Derby Górnego Śląska w piłce nożnej

Derby Górnego Śląska – mecze derbowe przede wszystkim pomiędzy drużynami Górnika Zabrze i Ruchu Chorzów a także spotkania innych drużyn z górnośląskiej części aglomeracji katowickiej. Spotkaniom tym towarzyszyły od zawsze wielkie emocje, gromadziły one nawet do stu tysięcy kibiców^{[potrzebny przypis]}.

KAT

GZA

PBT

RCH

Lokalizacja stadionów największych górnośląskich klubów na mapie województwa śląskiego

Derbami nazywane są również mecze rozgrywane pomiędzy Polonią Bytom, Ruchem Chorzów, Górnikiem Zabrze, GKS Katowice. Są to cztery największe i najbardziej utytułowane śląskie drużyny, których mecze między sobą cieszą się największym prestiżem i zainteresowaniem ze strony kibiców. Pojedynki między nimi noszą szczególne tytuły:

• Wielkie Derby Śląska (Ruch Chorzów - Górnik Zabrze)
• Najstarsze Derby Śląska (Polonia Bytom - Ruch Chorzów)
• Śląski Klasyk (Górnik Zabrze - GKS Katowice)

Derby Górnego Śląska to także mecze między dowolnymi drużynami z Górnego Śląska: Ruchu Chorzów, Górnika Zabrze, GKS-u Katowice, Polonii Bytom, Szombierkami oraz Piasta Gliwice, Odry Wodzisław, Ruchu Radzionków czy GKSem Tychy. Szczególne są derby Bytomia pomiędzy Polonią i Szombierkami, czy największe derby na czeskim Śląsku pomiędzy Banikiem Ostrawa a SFC Opawa.

Wielkie Derby Śląska

107. Wielkie Derby Śląska, 28 lutego 2009: kibice Górnika Zabrze
Miasto lub region	Konurbacja górnośląska
Zespoły	Górnik Zabrze Ruch Chorzów
Pierwszy mecz	18 marca 1956: Górnik – Ruch 3:1
Liczba meczów	123[a]
Najwięcej zwycięstw	Górnik (49)[a]
Ostatni mecz	16 marca 2024: Ruch – Górnik 1:2
Następny mecz	-
Najwyższe zwycięstwo	11 maja 1966: Ruch – Górnik 5:1
Stan statystyk na 16 marca 2024.
Górnik Zabrze Ruch Chorzów

Wielkie Derby Śląska rozgrywano dotychczas w oficjalnych rozgrywkach 123-krotnie. Są to najczęściej rozgrywane znaczące derby w Polsce i jedne z dwóch, obok krakowskiej Świętej Wojny, które w oficjalnych zawodach odbyły się ponad 100-krotnie.

Pierwsze spotkanie Górnika z Ruchem w pierwszej lidze odbyło się w sezonie 1956 i był to zarazem debiut Górnika w ekstraklasie, choć wcześniej miały miejsce w Zabrzu cztery mecze towarzyskie, pierwszy w 1950, wygrany przez Ruch 4:2^[1].

Górnik i Ruch są najbardziej utytułowanymi klubami piłkarskimi w Polsce. Oba kluby zdobyły po 14 tytułów mistrza Polski.

Kluby Górnika i Ruchu siedmiokrotnie stawały równocześnie na podium Mistrzostw Polski w piłce nożnej: 1960, 1963, 1967, 1968, 1970, 1974, 1989. Dwukrotnie się spotykały w finale Pucharu Polski.

Porównanie klubów
Górnik Zabrze		Ruch Chorzów
14 grudnia 1948	data założenia	20 kwietnia 1920
14 (w tym 5 z rzędu w latach 1963-1967)	Mistrzostwa Polski	14 (w tym 4 z rzędu w latach 1933-1936)
4	wicemistrzostwa Polski	6
6	Puchary Polski	3
1	Superpuchary Polski	0
67	liczba sezonów w Ekstraklasie, włącznie z sezonem 2024/2025	78
0	liczba sezonów w finałach nieligowych mistrzostw Polski	2
3.	miejsce w tabeli wszech czasów Ekstraklasy[b]	4.
18 marca 1956	debiut w rozgrywkach o mistrzostwo Polski	1922
	debiut w Ekstraklasie	3 kwietnia 1927
78	liczba spotkań w europejskich pucharach UEFA	60
1/4 finału	najdalszy osiągnięty etap w Pucharze Europy	1/4 finału
finał	najdalszy osiągnięty etap w Pucharze Zdobywców Pucharów	1/16 finału
1/16 finału	najdalszy osiągnięty etap w Pucharze UEFA	1/4 finału
1/4 finału	najdalszy osiągnięty etap w Pucharze Intertoto UEFA	finał
13 września 1961 4:2 z Tottenham Hotspur F.C.	debiut w rozgrywkach europejskich UEFA	13 września 1972 3:0 z Fenerbahçe SK
36	liczba spotkań w europejskich pucharach poza UEFA (Puchar Intertoto do 1994)	18
9	królowie strzelców Ekstraklasy	8
69	ilość reprezentantów Polski	78
3	ilość zawodników w klubie 100[c]	7
12	ilość zawodników w klubie 300[d]	26
Ekstraklasa	obecny poziom ligowy (2024/2025)	I liga
Stadion im. Ernesta Pohla	stadion	Stadion Śląski

