BMW Neue Klasse

BMW Neue Klasse – seria samochodów osobowych (m.in. sedanów oraz coupé) produkowanych pod niemiecką marką BMW w latach 1962–1977.

BMW Neue Klasse

BMW 2002 z 1972 roku
Inne nazwy	BMW E114 (seria 02) BMW E115 (1500/1800/2000)
Producent	BMW
Zaprezentowany	1962
Okres produkcji	1962–1977
Miejsce produkcji	RFN, Monachium  Indonezja, Dżakarta
Poprzednik	BMW E1
Następca	BMW E21
Dane techniczne
Segment	D (seria 02) E (1500/1800/2000)
Typy nadwozia	2-drzwiowe coupé 4-drzwiowy sedan 2-drzwiowy sedan 2-drzwiowy kabriolet 3-drzwiowy hatchback
Silniki	Benzynowe: R4 M10 1,5 – 2,0 l
Skrzynia biegów	4-biegowa manualna
Napęd	tylny
Rozstaw osi	2550 mm
Zbiornik paliwa	55 l
Ładowność	400 kg

BMW 1500

BMW 1800 z 1966 roku

Do napędu pojazdu używano benzynowych silników R4 M10, oprócz tego w pojeździe wykorzystano w pełni niezależne zawieszenie z kolumnami McPhersona z przodu oraz hamulce tarczowe. Początkowo samochody oferowane były wyłącznie jako 4-drzwiowe sedany bądź 2-drzwiowe coupé, w późniejszym czasie dostępny był także 2-drzwiowy sedan (seria 02).

Czterodrzwiowy sedan został w 1972 roku zastąpiony przez nieco większą rodzinę E12 (seria 5). Modele coupé, 2000C i 2000CS, zostały zastąpione w 1969 przez E9 2800CS. Następcą dla dwudrzwiowego BMW 1600 został wprowadzony w 1975 model E21 320i.

1500 i 1600

BMW 1500 zaprezentowane zostało we wrześniu 1961 podczas Frankfurt Motor Show, produkcja zaś trwała w latach 1962–1966.

Samochód charakteryzował się samonośnym trójbryłowym nadwoziem typu sedan, w konstrukcji zawieszenia przedniego wykorzystano zyskujące w tamtym czasie popularność kolumny McPhersona^[1]. Tylne zawieszenie było w pełni niezależne, wykorzystywało sprężyny śrubowe wahacze skośne^[1]. Silnik M10 o pojemności 1,5 l z rozrządem typu SOHC był nowoczesną konstrukcją podatną na powiększanie pojemności skokowej i dalszy rozwój^[1]. Motor zamontowany wzdłużnie, nachylony został pod kątem 30° w prawą stronę nadwozia. Pozwoliło to na niższe przeprowadzenie linii maski^[1].

Ówczesna prasa motoryzacyjna pozytywnie oceniała widoczność we wszystkich kierunkach z wnętrza pojazdu, mankamentem była konieczność lekkiego nachylenia się w celu załączenia 1. i 3. biegu, co było spowodowane zbyt długim skokiem lewarka zmiany biegów^[2]. Pochlebnie wyrażono się także o przestrzeni bagażowej, której głębokość wynosiła 40 cm^[2].

Silnik o mocy maksymalnej 80 KM (59 kW) zapewniał samochodowi stosunkowo dobre osiągi jak na swoją objętość skokową. Przyspieszenie 0–100 km/h zajmowało około 15 s, by jednak zachować odpowiednią dynamikę jazdy należało utrzymywać wysoką prędkość obrotową silnika, który bez wibracji znosił prędkość ponad 6000 obr./min^[2].

BMW 1500 zostało w 1964 roku zastąpione przez model 1600, mimo to wciąż było dostępne w sprzedaży na niektórych rynkach ze względu na korzystniejsze taryfy ubezpieczeniowe. Następca wyposażony był w silnik o pojemności 1,6 l i mocy maksymalnej 86 KM (63 kW)^[3]. Wzrost pojemności osiągnięto przez montaż większych tłoków z silnika 1800. W plebiscycie na Europejski Samochód Roku 1967 BMW 1600 zajęło 2. pozycję (za Fiatem 124)^[4]. Produkcji BMW 1600 zaprzestano w 1968 roku.

