Baranów Sandomierski (gmina)

Baranów Sandomierski (daw. gmina Baranów) – gmina miejsko-wiejska w województwie podkarpackim, w powiecie tarnobrzeskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie tarnobrzeskim.

Baranów Sandomierski

gmina miejsko-wiejska
Zamek w Baranowie Sandomierskim
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	tarnobrzeski
TERC	8220013
Burmistrz	Marek Mazur
Powierzchnia	121,86 km²
Populacja (2020) • liczba ludności	11 770[1]
• gęstość	96,6 os./km²
Nr kierunkowy	15
Kod pocztowy	39-450, -451
Tablice rejestracyjne	RTA
Adres urzędu: ul. Okulickiego 1 39-450 Baranów Sandomierski
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 14[2][3] Liczba miejscowości 13[2]
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Baranów Sandomierski
Położenie na mapie Polski Baranów Sandomierski
50°30′N 21°32′E
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Logo miasta i gminy

Siedziba władz gminy to miasto Baranów Sandomierski.

Według danych z 31 grudnia 2010^[4] gminę zamieszkiwało 12 066 osób.

Geografia

Przez gminę przepływa rzeka Wisła, gmina jest położona na nizinie. Leży w Kotlinie Sandomierskiej. Najwyższym wzniesieniem gminy jest sztuczna Zwałka Dąbrowicka, a najwyższym naturalnym wzniesieniem w gminie jest znajdująca się w pobliżu Suchorzowa Łysa Góra (186 metrów nad poziomem morza). W gminie znajdują się Stawy Krasiczyńskie, częściowo objęte ochroną w ramach sieci Natura 2000. W gminie znajduje się użytek ekologiczny Wiślisko pod kopcem oraz część obszaru Natura 2000 Tarnobrzeska Dolina Wisły. W pobliżu wielu rzek znajdujących się w gminie wybudowano wały usypane na wysokość od 5 do 7 metrów. Dawniej na tym terenie znajdowała się Puszcza Sandomierska^[5]. Oprócz Wisły przez gminę przepływają między innymi: Babulówka, Trześniówka, Dąbrówka, Kaczówka, Koniecpólka, Mokrzyszówka, Smarkata oraz Łuczek. Na terytorium gminy znajdują się złoża siarki^[5].

Historia

24 marca 1938 przyznano staroście tarnobrzeskiemu Tadeuszowi Lenowi honorowe obywatelstwo gminy^[6].

1 października 1976 do gmina Baranów Sandomierski włączono obszar sołectwa Nagnajów ze zniesionej gminy Tarnobrzeg^[7]. 1 stycznia 1992 Nagnajów włączono do Tarnobrzega^[8].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[9] gmina Baranów Sandomierski ma obszar 121,86 km², w tym:

• użytki rolne: 60%
• użytki leśne: 21%

Gmina stanowi 23,43% powierzchni powiatu.

Demografia

Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2010^[10]):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	12 066	100	6092	50,49	5974	49,51
Miasto	1423	11,79	716	5,93	707	5,86
Wieś	10 643	88,21	5376	44,55	5267	43,65

▶Wieś vs ▶miasto

Ogółem (▶k, ▶m)

Miasto (▶k, ▶m)

Wieś (▶k, ▶m)

• Piramida wieku mieszkańców gminy Baranów Sandomierski w 2014 roku^[1]. ludn.

Budżet

Tabela 1.1 Relacje działalności statutowej GiM Baranów Sandomierski w latach 1995-2010^[4]