Spotkania Górnika z Ruchem w najwyższych klasach rozgrywek^[2]

Bilans z meczu na mecz^[a][e][3]

Lp.	Rozgrywki, rok	Bilans	Bramki
1.	I, 1956	1-0-0 (+1)	3:1 (+2)
2.	I, 1956	1-0-1 (0)	4:3 (+1)
3.	PP, 1957	2-0-1 (+1)	6:4 (+2)
4.	I, 1957	3-0-1 (+2)	8:5 (+3)
5.	I, 1957	4-0-1 (+3)	11:5 (+6)
6.	I, 1958	4-1-1 (+3)	11:5 (+6)
7.	I, 1958	5-1-1 (+4)	13:6 (+7)
8.	I, 1959	5-2-1 (+4)	15:8 (+7)
9.	I, 1959	5-3-1 (+4)	17:10 (+7)
10.	I, 1960	5-4-1 (+4)	19:12 (+7)
11.	I, 1960	6-4-1 (+5)	23:14 (+9)
12.	I, 1961	7-4-1 (+6)	25:14 (+11)
13.	I, 1961	7-5-1 (+6)	25:14 (+11)
14.	I, 1962	7-5-2 (+5)	26:17 (+9)
15.	I, 1962	8-5-2 (+6)	29:18 (+11)
16.	PP, 1962	9-5-2 (+7)	32:20 (+12)
17.	I, 1962	9-5-3 (+6)	33:22 (+11)
18.	PP, 1963	9-5-4 (+5)	33:25 (+8)
19.	I, 1963	9-6-4 (+5)	34:26 (+8)
20.	I, 1963	9-6-5 (+4)	34:28 (+6)
21.	I, 1964	10-6-5 (+5)	37:29 (+8)
22.	I, 1964	11-6-5 (+6)	39:30 (+9)
23.	I, 1965	11-7-5 (+6)	40:31 (+9)
24.	I, 1965	12-7-5 (+7)	43:32 (+11)
25.	I, 1966	12-7-6 (+6)	44:37 (+7)
26.	I, 1966	13-7-6 (+7)	47:38 (+9)
27.	I, 1967	14-7-6 (+8)	51:39 (+12)
28.	I, 1967	15-7-6 (+9)	55:40 (+15)
29.	I, 1968	15-7-7 (+8)	56:43 (+13)
30.	PP, 1968	16-7-7 (+9)	59:43 (+16)
31.	I, 1968	17-7-7 (+10)	62:43 (+19)
32.	I, 1969	18-7-7 (+11)	64:43 (+21)
33.	I, 1969	18-8-7 (+11)	65:44 (+21)
34.	I, 1970	18-9-7 (+11)	66:45 (+21)
35.	PP, 1970	19-9-7 (+12)	69:46 (+23)
36.	I, 1970	19-9-8 (+11)	71:49 (+22)
37.	I, 1971	20-9-8 (+12)	72:49 (+23)
38.	PP, 1971	20-10-8 (+12)	73:50 (+23)
39.	PP, 1971	20-11-8 (+12)	74:51 (+23)
40.	I, 1971	21-11-8 (+13)	78:52 (+26)
41.	PP, 1972	21-11-9 (+12)	79:55 (+24)
42.	PP, 1972	22-11-9 (+13)	82:55 (+27)
43.	I, 1972	22-12-9 (+13)	83:56 (+27)
44.	I, 1972	22-13-9 (+13)	83:56 (+27)
45.	I, 1973	22-14-9 (+13)	83:56 (+27)
46.	I, 1973	22-15-9 (+13)	85:58 (+27)
47.	I, 1974	22-15-10 (+12)	85:61 (+24)
48.	PP, 1974	22-16-10 (+12)	87:63 (+24)
49.	I, 1974	22-17-10 (+12)	88:64 (+24)
50.	I, 1975	22-17-11 (+11)	89:67 (+22)
51.	I, 1975	22-17-12 (+10)	89:70 (+19)
52.	I, 1976	22-18-12 (+10)	89:70 (+19)
53.	I, 1976	23-18-12 (+11)	92:70 (+22)
54.	I, 1977	24-18-12 (+12)	93:70 (+23)
55.	I, 1977	24-19-12 (+12)	94:71 (+23)
56.	I, 1978	25-19-12 (+13)	96:71 (+25)
57.	I, 1979	26-19-12 (+14)	99:72 (+27)
58.	I, 1980	26-20-12 (+14)	100:73 (+27)
59.	I, 1980	26-21-12 (+14)	100:73 (+27)
60.	I, 1981	26-22-12 (+14)	101:74 (+27)
61.	I, 1981	26-23-12 (+14)	102:75 (+27)
62.	I, 1982	27-23-12 (+15)	104:76 (+28)
63.	I, 1982	28-23-12 (+16)	106:77 (+29)
