Drolerie

Drolerie (fr. drôlerie „żartobliwe”) – motyw dekoracyjny w postaci małych scenek figuralnych lub zwierzęcych, nacechowanych fantazją, humorem, groteskową deformacją i karykaturą^[a].

Drolerie na marginesie Psałterza floriańskiego

Jest to motyw wprowadzany do dekoracji marginalnej w rękopisach gotyckich; popularny w iluminatorstwie angielskim i francuskim XIII i XIV wieku. Pierwszy raz wprowadzone w karolińskim malarstwie książkowym. Drolerie miały różne funkcje od symbolicznych do zwykłych elementów dekoracyjnych. Często była to zabawa iluminatora^[1]. Przykładem występowania takich motywów w literaturze polskiej jest Psałterz floriański i Graduał Jana Olbrachta.

Drolerie stosowano także na kapitelach, konsolach i fryzach. Szczególnie chętnie umieszczano je poniżej siedzeń na gotyckich stallach. W renesansie pojawiły się w malarstwie ściennym i grafice, w okresie baroku połączyły się z groteską i chinoiserie^[2].

Uwagi

1. Cytat z: Dzieje kultury francuskiej autor Jacek Kowalski, Anna i Mirosław Loba, Jan Prokop, PWN, Warszawa 2007, s. 178: „Oto z łodyg marginalnych ornamentów wyrastają fantazyjne postaci, „dziwadła” (drôleries): a to pół byka, a to pół kobiety, a to małpa jadąca na ośle, a to osioł odprawiający msze, a to zakonnica romansująca z księdzem…”

Przypisy

1. Jacek Kowalski, Anna i Mirosław Loba, Jan Prokop: Dzieje kultury francuskiej. Warszawa: PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14499-9. Brak numerów stron w książce
2. Sztuka świata. T. 17: Słownik terminów A–K. Warszawa: Arkady, 2013. ISBN 978-83-213-4726-4. Brak numerów stron w książce

Bibliografia

• Encyklopedia wiedzy o książce, Kraków 1971, s. 543.

Kontrola autorytatywna (motyw):

• GND: 7654761-9
• BnF: 15928785w
• SUDOC: 131067311

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3894348
• Treccani: drolerie
• NE.se: droleri
• VLE: drolerie