Babkowate (ryby)

Babkowate^[2], babki^[2] (Gobiidae) – rodzina ryb okoniokształtnych (Perciformes). Jest to największa rodzina ryb morskich. Niektóre tylko gatunki występują w wodach słodkich. Do babkowatych należą najmniejsze ryby świata Schindleria brevipinguis i Pandaka pygmaea. Niektóre gatunki spotykane są w hodowlach akwariowych.

Ten artykuł dotyczy ryb. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Babkowate

Gobiidae[1]
Risso, 1826
Przedstawiciel rodziny – Neogobius melanostomus
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	okoniokształtne
Podrząd	babkowce
Rodzina	babkowate
Synonimy
Gobioididae Trypauchenidae
Podrodziny
Amblyopinae Gobiinae Gobionellinae Microdesminae Oxudercinae Plesiopinae Schindleriidae Sicydiinae

Występowanie

Większość gatunków zamieszkuje wody tropikalne i subtropikalne mórz i oceanów, rzadziej – wody słodkie. Kilka gatunków występuje w Morzu Bałtyckim.

Cechy charakterystyczne

• ciało wydłużone, duża, szeroka głowa
• płetwy niektórych gatunków uzbrojone w kolce
• zrośnięte płetwy brzuszne tworzą przyssawkę ułatwiającą utrzymywanie się ryby przy dnie
• linia boczna nie jest widoczna na tułowiu, natomiast jej rozmieszczenie na głowie jest cechą gatunkową
• łuski u większości gatunków ktenoidalne lub cykloidalne
• większość gatunków dorasta do 10 cm długości, największe osiągają ok. 50 cm
• u większości gatunków dobrze zaznaczony dymorfizm płciowy, ikra składana przy dnie, samce opiekują się ikrą

Klasyfikacja

Rodzaje zaliczane do tej rodziny są zgrupowane w podrodzinach Amblyopinae, Gobiinae, Gobionellinae, Oxudercinae i Sicydiinae^[3]:

Aboma — Acanthogobius — Acentrogobius — Afurcagobius — Akihito — Akko — Amblychaeturichthys — Amblyeleotris — Amblygobius — Amblyotrypauchen — Amoya — Anatirostrum — Ancistrogobius — Aphia — Apocryptes — Apocryptichthys — Apocryptodon — Arcygobius — Arenigobius — Aruma — Asterropteryx — Astrabe — Aulopareia — Austrolethops — Awaous — Babka — Barbulifer — Barbuligobius — Bathygobius — Benthophiloides — Benthophilus — Boleophthalmus — Bollmannia — Brachyamblyopus — Brachygobius — Bryaninops — Buenia — Cabillus — Caecogobius — Caffrogobius — Callogobius — Caragobius — Caspiosoma — Chaenogobius — Chaeturichthys — Chlamydogobius — Chriolepis — Chromogobius — Clariger — Clevelandia — Corcyrogobius — Coryogalops — Coryphopterus — Cotylopus — Cristatogobius — Croilia — Cryptocentroides — Cryptocentrus — Crystallogobius — Ctenogobiops — Ctenogobius — Ctenotrypauchen — Deltentosteus — Didogobius — Discordipinna — Drombus — Ebomegobius — Echinogobius — Economidichthys — Egglestonichthys — Ego — Elacatinus — Eleotrica — Enypnias — Eucyclogobius — Eugnathogobius — Eutaeniichthys — Evermannia — Evermannichthys — Eviota — Evorthodus — Exyrias — Favonigobius — Feia — Fusigobius — Gammogobius — Gillichthys — Ginsburgellus — Gladiogobius — Glossogobius — Gnatholepis — Gobiodon — Gobioides — Gobionellus — Gobiopsis — Gobiopterus — Gobiosoma — Gobius — Gobiusculus — Gobulus — Gorogobius — Grallenia — Gymneleotris — Gymnoamblyopus — Gymnogobius — Hazeus — Hemigobius — Hetereleotris — Heterogobius — Heteroplopomus — Hyrcanogobius — Ilypnus — Istigobius — Karsten — Kelloggella — Knipowitschia — Koumansetta — Larsonella — Lebetus — Lentipes — Lepidogobius — Lesueurigobius — Lethops — Leucopsarion — Lobulogobius — Lophiogobius — Lophogobius — Lotilia — Lubricogobius — Luciogobius — Luposicya — Lythrypnus — Macrodontogobius — Mahidolia — Mangarinus — Mauligobius — Mesogobius — Microdesmus — Microgobius — Millerigobius — Minysicya — Mistichthys — Mugilogobius — Myersina — Nematogobius — Neogobius — Nes — Nesogobius — Obliquogobius — Odondebuenia — Odontamblyopus — Oligolepis — Ophiogobius — Oplopomops — Oplopomus — Opua — Oxuderces — Oxyurichthys — Padogobius — Paedogobius — Palatogobius — Palutrus — Pandaka — Papillogobius — Papuligobius — Parachaeturichthys — Paragobiodon — Paragobiopsis — Paraplesiops — Parapocryptes — Parasicydium — Paratrimma — Paratrypauchen — Parawaous — Pariah — Parkraemeria — Parrella — Pascua — Periophthalmodon — Periophthalmus — Phoxacromion — Phyllogobius — Platygobiopsis — Pleurosicya — Polyspondylogobius — Pomatoschistus — Ponticola — Porogobius — Priolepis — Proterorhinus — Psammogobius — Pseudaphya — Pseudapocryptes — Pseudogobiopsis — Pseudogobius — Pseudorhinogobius — Pseudotrypauchen — Psilogobius — Psilotris — Pterogobius — Pycnomma — Quietula — Redigobius — Rhinogobiops — Rhinogobius — Risor — Robinsichthys — Sagamia — Scartelaos — Schindleria — Schismatogobius — Sicydium — Sicyopterus — Sicyopus — Signigobius — Silhouettea — Siphonogobius — Smilosicyopus — Speleogobius — Stenogobius — Stigmatogobius — Stiphodon — Stonogobiops — Sueviota — Sufflogobius — Suruga — Synechogobius — Taenioides — Tamanka — Tasmanogobius — Thorogobius — Tigrigobius — Tomiyamichthys — Tridentiger — Trimma — Trimmatom — Trypauchen — Trypauchenichthys — Trypauchenopsis — Tryssogobius — Typhlogobius — Valenciennea — Vanderhorstia — Vanneaugobius — Varicus — Vomerogobius — Wheelerigobius — Yoga — Yongeichthys — Zappa — Zebrus — Zosterisessor

Występowanie w polskich wodach

Przedstawiciele rodziny babkowatych są reprezentowani w wodach Polski m.in. przez:

• Neogobius melanostomus (babka bycza),
• Gobius niger (babka czarna),
• Gobiusculus flavescens (babka czarnoplamka),
• Babka gymnotrachelus (babka łysa),
• Pomatoschistus minutus (babka mała),
• Pomatoschistus microps (babka piaskowa),
• Proterorhinus semilunaris (babka rurkonosa),
• Neogobius fluviatilis (babka szczupła).

Zobacz też

• fauna Polski
• ryby - wykaz rodzin