Babica (województwo małopolskie)

Babica (dawniej Babice) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Wadowice, na Pogórzu Wielickim na trasie Wadowice – Stanisław Górny, nad potokiem Babicą, dopływem potoku Wysoka.

Ten artykuł dotyczy wsi w powiecie wadowickim. Zobacz też: inne znaczenia nazwy Babica.

Babica

wieś
Szkoła Podstawowa w Babicy
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	wadowicki
Gmina	Wadowice
Wysokość	280–320 m n.p.m.
Liczba ludności (2022)	1028[1]
Strefa numeracyjna	33
Kod pocztowy	34-103[2]
Tablice rejestracyjne	KWA
SIMC	0073750
Położenie na mapie Polski Babica
Położenie na mapie województwa małopolskiego Babica
Położenie na mapie powiatu wadowickiego Babica
Położenie na mapie gminy Wadowice Babica
49°53′54″N 19°32′54″E[3]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego^[4].

Nazwa

Miejscowość ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIV wieku. Wymieniona po raz pierwszy w 1380 w dokumencie zapisanym w języku łacińskim jako Babice, Babicze, Babycza, Babiczą, Babicza^[5] .

Nazwę miejscowości w zlatynizowanej staropolskiej formie Babycza villa wymienia w latach 1470–1480 Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis^[6].

Części wsi

Integralne części wsi Babica^[7][8]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0073766	Filipówka	część wsi
0073772	Kosowizna	część wsi
0073789	Leszczyna	część wsi
0073795	Mała Góra	część wsi
0073803	Mrowica	część wsi
0073810	Pagór	część wsi
0073826	Podlesie	część wsi
0073832	Wieńce	część wsi
0073849	Wieś	część wsi
0073855	Zalesie	część wsi

Historia

W XII wieku tereny Babicy należały do sąsiedniego Rokowa i były własnością rycerza Jaksy Gryfity. W latach 1315–1772 miejscowość leżała w granicach Księstwa oświęcimskiego. W 1448 była własnością szlachecką i należała do starosty oświęcimskiego Prokopa z Babicy^[9][5] .

W XV wieku jako odrębna wieś należała do Jana i Stanisława z Rudy herbu Karpie, w XVI wieku własność Jana Strzały, w XVII wieku Bełchackich herbu Topór i Kossów. W XVIII wieku dziedziczką była wnuczka Kossów, Anna Brzozowska. W pierwszej połowie XIX wieku Babica należała do Sławińskich h. Leliwa, właścicieli Rokowa i części Witanowic.

Zabytki

• kaplica murowana z 1828 r. z zabytkowym obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej.

Ciekawostka

• W Babicy urodził się polski partyzant walczący w Jugosławii ppor. Tadeusz Sadowski (pseudonim Tomo).

Przypisy

1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 9 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 1336
4. Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska. Główny Urząd Statystyczny: Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce. T. pierwszy: A-J. Warszawa: Wydawnictwa Akcydensowe, 1980, s. 32.
5. Leszczyńska-Skrętowa 1985 ↓.
6. Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, „Liber Beneficiorum”, Aleksander Przezdziecki, Tom VII, Kraków 1864, str. 82.
7. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
8. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
9. Jan Nepomucen Gątkowski: Rys dziejów księstwa oświęcimskiego i zatorskiego. Lwów: nakład autora, 1867.

Bibliografia

• Zofia Leszczyńska-Skrętowa: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, Cz. I, zesz. 1, hasło: „Babica”. Wrocław: Ossolineum, 1985, s. 8–9. ISBN 83-04-00129-2.

Linki zewnętrzne

• Babica w Słowniku historyczno-geograficznym województwa krakowskiego w średniowieczu (online).