Pawilon Secesji w Wiedniu

Pawilon Secesji^[1] (niem. Wiener Secessionsgebäude) – pawilon wystawowy stowarzyszenia Secesja Wiedeńska w Wiedniu.

Pawilon Secesji

Budynek (Pawilon) Secesji
Państwo	Austria
Miejscowość	Wiedeń
Typ budynku	budynek wystawowy
Styl architektoniczny	secesja
Architekt	Joseph Maria Olbrich
Rozpoczęcie budowy	1898
Ukończenie budowy	1899
Zniszczono	1945
Odbudowano	po 1945
Położenie na mapie Austrii Pawilon Secesji
Położenie na mapie Wiednia Pawilon Secesji
48°12′01″N 16°21′56″E
Strona internetowa

Budynek został wybudowany z inicjatywy grupy młodych wiedeńskich artystów, którzy powołali w 1897 stowarzyszenie Secesja Wiedeńska, które sfinansowało jego budowę, a miasto Wiedeń użyczyło na ten cel bezpłatnie działkę budowlaną przy Karlsplatz. Został wzniesiony w latach 1898–1899 przez Josepha Marię Olbricha przy współpracy Gustava Klimta i skupionej przy nim grupy artystów. Stał się szybko jednym z symboli nowego nurtu w sztuce – secesji i wzorem jej architektury.

Budynek o geometrycznie prostej bryle stoi na betonowych filarach, których podstawy znajdują się osiem metrów pod ziemią w miejscu gdzie płynie podziemna rzeka Wien. Ta prostota w połączeniu z bielą fasad robi wrażenie pewnej elegancji. Ten geometryzm wiedeńskiej secesji jest również widoczny w detalach architektonicznych wykonach często z połączeń kamienia, szkła i metalu. Kopuła nawiązująca do znajdującej się po drugiej stronie placu Karlskirche nie jest jednak sklepieniem, lecz ażurową sferą utkaną z wyciętych z metalu liści wawrzynu (wykonanych z pozłacanego brązu). Pod kopułą znajduje się napis wykonany złotymi literami: Der Zeit ihre Kunst, der Kunst ihre Freiheit^[2] stanowiący motto secesji^[3]. Po lewej stronie drzwi wejściowych znajduje się drugie motto: Ver Sacrum (Święta Wiosna), które miało wyrażać nadzieję na nowy rozkwit artystyczny i było tytułem magazynu artystycznego stowarzyszenia. Brązowe drzwi wejściowe zostały wykonane przez Georga Klimta(inne języki) (brata Gustava) według projektu Olbrichta. Dwie mozaikowe misy obok schodów prowadzących do portalu wejściowego są autorstwa Roberta Oerleya(inne języki). Sześć sów na dwóch fasadach bocznych zaprojektował Koloman Moser. Gorgony nad drzwiami frontowymi wykonano według projektu Othmara Schimkowitza(inne języki). Po prawej stronie budynku znajduje się brązowa statua Marka Antoniusza autorstwa Arthura Strassera, która została pierwotnie stworzona na Międzynarodowe Targi Paryskie w 1900 roku.

Po drugiej wojnie światowej przeprowadzono dwa generalne remonty budowli (1985-1986 oraz 2016-2018) pod kierownictwem Adolfa Krischanitza. Fryz namalowany przez Gustava Klimta (Fryz Beethovena -„Tęsknota za szczęściem” na podstawie interpretacji IX Symfonii Richarda Wagnera przez Ludwiga van Beethovena) na wystawę czasową w 1902 poświęconą Beethovenowi^[4] został w wyniku tych przebudów umieszczony na stałe w klimatyzowanej piwnicy która stanowi nową salę ekspozycyjną^[5].

• 
  Kopuła domu Secesji
• 
  Czas jest sztuką, sztuka jest wolnością -motto secesji
• 
  Trzy Gorgony autorstwa Othmara Schimkowitza
• 
  Sowy autorstwa Kolomana Mosera
• 
  Freski na fasadzie domu Secesji
• 
  Grupa Marka Antoniusza – autorstwa Arthura Strassera
• 
  Gustav Klimt – Beethoven fresk
• 
  Beethoven fresk – część środkowa
• 
  Sala wystawowa w domu Secesji
• 
  Sala wystawowa domu Secesji
• 
  Sala wystawowa w domu Secesji
• 
  Hol w domu Secesji

Przypisy

1. Polski egzonim wprowadzony na 123. posiedzeniu KSNG.
2. Czas jest sztuką, sztuka jest wolnością – to motto zostało stworzone przez dziennikarza i krytyka sztuki Ludwiga Hevesi
3. Wiener Secession – online [3.01.2020]
4. The 1902 Beethoven Exhibition. secession.at. [dostęp 2017-01-19]. (ang.).
5. Secession saniert und modernisiert auf ORF Wien vom 5. September 2018, online [3.01.2020]

Kontrola autorytatywna (muzeum sztuki):

• VIAF: 316593641
• LCCN: sh88004062
• SUDOC: 22553794X
• J9U: 987007288723805171
• LNB: 000146296

Encyklopedie internetowe:

• БРЭ: 3659752