Cyryl Terlecki

Pochodził z rodziny szlacheckiej, urodził się w majątku Wysokie-Poczapowo (powiat piński). Uzyskał dobre wykształcenie świeckie, na karierę duchowną zdecydował się dopiero po śmierci żony. Początkowo był białym duchownym, protopopem cerkwi św. Dymitra w Pińsku. 8 czerwca 1576 rada wielkoksiążęca zgłosiła jego kandydaturę na biskupa turowsko-pińskiego^[2]. Jeszcze w tym samym miesiącu Konstanty Ostrogski zaapelował do niego o ukaranie prawosławnych duchownych, którzy budzili powszechne zgorszenie swoim pijaństwem, grubiaństwem i niedbalstwem^[2]. Stefan Batory potwierdził nominację rady wielkoksiążęcej i wydał Cyrylowi Terleckiemu przywilej na katedrę turowsko-pińską^[2].

Początkowo postawa hierarchy pozwalała domniemywać, że naprawdę będzie on dążył do poprawy moralnej postawy podległych mu duchownych. Z czasem okazało się jednak, że Cyryl dążył przede wszystkim do pomnażania osobistego majątku^[2]. W okresie zarządzania eparchią turowsko-pińską wielokrotnie popadał w konflikty z miejscową szlachtą na tle prerogatyw sądowniczych (właściciele ziemscy bezprawnie sądzili prawosławnych duchownych), uzyskując wielokrotnie poparcie królewskie. Biskup prowadził też szereg procesów sądowych o majątki cerkiewne, organizował najazdy na dobra swoich przeciwników^[2].

W 1585 Cyryl Terlecki został przeniesiony na katedrę łucko-ostrogską^[3]. W 1585 patriarcha konstantynopolitański Jeremiasz II nadał mu godność swojego egzarchy w Rzeczypospolitej. Podejmując tę decyzję, hierarcha nie wiedział o hulaszczym trybie życia duchownego, a jedynie kierował się jego znakomitym wykształceniem i pozycją społeczną^[3].

W 1590 po soborze biskupów prawosławnych Rzeczypospolitej w Bełzie, razem z hierarchami chełmskim Dionizym, pińsko-turowskim Leoncjuszem i lwowskim Gedeonem zadeklarował chęć przejścia na katolicyzm z zachowaniem obrządku bizantyńskiego^[4]. Razem z biskupem włodzimierskim Hipacym Pociejem prowadził tajne rozmowy z nuncjuszem apostolskim Germanusem Malaspiną i przedstawicielami dworu w sprawie organizacji soboru unijnego^[5]. W listopadzie 1595 ci sami hierarchowie udali się do Rzymu w celu przedyskutowania ostatecznych warunków unii kościelnej. Po powrocie do kraju aktywnie agitowali na rzecz unii wśród duchowieństwa i wiernych^[6].

Po ogłoszeniu unii brzeskiej na synodzie w Brześciu w 1596 oficjalnie przeszedł na unię i pozostawał ordynariuszem eparchii łuckiej, jako biskup unicki, do 1607^[7]. Był sygnatariuszem aktu unii brzeskiej w 1596 roku^[8].

Został pochowany w ufundowanej przez siebie cerkwi w Perkowiczach^[9].

Życiorys

Przypisy

Wikiwand - on