Bitwa pod Miłosławiem

Bitwa pod Miłosławiem – największe starcie zbrojne powstania wielkopolskiego w 1848 roku, które miało miejsce 30 kwietnia w okolicach Miłosławia.

Bitwa pod Miłosławiem

Powstanie wielkopolskie (1848)
Bitwa pod Miłosławiem wg Juliusza Kossaka
Czas	30 kwietnia 1848
Miejsce	Miłosław
Terytorium	Wielkie Księstwo Poznańskie
Wynik	zwycięstwo wojsk polskich
Strony konfliktu
powstańcy wielkopolscy Prusy
Dowódcy
Ludwik Mierosławski generał Blumen
Siły
ok. 3 400 żołnierzy i 4 działa[1] 2 500 żołnierzy i 4 działa[2]
Straty
ok. 200 żołnierzy 225 żołnierzy
Położenie na mapie Polski miejsce bitwy
52°12′10″N 17°29′22″E

Inscenizacja bitwy, która odbyła się w ramach obchodów 170-lecia starcia

Opis bitwy

Po zwycięstwie pod Książem pruski generał Blumen (2 500 żołnierzy i 4 działa^[2]) ruszył dwiema kolumnami od Środy i Wrześni na znajdującego się w Miłosławiu Ludwika Mierosławskiego, który skoncentrował w mieście 1 200 żołnierzy i 4 działa^[3]. Początkowo Mierosławski wdał się z Blumenem w pertraktacje, jednak na wieść o spieszącym mu z pomocą z Nowego Miasta oddziale Józefa Garczyńskiego (1 000 żołnierzy) oraz idącym z Pleszewa oddziale Feliksa Białoskórskiego (1 200 żołnierzy), zerwał rozmowy, co doprowadziło do walki.

W pierwszej fazie bitwy słabsze siły polskie zostały wyparte z Miłosławia i zajęły pozycje po obu stronach szosy. W pościg za cofającymi się Polakami Blumen rzucił jazdę. Pościg pruski został wstrzymany z chwilą nadejścia Garczyńskiego, a gdy nadszedł Białoskórski, Polacy ruszyli do kontrataku.

Pomnik Wiosny Ludów w Miłosławiu, sfotografowany w dniu obchodów 170-lecia bitwy pod Miłosławiem

W drugiej fazie bitwy na skutek przybycia posiłków, Polacy przeprowadzili pomyślne kontruderzenie wzdłuż osi drogi, uprzedzili szarżę pruskiej jazdy i wdarli się do miasteczka. Prusacy zmuszeni zostali do odwrotu, jednak wyczerpane walką oddziały powstańcze nie były zdolne do pościgu. Zwycięstwo nie zostało wykorzystane operacyjnie. Straty polskie wyniosły około 200 żołnierzy, a pruskie – 225 żołnierzy.

Upamiętnienie

Wydarzenie upamiętniają:

• Pomnik Wiosny Ludów w Miłosławiu,
• po 1990 r., upamiętnione na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie napisem na jednej z tablic: „MIŁOSŁAW 30 IV 1848”.

Zobacz też

• Wojsko wielkopolskie 1848 roku
• Pomnik Wiosny Ludów w Miłosławiu
• Kosowóz Mierosławskiego

Przypisy

1. Mała Encyklopedia Wojskowa; inne źródła podają ok. 2 700 kosynierów, strzelców i jazdy
2. Mała Encyklopedia Wojskowa; 5000 żołnierzy i 6 dział; http://wrzesnia.w.interia.pl/historia/wiosnal.htm; 7 000 żołnierzy; Edmund Chojecki, Rewolucjoniści i stronnictwa wsteczne, Berlin, 1849
3. Mała Encyklopedia Wojskowa; 2 100 kosynierów, 370 kawalerzystów, 1 mosiężna armata i 3 armatki wiwatówki oraz 200 lub 420 strzelców; https://web.archive.org/web/20080916122642/http://wrzesnia.w.interia.pl/historia/wiosnal.htm

Bibliografia

• Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1967, Wydanie I, Tom 2.

Linki zewnętrzne

• Opis bitwy pod Miłosławiem w artykule "Wiosna Ludów". wrzesnia.w.interia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-16)].