Częstochowa (stacja kolejowa)
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Częstochowa – największa stacja kolejowa Częstochowy, znajdująca się na Śródmieściu. W latach swojej budowy była jednym z najnowocześniejszych dworców kolejowych w Polsce. W klasyfikacji PKP należał do dworców kategorii A, czyli obsługujących ponad 2 miliony pasażerów rocznie[2], a od 2015 roku działa jako dworzec kategorii „P” (premium)[3]. Stacja jest jedną z najważniejszych w południowej Polsce, obsługującą połączenia lokalne i dalekobieżne w ruchu krajowym i międzynarodowym.
Budynek dworca | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Lokalizacja | |
Zarządca | |
Data otwarcia |
1846 |
Poprzednie nazwy |
Tschenstochau, Częstochowa (Osobowa), Częstochowa Osobowa |
Liczba pasażerów (2018) |
3,6 mln[1] |
Dane techniczne | |
Liczba peronów |
4 |
Liczba krawędzi peronowych |
8 |
Kasy |
|
Linie kolejowe | |
Schemat stacji | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie Częstochowy | |
50°48′31,42″N 19°07′09,45″E |
Pierwszy dworzec wzniesiono w latach 1845–1846 podczas budowy kolei warszawsko-wiedeńskiej. Miał charakter późnoklasycystyczny i kształtem przypominał lokomotywę – jego środkowa część miała piętro i kwadratową wieżę, natomiast boczne pawilony były parterowe. W 1852 zainstalowano na dworcu telegraf. W 1873 roku dworzec został powiększony, a następnie rozbudowany przez arch. Czesława Domaniewskiego. Na początku XX wieku został przebudowany przez Czesława Domaniewskiego. W czasie wojny polsko-bolszewickiej wojskowym komendantem stacji kolejowej był kpt. Antoni Malinowski[6]. Pierwszy pociąg elektryczny wjechał na stację w 1956 roku. Dworzec rozebrany został pod koniec lat 70. XX wieku. Z pierwotnych zabudowań ocalały budynek pomocniczy nazywany konduktorownią i dawny szalet. Decyzja o budowie nowego dworca zapadła w połowie lat 70., gdy miasto zostało stolicą województwa. W wyniku ogólnopolskiego konkursu architektonicznego zdecydowano[7], że projektantem nowego dworca zostanie krakowski[8] architekt Ryszard Frankowicz wraz z zespołem 16 współpracowników[7]. Pierwsze prace w tym kierunku zaczął prowadzić na przełomie lat 70. i 80., gdy m.in. na potrzeby nowego budynku dworcowego wyburzono budynek stacyjny powstały w czasach budowy kolei warszawsko-wiedeńskiej. Po upadku socjalizmu planowaną po wschodniej stronie torów część przeznaczoną na biura kolejowe mocno zmniejszono, w efekcie czego dokonane już wyburzenie starego dworca okazało się zbędne. Równocześnie w pawilonie zachodnim zaprojektowano pomieszczenia z przeznaczeniem na cele komercyjne[8].
Budowa obecnego dworca kolejowego została rozpoczęta przez Śląską DOKP w Katowicach i trwała od roku 1989 do 1996[9], przy czym główny gmach plac przed nim rozpoczęto budować w 1994 roku[7]. Pasaż z poczekalniami nad torami oddano do użytku w 1991 na VI Światowe Dni Młodzieży, a pozostałą część 9 listopada 1996 roku, w 150. rocznicę dotarcia kolei do Częstochowy. Uroczyście otworzył ją ówczesny prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski[10]. 24 maja 1997 r. przed dworcem odsłonięto pomnik z popiersiem Władysława Biegańskiego, dzieło Szymona Wypycha[9].
W lipcu 2019 r. SARP Częstochowa i PKP SA ogłosiły konkurs na koncepcję realizacyjną nowego dworca kolejowego i studialnego opracowania zagospodarowania dla terenów po zachodniej stronie torów, w tym obszaru dworca autobusowego[11].
Przez stację przechodzą następujące linie kolejowe:
Projektantem obecnego, postmodernistycznego budynku dworca jest krakowski architekt Ryszard Frankowicz[10]. Dworzec ma powierzchnię 3186 m² i kubaturę 41 tys. m³, a konstrukcja dachowa jest wsparta na 22 pylonach o wysokości 11,5 m i średnicy 1 m[9].
Dworzec jest dworcem przelotowo-czołowym. Obok peronu pierwszego wyróżniony jest także peron 1a nazywany kieleckim. Przy peronie 1a znajduje się jedyny nieprzelotowy tor.
Na dworcu znajduje się ogólnodostępna kaplica, w której regularnie odprawiane są nabożeństwa[12].
Na stacji Częstochowa zatrzymują się pociągi TLK i IC spółki PKP Intercity, regio spółki Polregio, a także składy Kolei Śląskich.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.