Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Łysostopek pozrastany (Collybiopsis confluens (Pers.) R.H. Petersen) – gatunek grzybów należący do rodziny Omphalotaceae.
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Collybiopsis, Omphalotaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1796 Christian Hendrik Persoon, nadając mu nazwę Agaricus confluens. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 2021 R.H. Petersen, przenosząc go do rodzaju Collybiopsis[1].
Polską nazwę podał Władysław Wojewoda w 2003. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też pod nazwami: pieniążek zlewający się, bedłka zlewająca się, twardzioszek gromadny, twardzioszek nieprzyjemny i pieniążek pozrastany[3].
Średnica 2–4 cm. U młodych owocników półkulisty lub tępodzwonkowy, później staje się spłaszczony z szerokim i tępym garbem, na koniec spłaszczony z wywiniętym brzegiem. Powierzchnia gładka, naga. Jest higrofaniczny; w stanie suchym powierzchnia jest matowa i ma kolor bladokremowy, w stanie wilgotnym jest błyszcząca, w kolorze od jasno cielistobrązowego do mięsnobrązowego[4]. Owocniki prawie zawsze wyrastają kępami, czasami razem z innymi gatunkami[5].
Blaszki wąskie i gęste, początkowo białe, później cielistoochrowe do mięsnobrązowych. Ostrza blaszek owłosione[4]. Przy trzonie blaszki wolne[6].
Wysokość 5–12 cm, grubość do 0,5 cm. Jest cylindryczny, cienki i smukły, elastyczny, rurkowaty. Barwa taka sama, jak kapelusza. Po oderwaniu kapelusza na trzonie pozostaje tarczka, w kapeluszu natomiast okrągły otwór. Charakterystyczną cechą tego gatunku jest pokrycie całej powierzchni trzonu białymi brodawkami (włoskami){[4], oraz to, że trzony owocników w jednej kępie są pozrastane podstawą[5].
Cienki i łykowaty, białawy. Nie zmienia koloru po uszkodzeniu. Smak łagodny, zapach słaby i nieokreślony[6].
Biały. Zarodniki wydłużone, gładkie, o średnicy 7–10 × 2–3 µm[6].
Jest wiele podobnych gatunków grzybów, ale łysostopek pozrastany ma kilka charakterystycznych cech, po których łatwo można go odróżnić: wyrasta w kępach, a cienkie trzony poszczególnych owocników są zrośnięte podstawami i pokryte białymi brodawkami „włoskami”. Ma gęste blaszki, a trzon odrywa się od kapelusza razem z tarczką. Najbardziej podobny jest łysostopek cierpki (Gymnopus peronatus)[5].
Występuje na półkuli północnej w strefie klimatu umiarkowanego i arktycznego. W Europie jest pospolity, na północy jego zasięg sięga po Szwecję, w Azji występuje na Kaukazie, Syberii, Kamczatce, w Chinach, Korei, Japonii, w Ameryce Północnej w USA i Kanadzie[7]. W Polsce jest pospolity[3].
Saprotrof[3]. Owocniki pojawiają się w różnego rodzaju lasach od lata do jesieni, prawie zawsze w kępach. Czasami tworzą czarcie kręgi[6]. Grzyb mykoryzowy, żyjący w symbiozie z wieloma gatunkami drzew liściastych, najczęściej jednak rośnie pod bukami[7].
Grzyb jadalny{[6]. Ma jednak niewielkie wartości smakowe, może być używany jako domieszka do innych grzybów. Trzony z powodu łykowatości nie nadają się do spożycia[7]. Przez niektórych autorów jednak uważany jest za grzyb trujący[4].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.