Brzezie (województwo kujawsko-pomorskie)

Brzezie – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Brześć Kujawski.

Integralne części wsi Brzezie^[4][5]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
1032640	Cegielnia	część wsi

Ten artykuł dotyczy wsi w województwie kujawsko-pomorskim. Zobacz też: inne miejscowości o tej nazwie.

Brzezie

wieś
Pałac Kronenbergów z roku 1873
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	włocławski
Gmina	Brześć Kujawski
Liczba ludności (III 2011)	602[1]
Strefa numeracyjna	54
Kod pocztowy	87-880[2]
Tablice rejestracyjne	CWL
SIMC	0859099
Położenie na mapie gminy Brześć Kujawski Brzezie
Położenie na mapie Polski Brzezie
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Brzezie
Położenie na mapie powiatu włocławskiego Brzezie
52°41′05″N 18°53′24″E[3]

Wieś graniczy z Włocławkiem.

W Brzeziu działa wspólnota religijna wyznania rzymskokatolickiego: Parafia św. Józefa w Brzeziu^[6].

Historia

• XIII w. – własność rycerska
• XIV w. – rezyduje tu Stanisław Czyrzyk herbu Doliwa (Stanisław z Brzezia)

• 

  Kamienny, przydrożny krzyż w Brzeziu, przed restauracją w 2021 roku przy Bursztynowej Autostradzie A-1. Krzyż został zbudowany w drugiej połowie XIX wieku, prawdopodobnie przez Leopolda Kronenberga. Był restaurowany w 1909 roku.

XIX w. – własność Józefa Dąmbskiego, następnie Miączyńskich, ostatecznie Kronenbergów^[7]. Dobra Brzezie: Wieniec, Dubielewo, Aleksandrowo, Mieczysław, Witoldówek, Klementynów, Machnacz, Maryanki, Leopoldowo, Lipiny, Mazury, Kąty, Siedlimin, Jaranówek^[8].

• W 1873 r. Kronenbergowie wznieśli eklektyczny pałac, łączący elementy francuskiego renesansu i manieryzmu i zaprojektowany przez Artura Goebla^[7]. Oprócz tego stworzyli cały folwark ze służbówką, stajnią itd. Po śmierci Leopolda Kronenberga w 1878 całym majątkiem rodziny zarządzali jego synowie – najpierw Stanisław Leopold Kronenberg (do 1887), następnie Leopold Julian Kronenberg (do 1937 r.)^{[potrzebny przypis][9]}.
• W 1889 r. Walerian Kronenberg zaprojektował i utworzył park^[7].
• Syn Leopolda Juliana Kronenberga – Leopold Jan Kronenberg był ostatnim właścicielem majątku.
• W czasie II wojny światowej zginęła jego żona i dzieci. Dekret o reformie rolnej z 1944 r. pozbawił Leopolda Jana Kronenberga dorobku pokoleń, a komunistyczny aparat represji zmusił go do wyjazdu z kraju^[10].

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Brzezie, po jej zniesieniu w gromadzie Wieniec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 602 mieszkańców^[1]. Jest drugą co do wielkości miejscowością gminy Brześć Kujawski.

Od 2021 roku w Brzeziu działa KGW „Brzezianki”^[11].

Zabytki

Według rejestru zabytków NID^[12] na listę zabytków wpisany jest zespół pałacowy z 1879, nr rej.: A/1483 z 4.11.1987:

• pałac
• brama ze stróżówką
• oficyna I, k. XVIII w.
• oficyna II, k. XIX w.
• park, 1898.