64.	PP, 1983	28-23-13 (+15)	106:78 (+28)
65.	I, 1983	28-24-13 (+15)	107:79 (+28)
66.	I, 1983	28-24-14 (+14)	108:81 (+27)
67.	PP, 1983	28-24-15 (+13)	108:82 (+26)
68.	PP, 1984	28-24-16 (+12)	108:83 (+25)
69.	I, 1984	29-24-16 (+13)	110:84 (+26)
70.	I, 1984	30-24-16 (+14)	111:84 (+27)
71.	I, 1985	30-24-17 (+13)	111:86 (+25)
72.	I, 1985	30-24-18 (+12)	111:87 (+24)
73.	I, 1986	31-24-18 (+13)	115:87 (+28)
74.	I, 1986	32-24-18 (+14)	118:88 (+30)
75.	I, 1987	32-25-18 (+14)	118:88 (+30)
76.	I, 1988	32-25-19 (+13)	118:90 (+28)
77.	I, 1989	32-25-20 (+12)	119:92 (+27)
78.	I, 1989	32-25-21 (+11)	119:94 (+25)
79.	I, 1990	33-25-21 (+12)	122:94 (+28)
80.	I, 1990	33-26-21 (+12)	122:94 (+28)
81.	I, 1991	34-26-21 (+13)	125:94 (+31)
82.	I, 1991	35-26-21 (+14)	129:96 (+33)
83.	I, 1992	35-26-22 (+13)	129:97 (+32)
84.	I, 1992	35-27-22 (+13)	130:98 (+32)
85.	I, 1993	35-27-23 (+12)	130:99 (+31)
86.	I, 1993	35-27-24 (+11)	131:102 (+29)
87.	I, 1994	35-28-24 (+11)	131:102 (+29)
88.	I, 1994	35-29-24 (+11)	132:103 (+29)
89.	I, 1995	35-30-24 (+11)	133:104 (+29)
90.	I, 1996	36-30-24 (+12)	135:105 (+30)
91.	I, 1996	37-30-24 (+13)	136:105 (+31)
92.	I, 1997	37-31-24 (+13)	136:105 (+31)
93.	I, 1998	38-31-24 (+14)	138:105 (+33)
94.	I, 1998	39-31-24 (+15)	140:105 (+35)
95.	I, 1999	39-31-25 (+14)	141:107 (+34)
96.	I, 1999	39-31-26 (+13)	142:109 (+33)
97.	I, 2000	39-31-27 (+12)	143:111 (+32)
98.	I, 2000	40-31-27 (+13)	147:112 (+35)
99.	I, 2001	40-31-28 (+12)	149:115 (+34)
100.	I, 2002	40-32-28 (+12)	149:115 (+34)
101.	I, 2003	40-33-28 (+12)	149:115 (+34)
102.	I, 2007	41-33-28 (+13)	150:115 (+35)
103.	I, 2008	41-33-29 (+12)	152:118 (+34)
104.	I, 2008	41-34-29 (+12)	152:118 (+34)
105.	PE, 2008	41-35-29 (+12)	152:118 (+34)
106.	PE, 2008	41-36-29 (+12)	153:119 (+34)
107.	I, 2009	42-36-29 (+13)	154:119 (+35)
108.	I, 2010	43-36-29 (+14)	155:119 (+36)
109.	I, 2011	43-36-30 (+13)	155:122 (+33)
110.	I, 2011	43-36-31 (+12)	156:124 (+32)
111.	I, 2012	43-37-31 (+12)	156:124 (+32)
112.	I, 2012	43-38-31 (+12)	156:124 (+32)
113.	I, 2013	44-38-31 (+13)	158:124 (+34)
114.	I, 2013	44-39-31 (+13)	160:126 (+34)
115.	I, 2013	44-39-32 (+12)	161:128 (+33)
116.	I, 2014	45-39-32 (+13)	163:128 (+35)
117.	I, 2014	46-39-32 (+14)	165:129 (+36)
118.	I, 2015	46-40-32 (+14)	167:131 (+36)
119.	I, 2015	46-40-33 (+13)	167:132 (+35)
120.	I, 2016	46-40-34 (+12)	167:134 (+33)
121.	PP, 2022	47-40-34 (+13)	168:134 (+34)
122.	I, 2023	48-40-34 (+14)	169:134 (+35)
123.	I, 2023	49-40-34 (+15)	171:135 (+36)

