Ciążeń
wieś w województwie wielkopolskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
wieś w województwie wielkopolskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ciążeń – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Lądek.
wieś | |
Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Ciążeniu | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2006) |
1300 |
Strefa numeracyjna |
63 |
Kod pocztowy |
62-404[1] |
Tablice rejestracyjne |
PSL |
SIMC |
0289503 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu słupeckiego | |
Położenie na mapie gminy Lądek | |
52°12′37″N 17°48′47″E[2] |
Ciążeń uzyskał lokację miejską w 1260, zdegradowany po 1309, ponowne nadanie praw miejskich w 1504, utrata po 1718[3][4]. Do 1954 siedziba gminy Ciążeń.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Ciążeń. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
We wsi znajduje się przeprawa promowa przez Wartę, Szkoła Podstawowa im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego oraz jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej[5].
Pierwsza wzmianka o Ciążeniu jako siedzibie kasztelanii pochodzi z 1251. Krótko potem (1260) wieś zostaje nadana przez księcia Przemysła I w posiadanie biskupstwu poznańskiemu. W kolejnych latach biskupi uzyskiwali szereg przywilejów, m.in. na urządzanie jarmarków, założenie targu i prowadzenie karczmy. Miejscowość w zlatynizowanej formie Censzim wymieniona jest w łacińskim dokumencie z 1282[6]. W XIV wieku mieścił się we wsi biskupi zamek obronny. W 1331 roku wieś została spalona przez Krzyżaków[7].
Ukoronowaniem dobrej passy jest otrzymany w 1504 przywilej na założenie miasta, lecz do lokacji najprawdopodobniej nie dochodzi, ze względu na konkurencję niedalekich Pyzdr. W latach 1508–1510 na dworze biskupim w Ciążeniu przebywał biskup i poeta Andrzej Krzycki. Wieś Ciążym, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie pyzdrskim województwa kaliskiego[8]. 1 grudnia 1574 zmarł tutaj biskup poznański Adam Konarski[9]. W 1818 wieś skonfiskowana przez władze carskie i przekazana hrabiemu Wacławowi Gutakowskiemu. Majątek nie przynosił szczęścia swoim właścicielom – zbankrutował zarówno Gutakowski, jak i jego następca – Mieczysław Wyssogota-Zakrzewski, po czym, w 1924, majątek w Ciążeniu przeszedł na własność Skarbu Państwa. W 1935 r. majątek został zakupiony przez Wandę Gerlicz na licytacji[10].
Podczas II wojny światowej we wsi znajdował się obóz pracy przymusowej dla Żydów[11].
We wsi znajdują się dwa zabytkowe zespoły budynków: późnobarokowy pałac biskupi wraz z pawilonem, galerią (z lat 1760-68) i parkiem, oraz kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela z 1535, pierwotnie gotycki, później (1760) przebudowany w stylu barokowym, wraz z dzwonnicą (połowy XIX wieku) i plebanią (z 2 połowy XVIII wieku).
Obecnie w pałacu ciążeńskim mieszczą się unikatowe zbiory masońskie Biblioteki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. W kościele znajduje się późnorenesansowy tron biskupi oraz obraz Adoracja Matki Boskiej Szkaplerznej z połowy XVII wieku, przedstawiający prawdopodobnie króla Jana Kazimierza.
W okresie PRL-u we wsi powstał zakład rolny przedsiębiorstwa PGR w Strzałkowie. W 1974 zbudowano amfiteatr na ponad 400 miejsc[12].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.