Dęba (Nowa Dęba)

Dęba – część miasta Nowa Dęba, do 1977 samodzielna wieś. Stanowi północną część miasta o charakterze wiejskim. Rozpościera się wzdłuż ul. Łagockiego.

Dęba

Dzielnica Nowej Dęby
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	tarnobrzeski
Miasto	Nowa Dęba
W granicach Nowej Dęby	1 sierpnia 1977[1]
SIMC	0980642
Strefa numeracyjna	15
Kod pocztowy	39-460
Tablice rejestracyjne	RTA
Położenie na mapie Polski Dęba
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Dęba
Położenie na mapie powiatu tarnobrzeskiego Dęba
Położenie na mapie gminy Nowa Dęba Dęba
Położenie na mapie Nowej Dęby Dęba
50°25′47″N 21°45′03″E

Historia

Dawniej wieś i gmina jednostkowa w powiecie tarnobrzeskim, za II RP w woј. lwowskim. W 1934 w nowo utworzonej zbiorowej gminie Chmielów^[2], gdzie utworzyła gromadę^[3].

Podczas II wojny światowej włączona początkowo do Heeresgutsbezirk Truppenübungsplatz Süd Dęba (którego została siedzibą) w powiecie Dębica w dystrykcie krakowskim (Generalne Gubernatorstwo)^[4]. W 1944 Niemcy utworzyli gminę Dęba^[5][6]. Zmianę tę władze polskie zatwierdziły dopiero w 1949 roku^[7].

Po wojnie ponownie w powiecie tarnobrzeskim (gmina Dęba), od sierpnia 1945 w województwie rzeszowskim^[8][9].

W wyniku reformy wprowadzającej gromady w miejsce gmin, Dęba (z wyłączeniem osiedla) z Porębami Dębskimi utworzyły gromadę Dęba^[10][11]. Osiedle Dęba (dotychczas w granicach Dęby), utworzyło odrębną gromadę Dęba, a którą w listopadzie tego samego roku przekształcono w osiedle miejskie^[12]. Osiedlu Dęba w 1961 zmieniono nazwę na Nowa Dęba^[13] i nadano status miasta^[14].

W związku z reaktywowaniem gmin 1 stycznia 1973 roku^[15], reaktywowano gminę Dęba z siedzibą we wsi Dęba, składającą się z 6 sołectw (Alfedówka, Dęba, Jadachy, Poręby Dębskie, Rozalin i Tarnowska Wola), a więc rekonstruując obszar gminy Dęba z 1954 roku (łącznie z Jadachami, które w 1954 należały do gminy Chmielów, natomiast bez obszaru, który wszedł w skład miasta Nowa Dęba)^[16][17].

9 grudnia 1973 nazwę gminy Dęba zmieniono na Nowa Dęba, w związku z powołaniem wspólnej rady narodowej dla gminy Nowa Dęba i miasta Nowa Dęba z siedzibą w Nowej Dębie^[18]. W związku z tym powstała współczesna gmina Nowa Dęba. Dęba utrzymała samodzielność jako wieś jeszcze prawie 4 lata, lecz już 1 sierpnia 1977, wraz z połową wsi Poręby Dębskie, włączono ją do Nowej Dęby^[1].

Przypisy

1. Dz.U. z 1977 r. nr 24, poz. 103
2. Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 555
3. Lwowski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 115
4. Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG.
5. Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948, s. 169
6. Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948. Brak numerów stron w książce
7. Dz.U. z 1949 r. nr 28, poz. 208
8. Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 168
9. Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej: według stanu na z dnia 1 VII 1952 r.
10. Obwieszczenie Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 czerwca 1955 r. Dotyczące sprostowania brzmienia uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie Nr 34/54 z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu tarnobrzeskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 sierpnia 1955 r., Nr. 7, Poz. 38)
11. Uchwała Nr 34/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu tarnobrzeskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 18 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 41)
12. Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 253
13. M.P. z 1961 r. nr 22, poz. 106
14. Dz.U. z 1962 r. nr 41, poz. 188
15. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
16. Uchwała Nr XVIII/56/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 4 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 grudnia 1972 r., Nr 16, Poz. 196)
17. Wykaz symboli terytorialnych jednostek administracyjnych używanych do celów statystycznych (podział administracyjny z dnia 1. I. 1973 r.). Główny Urząd Statystyczny. Biuro Spisów
18. Uchwała Nr XXIII/81/73 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1973 r. w sprawie utworzenia wspólnych rad narodowych dla miast nie stanowiących powiatów i gmin oraz zmian nazw niektórych gmin w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy WRN w Rzeszowie z 13 października 1973 r., Nr 11, Poz. 136)