Loading AI tools
indonezyjska aktorka i reżyserka filmowa Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chitra Dewi, właśc. Roro Patma Dewi Tjitrohadikusumo[1][2][3] (ur. 26 stycznia 1934 w Cirebon, zm. 28 października 2008 w Tangerang)[1][4][5] – indonezyjska aktorka i reżyserka filmowa. Była jedną z czterech indonezyjskich reżyserek, które rozwinęły swoją karierę przed 1998 rokiem[2].
W trakcie swojej kariery zebrała szereg nagród. W 2007 r. otrzymała nagrodę za całokształt dorobku na Festival Film Bandung (FFB)[5].
Chitra Dewi urodziła się jako Rara Patma Dewi Tjitrohadikusumo w Cirebonie, na Jawie Zachodniej, 26 stycznia 1930 roku. Ukończyła szkołę średnią.[3]
Dewi zadebiutowała na dużym ekranie w 1955 roku w filmie Tamu Agung (Wysoki Gość), satyrycznej komedii politycznej w reżyserii Usmara Ismaila dla Perfini. Jednakże jej rozpoznanie nastąpiło rok później, gdy zagrała w muzycznym filmie Tiga Dara (Trzy Panny) obok Mieke Wijaya i Indriati Iskak dla tej samej firmy[3]. Film ten stał się największym komercyjnym sukcesem Perfini i zainspirował serię konkursów na podobieństwo, w których kobiety starały się naśladować tytułowe trzy siostry z filmu, śledzące życie miłosne trzech sióstr żyjących z babcią[6]. Według historyka filmowego Misbacha Yusa Birana, Dewi uchodziła za idealną indonezyjską kobietę: łagodną i wyważoną[7].
Dewi pozostawała z Perfini przez lata 60., pojawiając się w takich filmach jak Djendral Kantjil (Generał Dzikozając, 1958) i Pedjuang (Wojownicy o Wolność, 1960)[8]; ten ostatni film został wyświetlony w konkursie na 2. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Moskwie w 1961 roku[9]. Grała także na scenie w przedstawieniach Narodowej Akademii Teatralnej w Dżakarcie[3]. W międzyczasie zaczęła występować w filmach innych firm, takich jak Persari (Wakacje na Bali, 1962), Panah Mas Film (Bing Slamet Wędruje [Bing Slamet Wanders], 1962), i Agora Film (począwszy od Lembah Hidjau [Zielona Dolina, 1963] do Darah Nelajan [Krew Rybaka, 1965]).[3][8]
Pod koniec lat 60., będąc nadal aktywną jako aktorka, Dewi zaczęła angażować się w produkcję filmową. Założyła własną firmę produkcyjną filmów, Chitra Dewi Film Production, i w 1967 roku wyprodukowała swój pierwszy film: 2 X 24 Djam (2 x 24 godziny). Firma ta wyprodukowała kolejne pięć filmów[10], w tym trzy wyreżyserowane przez samą Dewi: Bertjinta dalam Gelap (Miłość w Ciemności), Dara-Dara (Panny), i Penunggang Kuda Dari Tjimande (Jeździec z Cimande) (wszystkie 1971)[3]. Te filmy nie odniosły sukcesu, i Dewi skupiła się następnie na aktorstwie[3]. W 1971 roku została uhonorowana przez Związek Dziennikarzy Indonezji za swoją rolę w Nji Ronggeng (Ronggeng, 1969)[11].
W latach 70. i 80. Dewi grała głównie role drugoplanowe, m.in. w romansie Freda Younga Putri Solo (Córka Solo, 1974), dramacie Asrula Sani Kemelut Hidup (Kłopoty Życia, 1977), oraz dramacie Wahyu Sihombinga Gara-gara Isteri Muda (Z powodu Młodej Żony, 1977)[3]. Za ten ostatni film otrzymała Nagrodę Citra dla Najlepszej Aktorki Drugoplanowej na Festiwalu Filmowym w Indonezji w 1979 roku[11]. Dewi wystąpiła w kolejnych dwudziestu filmach w latach 80. i 90., kończąc swoją karierę aktorską filmem Pedang Ulung (Wielki Miecz) w 1993 roku[8], rok po otrzymaniu nagrody za całokształt twórczości od Narodowej Rady Filmowej. Otrzymała kolejną nagrodę za całokształt twórczości na Festiwalu Filmowym w Bandungu w 2007 roku[12].
Dewi doświadczyła pogorszenia zdrowia w 2006 roku po śmierci Bambanga Samsudiego, jej najstarszego syna. W marcu 2008 roku spędziła dwa tygodnie w szpitalu Pondok Indah z powodu niedożywienia. Niestety, jej stan zdrowia się pogarszał, i o godzinie 14:00 czasu zachodnioindonezyjskiego (UTC +7) 28 października 2008 roku zmarła w domu swojego drugiego i najmłodszego dziecka, Agusa Erwina, w Południowej Dżakarcie, w wieku 78 lat. Została pochowana na cmentarzu Jabang Bayi w Cirebon, niedaleko swoich rodziców i syna.[12][13]
Do 1998 roku tylko sześć reżyserek pojawiło się w indonezyjskim kinie; obok Chitry Dewi były to Ratna Asmara, Roostijati, Sofia W.D., Ida Farida i Rima Melati.[14] Z tych reżyserek wszystkie, poza Faridą, miały wcześniejsze doświadczenie jako aktorki[3]. Te reżyserki rzadko otrzymywały takie same uznanie jak ich męscy odpowiednicy, a aktorstwo pozostawało jedynym sposobem dla kobiet w branży na zostanie zauważonym[15].
Od upadku Suharto w 1998 roku liczba reżyserek znacząco wzrosła[15]. Kilka z nich zdobyło uznanie na szczeblu krajowym i międzynarodowym. Najwcześniejszymi przedstawicielkami tej generacji są Mira Lesmana i Nan Achnas, które współpracowały z innymi reżyserami w filmie Kuldesak (1999)[16]. Inne przykłady to Nia Dinata, której dwa filmy, Ca-bau-kan (Kurtyzana, 2002) i Berbagi Suami (Miłość do Dzielenia, 2006), zostały zgłoszone do Nagrody Akademii w kategorii Najlepszy Film Nieanglojęzyczny[17]; oraz Djenar Maesa Ayu, której film Mereka Bilang, Saya Monyet! (Mówią, że jestem małpką!, 2008) znalazł się na kilku listach najlepszych indonezyjskich filmów roku 2008.[18][19]
Podczas pięćdziesięcioletniej kariery Dewi wystąpiła w ponad osiemdziesięciu filmach. Produkowała cztery filmy, wyreżyserowała trzy, oraz napisała scenariusz do dwóch z nich.[8] Dewi była również aktywna w telewizji, występując m.in. w serialach takich jak Dr. Sartika (1989–1991), Jendela Hati (1994), Kedasih (1995) oraz Dua Pilar (1997)[3].
,_Djakartawood,_Semarang.jpg)
,_p12.jpg)
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