Sezon	Górnik:Ruch	Ruch:Górnik
1956	3:1	2:1 *
1957	2:1	0:3
1958	2:1	0:0
1959	2:2	2:2
1960	4:2	2:2
1961	0:0	0:2
1962	3:1	3:1 *
1962/1963	1:1	2:1
1963/1964	3:1	2:0
1964/1965	1:1	1:2
1965/1966	3:1	5:1
1966/1967	4:1	1:3
1967/1968	4:1	3:1 *
1968/1969	2:0	0:3
1969/1970	1:1	1:1
1970/1971	1:0	3:2
1971/1972	1:1	1:4
1972/1973	0:0	0:0
1973/1974	2:2	3:0
1974/1975	1:1	3:1
1975/1976	0:0	3:0
1976/1977	3:0	0:1
1977/1978	2:0	1:1
1979/1980	1:1	1:3
1980/1981	0:0	1:1
1981/1982	2:1	1:1
1982/1983	2:1	1:1
1983/1984	1:2	1:2
1984/1985	1:0	2:0
1985/1986	4:0	1:0
1986/1987	3:1	0:0
1988/1989	1:2	2:0
1989/1990	3:0	2:0
1990/1991	3:0	0:0
1991/1992	4:2	1:0
1992/1993	1:1	1:0
1993/1994	0:0	3:1
1994/1995	1:1	1:1
1996/1997	1:0	1:2
1997/1998	2:0	0:0
1998/1999	2:0	2:1
1999/2000	1:2	2:1
2000/2001	4:1	3:2
2001/2002	NR	NR
2002/2003	0:0	0:0
2007/2008	1:0	3:2 *
2008/2009	0:0	0:1 *
2010/2011	1:0	3:0
2011/2012	1:2	0:0
2012/2013	2:0	0:0
2013/2014	2:2 (2:0 w Grupie Mistrzowskiej)	2:1
2014/2015	2:2	1:2
2015/2016	0:2	1:0

Spotkania Górnika z Ruchem w Pucharze Polski

Sezon (runda)	W Zabrzu	W Chorzowie
1957 (ćwierćfinał)	Zwycięstwo Górnika 2:1
1962 (ćwierćfinał)	Zwycięstwo Górnika 3:2
1962/1963 (14 kwietnia, półfinał)	Zwycięstwo Ruchu 3:0
1967/1968 (finał)	Zwycięstwo Górnika 3:0 *
1969/1970 (finał)	Zwycięstwo Górnika 3:1
1970/1971 (półfinał)	1:1	1:1 k. 1:2
1971/1972 (półfinał)	3:0	3:1
1973/1974 (półfinał)	Zwycięstwo Ruchu 2:2 (k. 7:6)
1982/1983 (ćwierćfinał)	Zwycięstwo Ruchu 1:0
1983/1984 (ćwierćfinał)	0:1	1:0
2022/2023 (I Runda)		0:1

Legenda

103. Wielkie Derby Śląska: kibice Ruchu Chorzów

• (*) - Mecze rozgrywane na Stadionie Śląskim
• (NR) - w 2001/2002 obie drużyny w wyniku reorganizacji rozgrywek nie rozegrały ze sobą ani jednego meczu

Bilans

Rozgrywki	Liczba spotkań	Zwycięstwa Górnika	Remisy	Zwycięstwa Ruchu	Bramki
Liga	105	41	35	29	147:116
Puchar Polski	14	6	3	5	20:17
Puchar Ekstraklasy	2	0	2	0	1:1
łącznie	121	47	40	34	167:134

