Claremont Profile Method

Metoda wielokrotnych wariantów (ang. Claremont Profile Method) – naukowa metoda klasyfikacji manuskryptów Nowego Testamentu.

Metoda wielokrotnych wariantów została opracowana w latach sześćdziesiątych XX wieku^[1]  przez Ernesta Cadmana Colwella i jego studentów – Paula McReynoldsa i Frederika Wisse^[2][3]. Metoda ta została opracowana ze względu na niesatysfakcjonujący charakter klasyfikacji dokonanej przez Sodena^[4].

Frederik Wisse próbował ustalić dzięki niej dokładną i szybką procedurę klasyfikacji dowolnego rękopisu Nowego Testamentu, co miało pozwolić na wskazanie głównych przedstawicieli określonych tradycji tekstualnych i ustalenie charakteru tekstualnego danego rękopisu. To umożliwiało ustalenie, jakie rękopisy powinny być cytowane w aparacie krytycznym^[3].

Praca Wisse’a ogranicza się tylko do trzech rozdziałów Ewangelii Łukasza: 1, 10 i 20^{[uwaga 1]}. Wisse tą metodą sklasyfikował ok. 1400 manuskryptów NT^[3] (według R. Waltza ok. 1500 manuskryptów)^[1] . Wisse twierdził, że tą metodą może w 30 minut ustalić charakter tekstualny dowolnego dotychczas niebadanego rękopisu^[5].

Profil w Łk 1

Słowa przed klamrą pochodzą z wydania Nestle-Alanda, słowa po klamrze to tekst rękopisów. Profil rękopisu jest tworzony na drodze zliczania podanych tu testowych lekcji, ile razy rękopis zgadza się z pogrubionymi wariantami. Warianty nie pogrubione to textus receptus^[6].

• Łk 1,2 (1 lekcja) — παρεδοσαν ] παρεδοκαν
• Łk 1,7 (2 lekcja) — ην η ελισαβετ ] η ελισαβετ ην
• Łk 1,7 (3 lekcja) — η ] brak
• Łk 1,8 (4 lekcja) — εναντι ] εναντιον
• Łk 1,9 (5 lekcja) — κυριου ] θεου
• Łk 1,10 (6 lekcja) — ην του λαου ] του λαου ην
• Łk 1,14 (7 lekcja) — επι ] εν
• Łk 1,14 (8 lekcja) — γενεσει ] γεννεσει
• Łk 1,15 (9 lekcja) — του ] brak
• Łk 1,15 (10 lekcja) — κυριου ] θεου
• Łk 1,16 (11 lekcja) — επι ] προς
• Łk 1,17 (12 lekcja) — ετοιμασαι ] + τω
• Łk 1,21 (13 lekcja) — εθαυμαζον ] εθαυμαζεν
• Łk 1,22 (14 lekcja) — εδυνατο ] ηδυνατο
• Łk 1,22 (15 lekcja) — αυτοις ] brak
• Łk 1,22 (16 lekcja) — διεμενε(ν) ] διεμεινε
• Łk 1,23 (17 lekcja) — επλησθησαν ] επληρωθησαν
• Łk 1,24 (18 lekcja) — ταυτας τας ημερας ] τας ημερας ταυτας
• Łk 1,25 (19 lekcja) — επειδεν ] εφειδεν
• Łk 1,26 (20 lekcja) — απο ] υπο
• Łk 1,26 (21 lekcja) — του ] brak
• Łk 1,26 (22 lekcja) — Ναζαρεθ ] Ναζαρετ
• Łk 1,27 (23 lekcja) — οικου ] οικου και πατριας
• Łk 1,29 (24 lekcja) — δε ] δε ιδουσα
• Łk 1,29 (25 lekcja) — επι τω λογω διεταραχθη ] διεταραχθη επι τω λογω
• Łk 1,29 (26 lekcja) — τω λογω ] τω λογω αυτου
• Łk 1,30 (27 lekcja) — ο αγγελος αυτη ] αυτη ο αγγελος
• Łk 1,34 (28 lekcja) — εσται ] εσται μοι
• Łk 1,35 (29 lekcja) — γεννωμενον ] γεννωμενον εκ του
• Łk 1,39 (30 lekcja) — αναστασα δε ] και αναστασα
• Łk 1,39 (31 lekcja) — δε ] brak
• Łk 1,41 (32 lekcja) — 'τον ασπασμον της μαριας η ελισαβετ ] η ελισαβετ τον ασπασμον της μαριας
• Łk 1,42 (33 lekcja) — ανεφωνησε(ν) ] ανεβοησε(ν)
• Łk 1,44 (34 lekcja) — εν αγαλλιασει το βρεφος ] το βρεφος εν αγαλλιασει
• Łk 1,45 (35 lekcja) — εσται ] εσται η
• Łk 1,50 (36 lekcja) — γενεας και γενεας ] γενεαν και γενεαν TR reads: γενεας και γενεαν
• Łk 1,55 (37 lekcja) — εις τον αιωνα ] εως αιωνος
• Łk 1,57 (38 lekcja) — τη ] της
• Łk 1,59 (39 lekcja) — ημερα τη ογδοη ] ογδοη ημερα
• Łk 1,61 (40 lekcja) — οτι ] brak
• Łk 1,61 (41 lekcja) — εκ της συγγενειας ] εν τη συγγενεια
• Łk 1,62 (42 lekcja) — αυτο ] αυτον
• Łk 1,63 (43 lekcja) — εστι(ν) ] εσται
• Łk 1,65 (44 lekcja) — και εγενετο ] εγενετο δε
• Łk 1,65 (45 lekcja) — παντα ] brak
• Łk 1,66 (46 lekcja) — αυτου ] αυτων
• Łk 1,67 (47 lekcja) — επροφητευσε(ν) ] προφητευσε
• Łk 1,69 (48 lekcja) — εν ] εν τω
• Łk 1,70 (49 lekcja) — αγιων ] αγιων των
• Łk 1,74 (50 lekcja) — χειρος ] χειρος των
• Łk 1,74 (51 lekcja) — εχθρων ] εχθρων ηνων
• Łk 1,75 (52 lekcja) — ημεραις ] ημεραις της ζωης
• Łk 1,77 (53 lekcja) — αυτων ] ημων
• Łk 1,80 (54 lekcja) — ισραηλ ] λαον

