Dionysus

Dionysus – dziewiąty album studyjny brytyjsko-australijskiego zespołu Dead Can Dance wydany 2 listopada 2018 roku, sześć lat po premierze poprzedniego albumu Anastasis. Jest to zarazem drugi album wydany po reaktywacji zespołu w 2012 roku.

Dionysus

Wykonawca albumu studyjnego
Dead Can Dance
Wydany	2 listopada 2018 (Europa)[1]
Nagrywany	Ker Landelle Studios
Gatunek	World music, worldbeat, Neoclassical dark wave, pagan rock
Długość	36:04
Wydawnictwo	PIAS Recordings
Producent	Ker Landelle Studios
Oceny
Przejdź do sekcji „Odbiór”
Album po albumie
In Concert (2013) Dionysus (2018) —

Album

Okoliczności powstania

Inspirację do stworzenia płyty stanowiło zainteresowanie zespołu europejskimi wierzeniami ludowymi. Badając obrzędy i rytuały wiosny i żniw wywodzące się z kultu Dionizosa, Brendan Perry wyodrębnił te, które są praktykowane do dnia dzisiejszego. To właśnie one stanowiły główną inspirację dla albumu od strony treści. Proces tworzenia i komponowania muzyki zajął zespołowi dwa lata. W tym czasie Brendanowi udało się zgromadzić sporą kolekcję unikatowych instrumentów ludowych, które nadały albumowi charakterystyczny, folkowy klimat. Jednocześnie muzyka na albumie stanowi połączenie elementów muzyki ludowej z różnych zakątków świata^[2] oraz nagrań zrealizowanych w terenie, takich jak: dźwięki z uli z Nowej Zelandii, nawoływania ptaków z Ameryki Łacińskiej i szwajcarskiego pasterza kóz^[3]. Główne przesłanie albumu opiera się na celebracji tajemnicy harmonii, w jakiej człowiek żyje z naturą^[2].

Koncepcja

Album podzielony jest na dwa akty: w skład pierwszego aktu wchodzą trzy utwory, w skład aktu drugiego - cztery. Wszystkie utwory odnoszą się do historii mitycznego Dionizosa – greckiego boga płodności, dzikiej natury i wina, ujmując ją w siedmiu różnych aspektach^[4].

Lista utworów

Lista według Discogs^[1]:

1.	Act I : Sea Borne - Liberator Of Minds - Dance Of The Bacchantes	16:38
2.	Act II : The Mountain - The Invocation - The Forest - Psychopomp	19:26
		36:04

Odbiór

Opinie krytyków

Oceny łączne
Publikacja	Ocena
Album of the Year	79/100[5]
AnyDecentMusic?	7.6/10[6]
Metacritic	78/100[7]
Recenzje
Publikacja	Ocena
All About Jazz	[8]
AllMusic	[4]
The Arts Desk	[9]
Exclaim!	8/10[3]
laut.de	[10]
Paste	6.4.10[11]
Pitchfork	7.3/10[12]
PopMatters	7/10/10[13]
Prog Archives	3.90/5[14]
Rolling Stone	[15]
RYM	3.42/5[16]
Sputnikmusic	4.0/5[17]
Uncut	[18]
Under the Radar	7.5/10[19]

Album zyskał generalnie pozytywne oceny na podstawie 10 recenzji krytycznych, zgromadzonych w Metacritic^[7].

Według Nenada Georgievskiego z magazynu All About Jazz Dionysus jest „przemyślany w swojej konstrukcji, rozwijając się w sennej fantazji, która jest pomysłowa, kolorowa i intrygująca. Doskonale wpisuje się w kontinuum całej kariery Dead Can Dance. Każdy dźwięk został skrupulatnie zbudowany, a album jest pełen przygód i wyzwań dzięki wielowymiarowej trajektorii trance groove, która otacza słuchacza tajemnicami i wizjonerską mocą. Podobnie jak inne dzieła Dead Can Dance, Dionysus zabiera podróżników na nocną pielgrzymkę przez niezbadane miejsca kultu stworzone z dźwięku, które są jednocześnie dziwne i dziwnie znajome. Jako taki, album ten jest ścieżką dźwiękową dla ducha”^[8].

