Chlamydera

Chlamydera – rodzaj ptaków z rodziny altanników (Ptilonorhynchidae).

Chlamydera[uwaga 1][1]
Gould, 1837[2]
Przedstawiciel rodzaju – jedwabnica ciemna (C. guttata)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	altanniki
Rodzaj	Chlamydera
Typ nomenklatoryczny
Calodera maculata Gould, 1837
Synonimy
Calodera[uwaga 2] Gould, 1837[3] Chlamidera[uwaga 3] Lafresnaye, 1842[4] Callidera[uwaga 4] Agassiz, 1846[5] Chlamydodera[uwaga 5] Agassiz, 1846[6] Rogersornis Mathews, 1912[7] Alphachlamydera Mathews, 1914[8] Pseudochlamydera Mathews, 1926[9]
Gatunki
5 gatunków – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Nowej Gwinei i w Australii^[10][11].

Morfologia

Długość ciała 27–35 cm; masa ciała 117–265 g (samice są mniejsze i lżejsze od samców)^[10].

Systematyka

Etymologia

• Calodera (Callidera): gr. καλος kalos „piękny”; δερα dera „szyja”^[12].
• Chlamydera (Chlamidera, Chlamydodera): gr. χλαμυς khlamus „krótka peleryna”; δερα dera „szyja”^[13].
• Rogersornis: John Porter Rogers (1873–1941), australijski ornitolog, poszukiwacz złota, kolekcjoner; gr. ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”^[14]. Gatunek typowy: Calodera maculata Gould, 1837.
• Alphachlamydera: gr. αλφα alpha „pierwszy, prymitywny”; rodzaj Chlamydera Gould, 1837^[15]. Gatunek typowy: Chlamydera cerviniventris Gould, 1850.
• Pseudochlamydera: gr. ψευδος pseudos „fałszywy”; rodzaj Chlamydera Gould, 1837^[16]. Gatunek typowy: Chlamydera lauterbachi Reichenow, 1897.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[17]:

• Chlamydera lauterbachi Reichenow, 1897 – jedwabnica rdzawołbista
• Chlamydera cerviniventris Gould, 1850 – jedwabnica płowobrzucha
• Chlamydera nuchalis (Jardine & Selby, 1830) – jedwabnica szara
• Chlamydera maculata (Gould, 1837) – jedwabnica plamista
• Chlamydera guttata Gould, 1862 – jedwabnica ciemna

Uwagi

1. Nowa nazwa dla Calodera Gould, 1837.
2. Młodszy homonim Calodera Mannerheim, 1830 (Coleoptera).
3. Niepoprawna późniejsza pisownia Chlamydera Gould, 1837.
4. Nieuzasadniona poprawka Calodera Gould, 1837.
5. Nieuzasadniona poprawka Chlamydera Gould, 1837.

Przypisy

1. Chlamydera, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
2. J. Gould: The birds of Australia: and the adjacent islands. Cz. 1. London: Published by the author, 1837, s. ryc. 3 (notka). (ang.).
3. J. Gould: A synopsis of the birds of Australia, and the adjacent islands. London: Published by the author, 1837, s. ryc. 6 i tekst. (ang.).
4. F. de Lafresnaye. II. Analyses d’ouvrages nouveaux. The Birds of Australia; Les Oiseaux de l’Australie, par J. Gould, F.L.S. , etc. Parts 4 and 5. „Revue Zoologique”. 5, s. 9, 1842. (fr.).
5. Agassiz 1842–1846 ↓, s. 58.
6. Agassiz 1842–1846 ↓, s. 82.
7. G.M. Mathews. New Generic Names for Australian Birds. „Austral Avian Record”. 1 (5), s. 117, 1912–13. (ang.).
8. G.M. Mathews. New Generic Names for Australian Birds. „Austral Avian Record”. 2 (5), s. 112, 1913–15. (ang.).
9. G.M. Mathews. On some changes in names. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 46 (302), s. 60, 1926. (ang.).
10. D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Bowerbirds (Ptilonorhynchidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.ptilon1.01. [dostęp 2020-05-28]. (ang.). Brak numerów stron w książce
11. F. Gill, D. Donsker & P. Rassmusen (redaktorzy): Lyrebirds, scrubbirds, bowerbirds, Australasian treecreepers, Australasian wrens. IOC World Bird List: Version 13.1. [dostęp 2023-05-23]. (ang.).
12. The Key to Scientific Names ↓, Calodera [dostęp 2023-05-23].
13. The Key to Scientific Names ↓, Chlamydera [dostęp 2023-05-23].
14. The Key to Scientific Names ↓, Rogersornis [dostęp 2023-05-23].
15. The Key to Scientific Names ↓, Alphachlamydera [dostęp 2023-05-23].
16. The Key to Scientific Names ↓, Pseudochlamydera [dostęp 2023-05-23].
17. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ptilonorhynchidae Gray,GR, 1841 – altanniki - Bowerbirds (wersja: 2020-05-27). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-28].

Bibliografia

• Index universalis. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 1–393. (łac.).
• The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

Identyfikatory zewnętrzne (takson):

• EoL: 45516657
• GBIF: 2494819
• identyfikator iNaturalist: 14496
• ITIS: 557514
• NCBI: 34930
• CoL: 3NFT