Col d’Izoard

Col d’Izoard (2360 m n.p.m.) – jedna z wyższych przejezdnych przełęczy alpejskich we francuskich Alpach Kotyjskich, części Alpach Zachodnich, w departamencie Alpy Wysokie.

Col d’Izoard

Pomnik na szczycie Col d’Izoard
Państwo	Francja
Wysokość	2360 m n.p.m.
Pasmo	Alpy Kotyjskie
Położenie na mapie Francji Col d’Izoard
44°49′12″N 6°44′07″E

Col d'Izoard. Po prawej skłon południowy, zwany Casse Déserte

Col d'Izoard, skłon północny (w centrum „schronisko Napoleona”)

Położenie

Znajduje się w bocznym grzbiecie Alp Kotyjskich, odchodzącym od głównego grzbietu Alp w kierunku zachodnim. Leży pomiędzy masywem najwyższego lokalnie szczytu, Grand Pic de Rochebrune (3324 m n.p.m., na wschodzie) i masywem Pic de Beaudois (2833 m n.p.m., na zachodzie)^[1].

Przełęcz oddziela od głównego grzbietu wododziałowego Alp rozległą grupę górską, wypełniającą obszar między dolinami Durance (na zachodzie) oraz jej dopływów: Cerveyrette (na północy) i Guil (na południu).

Charakterystyka

Przełęcz ma formę dość szerokiego, kamienisto-trawiastego siodła, wciętego w generalnie skalisty grzbiet. Oba stoki są strome, kamieniste. Stok południowy, mocno nasłoneczniony, wyjątkowo suchy i w znacznej części pozbawiony roślinności, nosi nazwę Casse Déserte.

W kierunku północnym spływa spod przełęczy drobny ciek wodny, lewobrzeżny dopływ Cerveyrette, natomiast w kierunku południowym - Torrent de la Rivière, dopływ Guil^[1].

Droga przez przełęcz

Pierwotnie przez przełęcz biegła jedynie górska ścieżka, używana przez pasterzy. Z czasem stała się ona dostępna dla podróżujących konno lub na mułach. Droga jezdna została zbudowana na początku lat 90. XIX w. jako strategiczna droga wojskowa i oddana do użytkowania w 1893 r. Łączy region Briançonnais na północy z regionem Queyras na południu. Obecnie funkcjonuje jako droga nr D 902, łącząc Briançon na północy z Château-Ville-Vieille na południu. Pod względem połączenia drogowego ma ona małe znaczenie, gdyż droga wiodąca przez dolinę Durance jest krótsza i lepiej zbudowana.

Przejazd przez przełęcz jest zamknięty w sezonie zimowym, tj. od listopada do początku czerwca. Droga utrzymywana jest jedynie do przysiółka le Laus (gmina Cervières) po stronie północnej oraz do przysiółka Brunissard (gmina Arvieux) po stronie południowej^[2].

Obiekty na przełęczy

W siodle przełęczy w 1934 r. ustawiono obelisk, upamiętniający 50-lecie budowy drogi. Naprzeciwko niego znajduje się niewielkie muzeum wyścigu kolarskiego Tour de France oraz wybudowany w 1989 r. punkt odpoczynkowy dla rowerzystów. Na siodle miejsca parkingowe dla samochodów.

Schronisko Napoleona

Tuż pod przełęczą, po jej północnej stronie, na wysokości 2290 m n.p.m. znajduje się jedno z tzw. schronisk Napoleona (fr. refuge Napoléon), zbudowanych w 1858 r. na mocy testamentu Napoleona Bonaparte. Obiekt działa do dnia dzisiejszego, oferując kilka pokoi noclegowych i restaurację. Przeznaczony pierwotnie dla podróżnych, jest obecnie wykorzystywany głównie przez turystów. Jest czynny od początku czerwca do końca września oraz od połowy grudnia do końca marca^[2].

Przełęcz w dziejach Tour de France

Przełęcz regularnie pojawia się na trasie Tour de France. Jest na niej wówczas z reguły ustanawina premia górska. Przy podjeździe pod przełęcz od strony południowej, po lewej stronie szosy, umieszczona jest tablica, poświęcona pamięci wybitnych cyklistów, Louisona Bobeta i Fausto Copiego, zwycięzców premii na przełęczy w latach 1949-1954.

Zwycięzcy premii górskich Tour de France na przełęczy Izoard

Rok	Zawodnik	Kraj
2006	Stefano Garzelli	Włochy
2003	Aitor Garmendia Arbilla	Hiszpania
2000	Santiago Botero	Kolumbia
1993	Claudio Chiappucci	Włochy
1989	Pascal Richard	Szwajcaria
1986	Eduardo Chozas	Hiszpania
1976	Lucien Van Impe	Belgia
1975	Bernard Thévenet	Francja
1973	José-Manuel Fuente	Hiszpania
1972	Eddy Merckx	Belgia
1965	Joaquim Galera	Hiszpania
1960	Imerio Massignan	Włochy
1958	Federico Bahamontes	Hiszpania
1956	Valentin Huot	Francja
1954	Louison Bobet	Francja
1953	Louison Bobet	Francja
1951	Fausto Coppi	Włochy
1950	Louison Bobet	Francja
1949	Fausto Coppi	Włochy
1948	Gino Bartali	Włochy
1947	Jean Robic	Francja
1939	Sylvère Maes	Belgia
1938	Gino Bartali	Włochy
1937	Julián Berrendero	Hiszpania
1936	Sylvère Maes	Belgia
1927	Nicolas Frantz	Luksemburg
1926	Bartolomeo Aymo	Włochy
1925	Bartolomeo Aymo	Włochy
1924	Nicolas Frantz	Luksemburg
1923	Henri Pélissier	Francja
1922	Philippe Thys	Belgia

Galeria

• 
• 
• 

Przypisy

1. Carte touristique 1:100 000 nr 54 "Grenoble. Gap", wyd. 3, IGN France, Paris 1977;
2. wg strony Refuge Napoléon du col d'Izoard

Linki zewnętrzne

• Opis przełęczy