Bebelno-Wieś

Bebelno-Wieś – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Włoszczowa^[5][3]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego. Przez wieś przechodzi niebieska ścieżka rowerowa do Radkowa.

Bebelno-Wieś

wieś
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Bebelnie
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	włoszczowski
Gmina	Włoszczowa
Liczba ludności (2021)	393[1]
Strefa numeracyjna	41
Kod pocztowy	29-100[2]
Tablice rejestracyjne	TLW
SIMC	0277552[3]
Położenie na mapie gminy Włoszczowa Bebelno-Wieś
Położenie na mapie Polski Bebelno-Wieś
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Bebelno-Wieś
Położenie na mapie powiatu włoszczowskiego Bebelno-Wieś
50°45′34″N 19°59′08″E[4]
Strona internetowa

Części wsi

Integralne części wsi Bebelno-Wieś^[5][3]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0277569	Bieganiec	część wsi
0277575	Błonie	część wsi
0277581	Dziadówki	część wsi
0277598	Górna Wieś	część wsi
0277606	Pod Dziadówkami	część wsi
0277612	Zakościele	część wsi
0277629	Zastawie	część wsi

Historia

W połowie XVI w. wieś była ośrodkiem reformacji kalwińskiej. Właściciele wsi Gosławscy związali się z kalwinizmem, potem jednak większość z nich przyjęła wierzenia braci polskich. W 1548 kościół przypuszczalnie zamieniono na zbór kalwiński. Na początku 1597 kalwińskiego pastora Marcina Janiciusa w Bebelnie Zalesiu zastąpił Daniel z Oksy. Osoba Janiciusa, którego przeniesiono wówczas do Secemina, znana jest m.in. z tego, że protokołował odprawiane tam i we Włoszczowie synody kalwińskie. Pastor Daniel pracując w Bebelnie z kolei „zbliżył się” do braci polskich, by po pewnym czasie publicznie wyrzekając się popełnionych błędów, powrócić znowu do kalwinizmu.

W 1864 w wyniku ukazu cara Aleksandra II Romanowa o uwłaszczeniu chłopów mieszkańcy Bebelna stali się właścicielami posiadanej ziemi oraz budynków.

W 1929 r. wieś i kolonię zamieszkiwało 946 osób. We wsi było dwóch kowali, jeden bednarz, handlarz końmi, krawiec, murarz, stolarz, szewc, sklep spożywczy. Funkcjonowała Spółdzielnia Stowarzyszenia Spożywców "Przyszłość"^[6].

W sierpniu 1944 w lasach w rejonie Bebelna doszło do potyczki oddziału Armia Ludowa dowodzonego przez Stanisława Olczyka oraz wspierającego go oddziału partyzantki radzieckiej z wojskami niemieckimi. W czasie walk poległo 4 partyzantów a 2 zostało rannych. Niemcy natomiast stracili 2 czołgi^[7].

Zabytki

• Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny wykonany z drewna o konstrukcji zrębowej; ufundowany został przez Antoniego i Karola Bystrzonowskich i wzniesiony w 1745. Został rozbudowany w 1901. Jest to budowla jednonawowa. Prezbiterium jest zamknięte trójbocznie i nieco węższe od nawy. Ołtarz główny pochodzi z 1894. Obok kościoła znajduje się dzwonnica z XVIII wieku^[8]
• Pozostałości średniowiecznej wieży (zwanej przez miejscowych Wieżyskiem lub Wieżycą). Pierwsza rezydencja obronna powstała w drugiej połowie XIII w. i funkcjonowała być może jeszcze w początkach XIV w. Około połowy XV w. powstała nowa rezydencja w formie wieży o wymiarach około 6,80 × 7,50 m.

Przypisy

1. Wieś Bebelno-Wieś w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-11-08], liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 17 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
3. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
4. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 3521
5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].brak numeru strony
6. The 1929 Polish Business Directory Project [online], data.jewishgen.org [dostęp 2017-03-28].
7. Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 22.
8. Bebelno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 96.

Bibliografia

• Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.

Linki zewnętrzne

• Wędrówki przez stulecia – Bebelno i okolice