Centralny Zarząd Energetyki

Centralny Zarząd Energetyki – jednostka organizacyjna Ministerstwa Przemysłu i Handlu, powołana w celu koordynowania, nadzorowania, kontrolowania oraz sprawowania ogólnego kierownictwa nad działalnością przedsiębiorstw państwowych.

Powołanie Zarządu

Na podstawie zarządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z 1948 r. wydane w porozumieniu z Ministrem Skarbu i Prezesem Centralnego Urzędu Planowania o utworzeniu Centralnego Zarządu Energetyki ustanowiono Zarząd^[1]. Powołanie Zarządu pozostawało w ścisłym związku z ustawą z 1947 r. o planowej gospodarce energetycznej oraz dekretu z 1947 r. o tworzeniu przedsiębiorstw państwowych^[2][3].

Nadzór państwowy nad Zarządem sprawował Minister Przemysłu i Handlu.

Powstanie Zarządu

Centralny Zarząd Energetyki wydzielony został z administracji państwowej jako przedsiębiorstwo państwowe, prowadzone w ramach narodowych planów gospodarczych i według zasad gospodarki handlowej.

Przedmiot działalności Zarządu

Przedmiotem działalności było koordynowanie, nadzorowanie, kontrolowanie oraz ogólne kierownictwo działalności przedsiębiorstw państwowych.

Rada Nadzoru Społecznego

Przy Zarządzie powołana była Rada Nadzoru Społecznego, której zakres działania, sposób powoływania i odwoływania jej członków, organizację i sposób wykonywania powierzonych czynności określiła rozporządzenie Rady Ministrów.

Rada Nadzoru Społecznego miała charakter niezależnego organu nadzorczego, kontrolnego oraz opiniodawczego, podlegającego w swej działalności nadzorowi Prezydium Krajowej Rady Narodowej^[3].

Kierowanie Zarządem

Na czele Zarządu stała dyrekcja, powoływana i zwalniana przez Ministra Przemysłu i Handlu i składająca się z dyrektora naczelnego, reprezentującego dyrekcję samodzielnie oraz z podległych dyrektorowi naczelnemu czterech dyrektorów.

Do ważności zobowiązań zaciąganych przez Zarząd wymagane było współdziałanie, zgodnie z uprawnieniami, przewidzianymi w statucie:

• dwóch członków dyrekcji łącznie,
• jednego członka dyrekcji łącznie z pełnomocnikiem handlowym w granicach jego pełnomocnictwa,
• dwóch pełnomocników handlowych łącznie w granicach ich pełnomocnictw.

Wykaz przedsiębiorstw nadzorowanych

• Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Warszawskiego, przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione – z siedzibą w m. st. Warszawie^[1].
• Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Radomsko-Kieleckiego, przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione – z siedzibą w m. Skarżysko-Kamiennej.
• Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Łódzkiego, przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione – z siedzibą w m. Łodzi.
• Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Płocko-Włocławskiego, przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione – z siedzibą w m. Płocku.
• Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Białostockiego, przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione – z siedzibą w m. Białymstoku.
• Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Lubelskiego, przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione – z siedzibą w m. Lublinie.
• Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Krakowskiego, przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione – z siedzibą w m. Krakowie.
• Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Górnośląskiego, przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione – z siedzibą w m. Katowicach.
• Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Dolnośląskiego, przedsiębiorstwo państwowy wyodrębnione – z siedzibą w m. Wrocławiu.
• Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Poznańskiego, przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione – z siedzibą w m. Poznaniu.
• Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Szczecińskiego, przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione – z siedzibą w m. Szczecinie.
• Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Bydgosko-Toruńskiego, przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione – z siedzibą w m. Bydgoszczy.
• Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Mazurskiego, przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione – z siedzibą w m. Olsztynie.
• Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Nadmorskiego, przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione – z siedzibą w m. Gdańsku.
• Energoprojekt Biuro Projektów Energetycznych, przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione – z siedzibą w m. st. Warszawie.

Przypisy

1. Zarządzenie Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 19 sierpnia 1948 r. wydane w porozumieniu z Ministrem Skarbu i Prezesem Centralnego Urzędu Planowania o utworzeniu Centralnego Zarządu Energetyki. M.P. z 1948 r. nr 69, poz. 548.
2. Ustawa z dnia 4 lipca 1947 r. o planowej gospodarce energetycznej. Dz.U. z 1947 r. nr 52, poz. 271.
3. Dekret z dnia 3 stycznia 1947 r. o tworzeniu przedsiębiorstw państwowych. Dz.U. z 1947 r. nr 8, poz. 42.