Doksofilina

Doksofilina (łac. doxofyllinum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, pochodna teofiliny, stosowany jako lek rozszerzający oskrzela.

Doksofilina

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) 7-(1,3-dioksolan-2-ylometylo)-1,3-dimetylopuryno-2,6-dion Inne nazwy i oznaczenia farm. łac. doxofyllinum
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C11H14N4O4
Masa molowa	266,25 g/mol
Wygląd	ciało stałe[1]
Identyfikacja
Numer CAS	69975-86-6
PubChem	50942
DrugBank	DB09273
SMILES CN1C2=C(C(=O)N(C1=O)C)N(C=N2)CC3OCCO3
InChI InChI=1S/C11H14N4O4/c1-13-9-8(10(16)14(2)11(13)17)15(6-12-9)5-7-18-3-4-19-7/h6-7H,3-5H2,1-2H3 InChIKey HWXIGFIVGWUZAO-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie >39,9 μg/ml[1]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2020-12-19] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki Uwaga Zwroty H H302 Zwroty P P301+P312+P330 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[2] 1 0 0
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	R03DA11
Farmakokinetyka Biodostępność 38–88%[3] Okres półtrwania 6,2–7,8 h[3] Wiązanie z białkami osocza i tkanek 48%[3] Metabolizm wątrobowy[3] Wydalanie 4% z moczem[3]
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie

Mechanizm działania biologicznego

Doksofilina działa przeciwzapalnie oraz rozszerzająco na oskrzela, jednakże mechanizm molekularny jej działania pozostaje nieznany^[4]. Unikalny mechanizm działania leku wynika z obecności podstawnika dioksolanowego w pozycji 7 w pierścieniu ksantynowym^[5][4][6]. Doksofilina w stężeniach, które zwykle są osiągane w osoczu krwi, nie hamuje bezpośrednio żadnej deacetylazy histonów (HDAC) jak również inhibitorów fosfodiesterazy, nie jest także antagonistą receptorów adenozyny^[4]. W bardzo wysokich stężeniach hamuje jedynie inhibitor fosfodiesterazy PDE2A1 oraz receptor adenozyny A2A^[4]. Doksofilina nie wywiera wpływu na kanały wapniowe w komórkach i w związku z tym nie ma interakcji farmakologicznej z antagonistami kanału wapniowego^[6].

Zastosowanie medyczne

• astma oskrzelowa^[7]
• przewlekła obturacyjna choroba płuc^[7]
• choroby układu oddechowego z występującym stanem spastycznym oskrzeli^[7]

Doksofilina nie jest dopuszczona do obrotu w Polsce (2020)^[8].

Działania niepożądane

Doksofilina najczęściej może powodować następujące działania niepożądane u ponad 1% pacjentów^[5]: ból brzucha, ból głowy, ból w nadbrzuszu, dyspepsja oraz nudności.

Przypisy

1. Doxofylline, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 50942 [dostęp 2020-12-19] (ang.).
2. Safety Data Sheet. Doxofylline, Santa Cruz Biotechnology, 1 sierpnia 2014, SC-220565 [dostęp 2020-12-19] (ang.). Brak numerów stron w książce
3. Doxofylline, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB09273 [dostęp 2020-12-19] (ang.).
4. J. vanJ. Mastbergen J. vanJ. i inni, The mechanism of action of doxofylline is unrelated to HDAC inhibition, PDE inhibition or adenosine receptor antagonism, „Pulmonary Pharmacology & Therapeutics”, 25 (1), 2012, s. 55–61, DOI: 10.1016/j.pupt.2011.10.007 (ang.).
5. MarioM. Cazzola MarioM. i inni, Impact of doxofylline in COPD: A pairwise meta-analysis, „Pulmonary Pharmacology & Therapeutics”, 51, 2018, s. 1–9, DOI: 10.1016/j.pupt.2018.04.010, PMID: 29705620 (ang.).
6. Clive P.C.P. Page Clive P.C.P., Doxofylline: a “novofylline”, „Pulmonary Pharmacology & Therapeutics”, 23 (4), 2010, s. 231–234, DOI: 10.1016/j.pupt.2010.04.002, PMID: 20380886 (ang.).
7. Doxofix Product Insert [online], Unilab [dostęp 2020-12-19].
8. Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 8 lipca 2020 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej [online], Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 20 lipca 2020 [dostęp 2020-12-19].

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.