Dane techniczne

Wersja	Silnik:	Układ zasilania:	Średnica × skok tłoka:	St. sprężania:	Moc maksymalna:	Maks. moment obrotowy	0–100 km/h:	V-max:	Śr. zuż. paliwa / 100 km:
Silniki benzynowe:
1500[5]	R4 1,5 l (1499 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	gaźnik	82 x 71 mm	8,8:1	80 KM (60 kW) przy 5700 obr./min	118 N•m przy 3000 obr./min	~ 15,0 s	150 km/h	9,9 l
1600[3]	R4 1,6 l (1573 cm³), SOHC	gaźnik	84 x 71 mm	8,6:1	86 KM (63 kW) przy 5800 obr./min	123 N•m przy 3000 obr./min	13,3 s	161 km/h	10,5 l

1800

Kolejnym samochodem, który dołączył do gamy modeli Neue Klasse, było BMW 1800 wprowadzone na rynek w 1963 roku. W bazowej wersji napędzany był silnikiem M10 o pojemności 1,8 litra i mocy maksymalnej 90 KM (66 kW)^[6]. Powstała także ulepszona wersja modeli 1800, nosiła ona nazwę 1800 TI (Turismo Internazionale) i została przygotowana we współpracy z firmą Alpina. W silniku zastosowano podwójne gaźniki bocznossące Solex PHH oraz inny typ tłoków zwiększając tym samym stopień kompresji i zarazem moc maksymalną do 110 KM (81 kW), masę własną całego pojazdu obniżono zaś do 990 kg^[7]. Oprócz tego w 1964 roku wprowadzono do produkcji wyczynowy model 1800 TI/SA wyposażony w jeszcze bardziej zmodyfikowany silnik z dwoma gaźnikami Weber o mocy maksymalnej 130 KM (96 kW), 5-biegową skrzynię biegów, szperę oraz stabilizatory przedniego i tylnego zawieszenia. Wnętrze otrzymało fotele kubełkowe oraz drewnianą kierownicę sportową. Nadwozie malowano w jednym kolorze - srebrnym. Masę własną obniżono do 970 kg, powstało tylko 200 egzemplarzy^[8][9]. Model ten sprzedawano wyłącznie posiadaczom licencji wyścigowej.

W 1966 jako opcję zaczęto oferować 3-biegową automatyczną skrzynię biegów ZF. Rok później model przeszedł facelifting, wygląd nadwozia upodobniono do BMW 2000.

Dane techniczne

Wersja	Silnik:	Układ zasilania:	Średnica × skok tłoka:	St. sprężania:	Moc maksymalna:	Maks. moment obrotowy	0–100 km/h:	V-max:	Śr. zuż. paliwa / 100 km:
Silniki benzynowe:
1800[6]	R4 1,8 (1773 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	gaźnik Solex	88,9 x 71,12 mm	8,6:1	90 KM (66 kW) przy 5250 obr./min	143 N•m przy 3000 obr./min	13 s	162 km/h	12 l
1800 TI[7]	R4 1,8 (1773 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	dwa gaźniki Solex	84 x 80 mm	9,5:1	110 KM (81 kW) przy 5800 obr./min	148 N•m przy 4000 obr./min	11 s	175 km/h	14 l
1800 TI/SA[9]	R4 1,8 (1773 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	dwa gaźniki Weber	84 x 80 mm	10,5:1	130 KM (95 kW) przy 6100 obr./min	157 N•m przy 5100–5400 obr./min	9 s	186 km/h	16 l

1602

BMW 1602

Sportowe sedany serii 02 zostały zaprezentowane po licznych sukcesach 4-drzwiowych modeli Neue Klasse. Przy wykorzystaniu silników M10 i podwozia z modelu 1600 stworzono nowe BMW 1600-2 (-2 od 2-drzwiowy) oraz później po prostu "1602" i "1600". Samochód zadebiutował w 1966 roku podczas Geneva Motor Show^[10], sprzedaż trwała do 1975 roku.

W latach 1967–1971 powstała limitowana seria kabrioletów opartych na serii 02, za montaż odpowiedzialna była firma Baur. Oprócz tego w latach 1967–1968 powstawała wersja 1600 TI wyposażona m.in. w gaźnik z modelu 1800 TI. Zapewniało to moc maksymalną 105 KM (77 kW) przy 6000 obr./min i prędkość maksymalną rzędu 175 km/h^[11]. Model dostępny był także opcjonalnie z 5-biegową manualną skrzynią biegów. W latach 1971–1972 dostępny był także wariant Touring – 3-drzwiowy hatchback oparty na modelu 1600.

