Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tulosesus angulatus (Peck) D. Wächt. & A. Melzer – gatunek grzybów z rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)[1].
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
Coprinellus angulatus |
Nazwa systematyczna | |
Tulosesus angulatus (Peck) D. Wächt. & A. Melzer Mycol. Progr. 19(11): 1208 (2020) |
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Psathyrellus, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisał w 1873 r. Charles Horton Peck pod nazwą Coprinus angulatus[1]. Prowadzone w latach 90. XX wieku badania z zakresu filogenetyki molekularnej wykazały jednak, że rodzaj Coprinus nie był taksonem monofiletycznym i należy go rozbić na rodzaje Coprinus (sensu stricto), Coprinellus, a także kilka innych[2]. W 2001 r. Coprinus angulatus przeniesiono do rodzaju Coprinellus, a w 2020 r. do rodzaju Tulosesus[1].
Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował polską nazwę czernidłak kanciastozarodnikowy. Po przeniesieniu gatunku do rodzaju Coprinellus zaproponowana przez Wojewodę stała się niespójna z nazwą naukową, nie jest to bowiem już czernidłak[4]. Na niektórych polskojęzycznych stronach internetowych gatunek ten opisywany jest jako czernidłaczek kanciastozarodnikowy, ale po przeniesieniu do rodzaju Tulosesus również ta nazwa stała się niespójna z nazwą naukową[1].
Średnica 0,5–3 cm. U młodych okazów owalny i zamknięty, później przez długi czas dzwonkowaty, na koniec rozpostarty, o wywiniętych brzegach. Zwykle podczas wywijania brzegi kapelusza pękają, kapelusz higrofaniczny, w kolorze od rdzawo ochrowobrązowego przez rdzawobrązowy i czerwonobrązowy do ciemnobrązowego. Jest silnie bruzdowany, jedynie sam czubek pozostaje niebruzdowany i ciemniejszy. Brzeg kapelusza ostry[5].
Szerokie i mocne, wolne lub wąsko przyrośnięte. U młodych okazów białe, z wiekiem ciemniejące, w końcu czarne. Podczas dojrzewania rozpływają się[5].
Długość 3–10 cm, grubość 3–5 mm. Jest cylindryczny, delikatnie bruzdkowany, w środku pusty, w kolorze białawym lub białoochrowym[5].
Cienki, o takim samym kolorze jak kapelusz. Nie zmienia koloru po uszkodzeniu. Bez wyraźnego smaku i zapach[5].
Czarny. Zarodniki o rozmiarach 7–11,5 × 5–8,5 μm. Kształt zarodników jest bardzo charakterystyczną cechą tego gatunku. Z profilu mają kształt elipsoidalno-owalny i są ucięte, z przodu są kanciasto owalne z centralnym dzióbkiem na jednym końcu i porą rostkową na drugim[5].
Najbardziej podobny jest tzw. czernidłak błyszczący (czernidłaczek błyszczący) Coprinellus micaceus. Różni się powierzchnią kapelusza, która jest błyszcząca i pokryta błyszczącymi ziarenkami, oraz blaszkami, których ostrza długo pozostają białe[6].
Opisano występowanie tego gatunku w Europie, oraz w Patagonii[7]. W Polsce jego rozprzestrzenienie i częstość występowania nie są znane. Na terenie Polski w piśmiennictwie naukowym do 2003 r. podano tylko ok. 10 jego stanowisk[4].
Saprotrof i grzyb wypaleniskowy. Jest dość rzadki. Owocniki pojawiają się w drugiej połowie lata. Najczęściej występuje w niewielkich grupach, po kilka sztuk, rzadziej pojedynczo. Wyrastają na ziemi, wypaleniskach, w których występuje węgiel drzewny[5].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.