Zdaniem Jamesa Christophera Mongera z AllMusic Dionysus „jest doskonały jako nieoficjalna ścieżka dźwiękowa do rytualnego szaleństwa, religijnej ekstazy, seksu, produkcji wina i śpiewu”^[4].

Zbliżoną opinię wyraża Libby Cudmore z magazynu Paste: „Dionysus, pierwszy od sześciu lat nowy album gotycko-popowego duetu Dead Can Dance, to ścieżka dźwiękowa w poszukiwaniu filmu, bujny pejzaż dźwiękowy inspirowany pogańskimi rytuałami ku czci boga wina”^[11].

Według Bena Cardew z magazynu Pitchfork Dionysus mógłby być „dwuaktową refleksją nad kultem greckiego boga. To, że album odnosi się do tak wzniosłych koncepcji, jest godne podziwu. To, że robi to w dziele trzewnej, przystępnej muzyki, która nagradza powierzchowne słuchanie i dłuższą eksplorację, jest więc podwójne. To muzyka wielkości i wspaniałego humanizmu”^[12].

Dionysus nawiązuje do starożytnego rytuału na cześć Dionizosa odznaczającego się dużą ilością wina, pochodniami, maski, orgiami i ofiarami ze zwierząt, biciem w bębny i tańcami – twierdzi Jason Anderson z magazynu Uncut i precyzuje: „Brendan Perry i Lisa Gerrard podkreślają również, że te starożytne biesiady miały praktyczny cel. Odbywające się zwykle w czasie żniw ceremonie kultu wyznaczały sezonowe cykle śmierci i odrodzenia, oferując jednocześnie uczestnikom ulotne szanse na wyzwolenie się z ograniczeń społecznych i transcendencję z samych siebie. Aspekty tych obrzędów przetrwały długo w czasach judeochrześcijańskich, ukryte pod postacią dożynek i pogańskich uroczystości”^[18].

„Dionysus brzmi jednocześnie starożytnie i współcześnie, a niewiele jest grup, które potrafią okazać tyle szacunku dla starożytnych tradycji z perspektywy nowoczesnej muzyki” – ocenia Matt Yuyitung z magazynu Exclaim!^[3].

„Dead Can Dance zawsze mieli talent do tworzenia wciągających, przebiegłych i klimatycznych melodii, które są połączone z nieziemskimi rytmami i bitami, a Dionysus udowadnia, że z wiekiem stają się tylko lepsi” – ocenia Libby Cudmore z magazynu Paste^[11].

William Nesbitt z magazynu PopMatters za pozytywny uznał fakt wykorzystania przez zespół licznych egzotycznych instrumentów. Natomiast za nieco rozczarowujący uznał fakt, iż Gerrard śpiewa na tym albumie mniej niż na poprzednich (wokal tylko w dwóch utworach, The Mountain i Psychopomp) oraz to, że zespół nie zapuścił się nieco dalej w swoich muzycznych eksploracjach. „Mimo to, Dionysus satysfakcjonuje i pokazuje, że Dead Can Dance wciąż żyją i nagrywają” – stwierdził w podsumowaniu^[13].

Negatywnie ocenił album Ulf Kubanke z magazynu laut.de: „Jeśli po kiepskim nastroju ich ostatniej trasy koncertowej potrzebny był jakiś solidny dowód na to, że Gerrard i Perry nie mają sobie nic więcej do powiedzenia poza dbaniem o markę, to jest to właśnie ten album, który jest na wpół upieczony pod każdym względem”^[10].

