Bølling (okres klimatyczny)

Bølling – interstadiał w czasie późnego glacjału. Jest cieplejszym okresem pomiędzy najstarszym a starszym dryasem. Trwał od ok. 11 720 p.n.e. do 11 590 p.n.e. Nazwa pochodzi od jeziora o tej samej nazwie w środkowej Jutlandii.

Tuż po minimum klimatycznym najstarszego dryasu następuje stałe ocieplenie, co widać np. po wzroście pyłków bylicy (Artemisia) w profilach pyłkowych. Ten okres czasem zaliczany był już do Bøllingu jako jego bezdrzewna faza. Dopiero jednak wzrost pyłków brzozy oznacza początek prawdziwego interstadiału. Ta pierwsza faza w Polsce charakteryzuje się wzrostem pyłków brzozy omszonej (Betula pubscens) oraz rokitnika (Hippopliae). W tej tundrze parkowej oprócz brzozy omszonej występowała osika, ważnym składnikiem była sosna. Średnia temperatura lipca to ok. 12 °C.

W Europie południowo-zachodniej Bølling zaznacza się bardzo słabo, często nie był wydzielany.

W tym czasie obserwowana jest także zmiana fauny Niżu Europejskiego. Zamiast rena tundrowego pojawia się ren leśny, pojawia się tur.

Z początkiem Bøllingu wiązany jest pas moren Göteborg Fäjaras – Bredåkra, natomiast w największej regresji lądolód dotarł do jeziora Bolmen. Z regresją lodowca wiąże się powstawanie jezior zastoiskowych, które na początku tego interstadiału utworzyły Bałtyckie Jezioro Lodowe.

Oscylację Bøllingu zakończyło krótkotrwałe ochłodzenie, zwane Starszym Dryasem, które zaczęło się ok. 10 100/10 000 lat p.n.e.

Bibliografia

• Jacek Kabaciński, Iwona Sobkowiak-Tabaka, Późny paleolit Niżu Środkowoeuropejskiego w świetle chronostratygrafii późnego glacjału, "Przegląd Archeologiczny", t. 55, 2007, s. 53–70.

Encyklopedie internetowe (Interstadiał):

• SNL: bølling
• DSDE: Bøllingtid