Chlorek srebra

Chlorek srebra(I), AgCl – nieorganiczny związek chemiczny z grupy chlorków, sól kwasu chlorowodorowego i srebra o bardzo słabej rozpuszczalności w wodzie. Występuje w przyrodzie jako minerał chlorargyryt.

Chlorek srebra(I)

model sieci krystalicznej AgCl
Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) konst. chlorek srebra(I), chlorek srebra(1+) Inne nazwy i oznaczenia chlorek srebra
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	AgCl
Masa molowa	143,32 g/mol
Wygląd	białe kryształy[1]
Minerały	chlorargyryt
Identyfikacja
Numer CAS	7783-90-6
PubChem	24561
Właściwości Gęstość 5,56 g/cm³[1]; ciało stałe 4,83 g/cm³ (455 °C)[2]; ciecz Rozpuszczalność w wodzie 0,00019 (25 °C)[1] Temperatura topnienia 455 °C[1] Temperatura wrzenia 1547 °C[1] Współczynnik załamania 2,0668 (589 nm, 20 °C)[3]
Budowa Moment dipolowy 6,08 ± 0,06 D[4]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2018-12-06] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki Uwaga Zwroty H H410 Zwroty P P273, P501 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[5] 0 0 0   Numer RTECS VW3563000
Podobne związki
Inne aniony	AgF, AgBr, AgI
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Właściwości

Jest to biały proszek lub kryształy. Jest bardzo słabo rozpuszczalny w wodzie, jego (I_r wynosi 1,77×10⁻¹⁰)^[6]. Nie rozpuszcza się w kwasie azotowym, natomiast roztwarza się łatwo w wodzie amoniakalnej w utworzeniem kompleksowego kationu Ag(NH
3)+
2^[7]:

AgCl + 2NH
3 ⇄ Ag(NH
3)+
2 + Cl−

Reakcja ta jest odwracalna i po zakwaszeniu roztworu ponownie wytrąca się AgCl^[7].

Jest związkiem światłoczułym. Rozkłada się pod wpływem światła, a także ogrzewania. W wyniku rozkładu wydziela się gazowy chlor (Cl₂) oraz metaliczne srebro, które nadaje substancji początkowo fioletowawą, a później szarą barwę^[8].

Otrzymywanie

AgCl wytrąca się w postaci białego serowatego osadu po zmieszaniu roztworu soli srebra(I) z roztworem zawierającym jony Cl−
^[7].

Reakcja ta jest wykorzystywana do otrzymywania związku. Do gorącego roztworu azotanu srebra dodaje się powoli roztwór chlorku metalu alkalicznego, np. NaCl^[9]:

AgNO
3 + NaCl → AgCl↓ + NaNO
3

Wytrącony osad przemywa się wodą i oczyszcza przez rozpuszczenie w wodzie amoniakalnej i ponowne strącenie kwasem solnym. Wszystkie operacje należy przeprowadzać po ciemku lub przy ciemnoczerwonym świetle^[9].

Zastosowanie

Stosowany jest w fotografii do produkcji emulsji światłoczułych. Ponadto, w postaci substancji osadzonej na dwutlenku tytanu (w ilości 20%), stosowany jest jako substancja konserwująca w kosmetykach. W takim zastosowaniu jego maksymalna zawartość w produkcie wynosi 40 ppm^[10]. Prowadzone są badania dotyczące antybakteryjnych właściwości chlorku srebra, zwłaszcza w postaci nanocząstek^[11], jako dodatku do opatrunków^[12] i dezodorantów^[13], a także jako środka do dezynfekcji wody pitnej^[14].

Przypisy

1. Haynes 2016 ↓, s. 4-84.
2. Haynes 2016 ↓, s. 4-125.
3. Haynes 2016 ↓, s. 10-248.
4. Haynes 2016 ↓, s. 9-65.
5. dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2018-12-06]
6. Haynes 2016 ↓, s. 5-178.
7. JerzyJ. Minczewski JerzyJ., ZygmuntZ. Marczenko ZygmuntZ., Chemia analityczna. 1. Podstawy teoretyczne i analiza jakościowa, wyd. 8, Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 2001, s. 211, ISBN 83-01-13499-2, OCLC 749313943.
8. AdamA. Bielański AdamA., Podstawy chemii nieorganicznej, wyd. 5, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 969, ISBN 83-01-13654-5.
9. Silver chloride, [w:] PradyotP. Patnaik PradyotP., Handbook of Inorganic Chemicals, London: McGraw-Hill, 2003, s. 838–839, ISBN 0-07-049439-8 (ang.).
10. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczące produktów kosmetycznych (wersja przekształcona) [online], nr 1223/2009, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, 30 listopada 2009, s. 367 [dostęp 2021-02-23].
11. Wallace R.W.R. Rolim Wallace R.W.R. i inni, Antibacterial Activity and Cytotoxicity of Silver Chloride/Silver Nanocomposite Synthesized by a Bacterium Isolated from Antarctic Soil, „BioNanoScience”, 10 (1), 2020, s. 136–148, DOI: 10.1007/s12668-019-00693-1 [dostęp 2021-03-13] (ang.).
12. A.P.A.P. Adams A.P.A.P., E.M.E.M. Santschi E.M.E.M., M.A.M.A. Mellencamp M.A.M.A., Antibacterial Properties of a Silver Chloride-Coated Nylon Wound Dressing, „Veterinary Surgery”, 28 (4), 1999, s. 219–225, DOI: 10.1053/jvet.1999.0219, PMID: 10424701 [dostęp 2021-03-13] (ang.).
13. Min-HoM.H. Youn Min-HoM.H. i inni, Characterization of an antibacterial silver chloride/poly(acrylic acid) deodorant prepared by a gamma-ray irradiation, „Macromolecular Research”, 17 (10), 2009, s. 813–816, DOI: 10.1007/BF03218619 [dostęp 2021-03-13] (ang.).
14. Silver as a drinking-water disinfectant [online], WHO, s. 2 [dostęp 2021-03-13] (ang.).

Bibliografia

• CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).

Kontrola autorytatywna (rodzaj indywiduum chemicznego):

• GND: 4181309-1
• BNCF: 76102
• BNE: XX4838905

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: science/silver-chloride
• SNL: sølvklorid
• Catalana: 0160392