Listy tygodniowe

2018

Kraj	Lista	Pozycja
Austria	Ö3 Austria Top 40	55[20]
Belgia	Ultratop (Flandria)	44[21]
Belgia	Ultratop (Walonia)	25[22]
Czechy	ČNS IFPI	15[23]
Francja	SNEP	53[24]
Holandia	Dutch Album Top 100	40[25]
Hiszpania	Spanish Charts	33[26]
Niemcy	Offizielle Deutsche Charts	8[27]
Portugalia	AFP	12[28]
Szkocja	Official Scottish Albums Chart	31[29]
Szwajcaria	Schweizer Hitparade	27[30]
Wielka Brytania	UK Albums Chart	59[31]
Włochy	FIMI	29[32]

Przypisy

1. Dead Can Dance – Dionysus. Discogs. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
2. Empik: Dionysus. Empik. [dostęp 2018-11-02]. (ang.).
3. Matt Yuyitung: Dead Can Dance: Dionysus. Under the Radar. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
4. James Christopher Monger: Dead Can Dance - Dionysus. AllMusic. [dostęp 2020-05-27]. (ang.).
5. Album of the Year: Dead Can Dance – Dionysus. Album of the Year. [dostęp 2023-08-17]. (ang.).
6. AnyDecentMusic?: Dead Can Dance: Dionysus. AnyDecentMusic?. [dostęp 2023-08-16]. (ang.).
7. Metacritic: Dionysus by Dead Can Dance. Metacritic. [dostęp 2020-05-27]. (ang.).
8. Nenad Georgievski: Dead Can Dance: Dionysus. All About Jazz. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
9. Tim Cumming: CD: Dead Can Dance - Dionysus. The Arts Desk. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
10. Ulf Kubanke: Dead Can Dance – Dionysus. laut.de. [dostęp 2023-08-18]. (niem.).
11. Libby Cudmore: Dead Can Dance: Dionysus. Paste. [dostęp 2022-08-18]. (ang.).
12. Ben Cardew: Dionysus – Dead Can Dance. Pitchfork. [dostęp 2020-05-27]. (ang.).
13. William Nesbitt: Dead Can Dance Offer Up a Brief, Largely Instrumental Album with ‘Dionysus’. PopMatters. [dostęp 2022-08-18]. (ang.).
14. DIONYSUS: Dead Can Dance. Prog Archives. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
15. Cory Grow: Review: Dead Can Dance Interpret Pagan Fervor on ‘Dionysus’. Rolling Stone. [dostęp 2020-05-27]. (ang.).
16. Dionysus by Dead Can Dance. RYM. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
17. Dewinged: Dead Can Dance – Dionysus. Sputnikmusic. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
18. Jason Anderson: Dead Can Dance – Dionysus. Uncut. [dostęp 2023-08-17]. (ang.).
19. Matt the Raven: Dead Can Dance: Dionysus. Under the Radar. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
20. Dead Can Dance – Dionysus. austriancharts.at. [dostęp 2023-08-18]. (niem.).
21. Ultratop Belgian Charts: Dead Can Dance – Dionysus. ultratop.be. [dostęp 2023-08-18]. (niderl.).
22. Ultratop Belgian Charts: Dead Can Dance – Dionysus. ultratop.be. [dostęp 2023-08-18]. (fr.).
23. ČNS IFPI: CZ - ALBUMS - TOP 100 45. týden 2018. ifpicr.cz. [dostęp 2023-08-18]. (cz.).
24. Les Charts: DEAD CAN DANCE – DIONYSUS (ALBUM). lescharts.com. [dostęp 2023-08-18]. (fr.).
25. Dutch Charts: Dead Can Dance – Dionysus. DutchCharts.nl. [dostęp 2023-08-18]. (fr.).
26. Spanish Charts: DEAD CAN DANCE – ANASTASIS (ALBUM)o. spanishcharts.com. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
27. Offizielle Deutsche Charts: Dead Can Dance – Dionysus. offiziellecharts.de. [dostęp 2023-08-18]. (niem.).
28. Portuguese Charts: DEAD CAN DANCE – DIONYSUS (ALBUM). portuguesecharts.com. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
29. Official Charts Company: Official Scottish Albums Chart on 9/11/2018. officialcharts.com. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
30. Hitparade.ch: Dead Can Dance – Dionysus. swisscharts.com. [dostęp 2023-08-18]. (niem.).
31. Official Charts Company: Official Albums Chart. officialcharts.com. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
32. Italian Charts: DEAD CAN DANCE – DIONYSUS (ALBUM). italiancharts.com. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).