Dane techniczne

Wersja	Silnik:	Układ zasilania:	Średnica × skok tłoka:	St. sprężania:	Moc maksymalna:	Maks. moment obrotowy	0–100 km/h:	V-max:	Śr. zuż. paliwa / 100 km:
Silniki benzynowe:
1600-2[12]	R4 1,6 (1573 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	gaźnik	84 x 71 mm	8,6:1	85 KM (63 kW) przy 5700 obr./min	124 N•m przy 3000 obr./min	13,3 s	160 km/h	9,9 l
1600ti[11]	R4 1,6 (1573 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	gaźnik	84 x 71 mm	b/d	105 KM (77 kW) przy 6000 obr./min	132 N•m przy 4500 obr./min	11,5 s	175 km/h	10,3 l

2000C/CS

BMW 2000 CS

W latach 1965–1969 oferowane było luksusowe coupé z nadwoziem zaprojektowanym przez Karmanna, dostępne było w dwóch wersjach silnikowych: 2000C z pojedynczym gaźnikiem – moc maksymalna 100 KM (74 kW) oraz 2000CS z podwójnym gaźnikiem – moc maksymalna 120 KM (88 kW). Wersja 'C' dostępna była zarówno z manualną jak i automatyczną (oznaczenie 'CA', przekładnia 3-biegowa) skrzynią biegów, 'CS' wyłącznie z przekładnią ręczną.

22 listopada 1965 została uruchomiono produkcja nadwozi w zakładach Karmanna^[13]. Produkcja wersji 2000C odbywała się w pełnym wymiarze od maja 1976 do 1977 roku, powstało 443 egzemplarze^[14]. Mimo że we wrześniu 1968 roku uruchomiono produkcję nowego coupé – BMW 2800CS, produkcję 2000 CA/CS kontynuowano do połowy roku 1970, była to tańsza alternatywa dla większego pojazdu z tego segmentu^[13]. Łączna produkcja BMW 2000C/CA/CS wynosi 13 691 egzemplarzy^[14].

Dane techniczne

Wersja	Silnik:	Układ zasilania:	Średnica × skok tłoka:	St. sprężania:	Moc maksymalna:	Maks. moment obrotowy	0–100 km/h:	V-max:	Śr. zuż. paliwa / 100 km:
Silniki benzynowe:
2000C[15]	R4 2,0 (1991 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	gaźnik	89 x 80 mm	b/d	100 KM (75 kW) przy 5500 obr./min	157 N•m przy 3000 obr./min	b/d	172 km/h	b/d
2000CS[16]	R4 2,0 (1991 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	gaźnik	89 x 80 mm	b/d	120 KM (88 kW) przy 5500 obr./min	167 N•m przy 3600 obr./min	11 s	185 km/h	10,9 l

2000

BMW 2000

BMW Neue Klasse 2000 w wersji sedan pojawiło się na rynku rok później niż wersja 2000C. Oferowane było w latach 1966-1972. Samochód wprowadzony został jako bogatsza wersja modelu 1800, charakteryzował się szerszymi tylnymi lampami, lepszym wyposażeniem wnętrza oraz prostokątnymi reflektorami w pasie przednim. Na rynku północnoamerykańskim stosowano inny typ przedniego pasa z podwójnymi okrągłymi światłami.

Samochód występował także w mocniejszej wersji 2000ti, wyposażona była ona w podwójny bocznossący gaźnik co zwiększało moc silnika do 120 KM (88 kW)^[17]. Bardziej luksusową odmianą była 2000tilux, zawierała silnik z 2000ti, wykończoną drewnem deskę rozdzielczą oraz opcjonalnie skórzaną tapicerkę. Ostatnim wprowadzonym wariantem był 2000tii ('touring international, injected') z wtryskiem paliwa Kugelfischer i silnikiem o mocy maksymalnej 130 KM (95,5 kW)^[18].