WYSZCZEGÓLNIENIE	J. m.	ROK
		1995	1996	1997	1998	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010
Dochody ogółem	zł	4 355 582,-	8 170 405,-	10 991 369,-	13 867 714,-	12 825 443,-	13 513 684,-	14 708 029,-	16 154 020,-	16 553 555,-	17 530 525,-	20 810 179,-	22 851 257,83	24 874 563,41	28 228 173,73	28 159 205,90	39 518 113,40
ZNAK	±	+	-	-	+	-	+	-	+	-	+	-	+	-	+	+	-
Deficyt/nadwyżka budżetowy(-a)	zł	825 797,-	292 451,-	396 590,-	304 896,-	296 356,-	251 584,-	191 702,-	522 999,-	838 414,-	1 168 175,-	1 128 199,-	1 311 044,94	1 171 477,20	48 567,98	1 748 462,76	516 240,05
ZNAK	Σ	=
Wydatki ogółem	zł	5 181 379,-	7 877 954,-	10 594 779,-	14 172 610,-	13 121 799,-	13 765 268,-	14 516 327,-	16 677 019,-	15 715 141,-	18 698 700,-	19 681 980,-	24 162 302,77	23 703 086,21	28 276 741,71	29 907 668,66	39 001 873,35

Rysunek 1.1 Dochody ogółem w GiM Baranów Sandomierski w latach 1995-2010 (w zł)^[4]

Rysunek 1.2 Wydatki ogółem w GiM Baranów Sandomierski w latach 1995-2010 (w zł)^[4]

Według danych z roku 2010^[9] średni dochód na mieszkańca wynosił 3 275,16 zł (tj. — stan na 31 XII; przy 3 278,42 zł w zestawieniu na 30 VI); jednocześnie średnie wydatki na mieszkańca kształtowały się na poziomie 3 232,38 zł (tj. — stan na 31 XII; przy 3 235,60 zł w zestawieniu na 30 VI).

Sport

Na terenie gminy działają następujące seniorskie kluby piłkarskie występujące w rozgrywkach ligowych: LZS Kolejarz Knapy^[11], KS Lasowiak Wola Baranowska^[12], LZS Strzelec Dąbrowica^[13] oraz KS Wisan Skopanie^[14][15]. Dwa ostatnie grają aktualnie (sezon 2022/2023) w stalowowolskiej klasie A, w grupie I. Oprócz tego na terenie gminy działa Gminna Akademia Sportu; działające sekcje^[15]:

• lekkoatletyka
• piłka nożna
• kajakarstwo

Sołectwa

Dąbrowica, Durdy, Dymitrów Duży, Dymitrów Mały, Kaczaki, Knapy, Marki, Siedleszczany, Skopanie (sołectwa: Skopanie Osiedle i Skopanie Wieś), Suchorzów, Ślęzaki, Wola Baranowska^[3].

Sąsiednie gminy

Cmolas, Łoniów, Majdan Królewski, Nowa Dęba, Osiek, Padew Narodowa, Tarnobrzeg, Tuszów Narodowy

Przypisy

1. Gmina Baranów Sandomierski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-02-11], liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. Urząd Statystyczny w Rzeszowie
3. Sołectwa [online], baranowsandomierski.pl [dostęp 2022-08-19].
4. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2012-02-08]. (pol.).
5. AndrzejA. Osiński AndrzejA., Baranów Sandomierski - miasto, zamek, gmina. Brak numerów stron w książce
6. Z Tarnobrzega. „Wschód”. Nr 81, s. 5, 20 kwietnia 1938.
7. Dz.U. z 1976 r. nr 32, poz. 194
8. Dz.U. z 1991 r. nr 115, poz. 497
9. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
10. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 31 XII 2010 r.. GUS. [dostęp 2012-02-08]. (pol.).
11. Kolejarz Knapy - strona klubu [online], kolejarzknapy.futbolowo.pl [dostęp 2020-12-15].strona główna serwisu
12. Lasowiak Wola Baranowska - strona klubu [online], kswolab.futbolowo.pl [dostęp 2020-12-15].strona główna serwisu
13. Strzelec Dąbrowica - strona klubu [online], strzelecdabrowica.futbolowo.pl [dostęp 2020-12-15].strona główna serwisu
14. Serwis KS Wisan Skopanie [online], kswisan.pl [dostęp 2020-12-15].
15. Kluby Sportowe [online], baranowsandomierski.pl [dostęp 2021-07-14].