Przykład klasyfikacji rękopisów

Przykład klasyfikacji minuskułowych rękopisów Nowego Testamentu (minuskuły 791-797)^[7].

Gregory No.	Data	Klasyfikacja v. Sodena	Łk 1	Łk 10	Łk 20	Komentarz
791	XII	Kak	22a	NP	22a
792	XIII	Kak?	Mix	Mix	Mix	para z 2643
793	XII	Kx	Kx	NP	Kx	Cl 183
794	XIV	Kx	Kmix	NP	Kmix
795	XIV	Kx	Kx	NP	Kx
796	XI	Iκ	Kx	Kx	Kx
797	XIV	Kx	Kr	NP	Kr	Podgrupa 35; fragmentaryczny w 20

Uwagi

1. Profil Alanda omija Ewangelię Łukasza (F. Wisse: The Profile Method for the Classification and Evaluation of Manuscript Evidence.... 1982, s. 21.).

Przypisy

1. Encyclopedia of Textual Criticism ↓.
2. Richards 1977 ↓, s. 555-566.
3. Metzger i Ehrman 2005 ↓, s. 236.
4. Wisse 1982 ↓, s. 28.
5. Metzger i Ehrman 2005 ↓, s. 237.
6. Wisse 1982 ↓, s. 122-123.
7. Wisse 1982 ↓, s. 66.

Bibliografia

• Bruce M. Metzger, Bart D. Ehrman: The Text of the New Testament: Its Transmission, Corruption and Restoration. Wyd. 4. New York – Oxford: Oxford University Press, 2005, s. 236-237. ISBN 978-0-19-516122-9.
• W. L. Richards. A Critique of New Testament Text-critical Methodology – The Claremont Profile Method. „Journal of Biblical Literature”. 96/4, s. 555-566, 1977. ISSN 1934-3876. (ang.).
• Robert Waltz: The Claremont Profile Method. Encyclopedia of Textual Criticism, 2006. [dostęp 2014-04-12]. (ang.).
• Frederik Wisse: The Profile Method for the Classification and Evaluation of Manuscript Evidence, as Applied to the Continuous Greek Text of the Gospel of Luke. Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company, 1982, s. 95-125. ISBN 0-8028-1918-4.