Dane techniczne

Wersja	Silnik:	Układ zasilania:	Średnica × skok tłoka:	St. sprężania:	Moc maksymalna:	Maks. moment obrotowy	0–100 km/h:	V-max:	Śr. zuż. paliwa / 100 km:
Silniki benzynowe:
2000[19]	R4 2,0 (1991 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	gaźnik	89 x 80 mm	b/d	100 KM (74 kW) przy 5500 obr./min	157 N•m przy 3000 obr./min	12,4 s	168 km/h	10,7 l
2000ti[17]	R4 2,0 (1991 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	gaźnik	89 x 80 mm	b/d	120 KM (88 kW) przy 5500 obr./min	167 N•m przy 3600 obr./min	10,8 s	180 km/h	11 l
2000tii[18]	R4 2,0 (1991 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	wtrysk paliwa Kugelfischer PL 04	89 x 80 mm	b/d	130 KM (95,5 kW) przy 5800 obr./min	178 N•m przy 4000–4700 obr./min	10,4 s	185 km/h	b/d

2002

BMW 2002 z 1972 roku

BMW 2002 Touring

BMW 2002 był 2-drzwiowym sedanem z silnikiem M10 o pojemności 1990 cm³. Generował on moc maksymalną 100 KM (73,5 kW) w wersji standardowej^[20] oraz 130 KM (95,5 kW) w sportowej odmianie 2002tii^[21]. Istniała także wersja 2002ti (touring Internationale) wyposażona w silnik zasilany przed dwa bocznossące gaźniki Solex 40 i wyższy stopień sprężania, co skutkowało mocą maksymalną 120 KM (88 kW), opcjonalnie nabywca mógł dokupić 5-biegową manualną skrzynię biegów^[22]. Topową odmianą było BMW 2002 Turbo zaprezentowane w roku 1973 podczas Frankfurt Motor Show, był to pierwszy seryjnie produkowany turbodoładowany samochód osobowy na rynku europejskim^[23]. Silnik generował moc 170 KM (125 kW) i maksymalny moment obrotowy 240 Nm, co pozwalało na osiągnięcie prędkości maksymalnej 211 km/h^[24].

Podobnie jak w przypadku modelu 1602, istniała wersja 2002 Touring – 3-drzwiowy hatchback.

Dane techniczne

Wersja	Silnik:	Układ zasilania:	Średnica × skok tłoka:	St. sprężania:	Moc maksymalna:	Maks. moment obrotowy	0–100 km/h:	V-max:	Śr. zuż. paliwa / 100 km:
Silniki benzynowe:
2002[20]	R4 2,0 l (1990 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	gaźnik	89 x 80 mm	b/d	100 KM (73,5 kW) przy 5500 obr./min	157 N•m przy 3500 obr./min	10,9 s	170 km/h	10 l
2002ti[22]	R4 2,0 l (1990 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	gaźnik	89 x 80 mm	b/d	120 KM (88 kW) przy 5500 obr./min	167 N•m przy 3600 obr./min	9,4 s	185 km/h	10 l
2002tii[21]	R4 2,0 l (1990 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	wtrysk paliwa	89 x 80 mm	b/d	130 KM (95,5 kW) przy 5800 obr./min	178 N•m przy 4500 obr./min	9,4 s	190 km/h	8,8 l
2002 Turbo[24]	R4 2,0 l (1990 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC, turbo	wtrysk paliwa	89 x 80 mm	6,9:1	170 KM (125 kW) przy 5800 obr./min	240 N•m przy 4000 obr./min	7 s	211 km/h	9,9 l

1502 i 1802

BMW 1502 w malowaniu rajdowym

W latach 1975–1977 dostępna była na rynku europejskim ekonomiczna wersja modelu oznaczona jako 1502. Do napędu użyto silnika 1.6 z obniżonym stopniem kompresji. Oprócz tego dostępna była także odmiana 1802, był to model 2002 z silnikiem 1.8 pochodzącym z wersji 1800 sedan.

Dane techniczne

Wersja	Silnik:	Układ zasilania:	Średnica × skok tłoka:	St. sprężania:	Moc maksymalna:	Maks. moment obrotowy	0–100 km/h:	V-max:	Śr. zuż. paliwa / 100 km:
Silniki benzynowe:
1502[25]	R4 1,6 (1573 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	gaźnik	84 x 71 mm	8:1	74 KM (54 kW) przy 5800 obr./min	118 N•m przy 3700 obr./min	14,3 s	160 km/h	10,2 l
1802[26]	R4 1,8 (1766 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	gaźnik	b/d	b/d	90 KM (66 kW) przy 5250 obr./min	143 N•m przy 3000 obr./min	11,8 s	165 km/h	9,9 l

Dane produkcyjne

Liczba egzemplarzy[8]
1500 (1962−64)	1600 (1964−66)	1800 (1963−72)	1800 TI/SA (1964−65)	2000 (1966−72)	2000 C/CS (1965−69)	02 series (1966−76)	2002 turbo (1973−74)	Baur Cabriolet (1967−75)
23 554	9728	146 960	200	143 464	11 720	861 940	1672	4210