Pozycje ligowe Górnika i Ruchu

	56	57	58	59	60	61	62	63	64	65	66	67	68	69	70	71	72	73	74	75	76	77	78	79	80	81	82	83	84	85	86	87	88	89	90	91	92	93	94	95	96	97	98	99	00	01	02	03	04	05	06	07	08	09	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23
1		G		G	R	G		G	G	G	G	G	R			G	G		R	R				R						G	G	G	G	R
2	R						G	R						G	R			R	G																	G																					R
3			G		G							R	G		G							G						R						G					G						R										R				R
4			R														R	G			R								G								G	R																									G
5				R		R										R											G										R			G																		G
6	G													R											G										G								R			R										G			G									G
7									R	R										G						R			R	R									R					G			R	G	G											G
8		R					R																																				G										G				G				R						G
9																					G										R							G									G							R											G
10																																												R									R							R						G
11											R														R																									G														G
12																										G		G							R						G															R
13																						R														R						G				G					G
14																							R				R					R										R			G			R				G
15																																																						G				R			G
16																							G																	R																						R
17
18

Legenda
G	Górnik Zabrze
R	Ruch Chorzów
Pogrubienie - medal mistrzostw Polski Kursywa - Puchar Polski

Śląski Klasyk

Śląski Klasyk to określenie, jakie nadano w 2008 roku spotkaniom między Górnikiem Zabrze a GKS Katowice.

Liczba meczów

Liczba rozegranych spotkań derbowych między czterema największymi klubami na Górnym Śląsku (stan na 1 listopada 2019):

Pojedynek		Liczba spotkań
		w Ekstraklasie (do 2008 I lidze)	w I lidze (do 2008 II lidze)	w III lidze (do 2008 IV lidze)	w Pucharze Polski	w Pucharze Ligi	łącznie
Górnik Zabrze	Ruch Chorzów	105	–	-	14	2	121
Ruch Chorzów	Polonia Bytom	68	8	1	2	2	81
Górnik Zabrze	GKS Katowice	58	4	-	12	–	74
Ruch Chorzów	GKS Katowice	52	2	-	3	–	57
Górnik Zabrze	Polonia Bytom	50	–	-	–	2	52
Polonia Bytom	GKS Katowice	18	8	-	3	–	29

Derby poszczególnych miast z udziałem największych klubów, które odbywały się m.in. na pierwszym lub drugim poziomie ligowym:

Pojedynek			Liczba spotkań
			w Ekstraklasie i MP (do 2008 I lidze)	w I lidze (do 2008 II lidze)	w II lidze (do 2008 III lidze)	w III lidze (do 2008 IV lidze)	w Pucharze Polski
Derby Bytomia:	Polonia Bytom	Szombierki Bytom	34	12	–	2	?
Derby Chorzowa:	Ruch Chorzów	AKS Chorzów	19	?	–	–	2
Derby Katowic:	GKS Katowice	Rozwój Katowice	–	2	2	–	2[f]

Pozycje górnośląskich klubów na podium ligowym i w Pucharze Polski

Trofea górnośląskich klubów

	33	34	35	36	37	38	39	46	47	48	49	50	51	52	53	54	55	56	57	58	59	60	61	62	63	64	65	66	67	68	69	70	71	72	73	74	75	76	77	78	79	80	81	82	83	84	85	86	87	88	89	90	91	92	93	94	95	96	97	98	99	00	01	02	03	04	05	06	07	08	09	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21
Mistrzostwo Polski	Ruch	Ruch	Ruch	Ruch		Ruch							Ruch	Ruch	Ruch	Polonia			Górnik		Górnik	Ruch	Górnik	Polonia	Górnik	Górnik	Górnik	Górnik	Górnik	Ruch			Górnik	Górnik		Ruch	Ruch				Ruch	Szomb.					Górnik	Górnik	Górnik	Górnik	Ruch																														Piast
Puchar Polski													Ruch														Górnik			Górnik	Górnik	Górnik	Górnik	Górnik		Ruch												GKS					GKS		GKS			Ruch
Superpuchar Polski																																																		Górnik			GKS				GKS

Zobacz też

• Piłka nożna na Górnym Śląsku do 1945 roku
• Reprezentacja Śląska w piłce nożnej

Uwagi

1. Wyłącznie mecze w oficjalnych rozgrywkach.
2. Stan na koniec sezonu 2023/2024.
3. Z uwzględnieniem goli strzelonych w innych klubach. Stan na koniec sezonu 2023/2024.
4. Z uwzględnieniem występów w innych klubach. Stan na koniec sezonu 2023/2024.
5. Zestawienie uwzględnia roztrzygnięcia po dogrywkach, pomija roztrzygnięcia po rzutach karnych.
6. W tym jeden mecz w regionalnym Pucharze Polski.