Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gryziel stepowy (Atypus muralis) – gatunek pająka z rodziny gryzielowatych (Atypidae). Jeden z trzech gatunków gryzielowatych występujących w Europie.
Gryziel stepowy osiąga nieco mniejsze rozmiary od pozostałych europejskich przedstawicieli rodzaju Atypus[2] – samce mierzą 9–10 mm długości, podczas gdy samice – 12–20 mm[3]. Odróżnia go od nich również budowa kądziołków przędnych, które są czterosegmentowe[2].
Występuje głównie na nasłonecznionych, skąpo porośniętych, stromych zboczach. Jest gatunkiem ciepłolubnym, zasiedlającym otwarte zbiorowiska kserotermiczne, zwłaszcza stepowe[3].
Gryziele stepowe żyją w koloniach liczących od kilkudziesięciu do wielu milionów pająków. Żyją w pojedynczych norach o długości 10–80 cm, z częścią łowną o długości 8–25 cm i średnicy około 1 cm[2][3].
Pająk ten żywi się owadami i innymi niewielkimi bezkręgowcami, takimi jak dwuparce i pareczniki, rzadziej ślimaki. Poluje, wchodząc do części łownej podziemnych norek, wyłożonych oprzędem, i tam czatuje na ofiary. Gdy jedna z nich nastąpi na oprzęd, pająk chwyta ją i wciąga do nory, a następnie łata dziurę[2][3].
Gatunek ten występuje w środkowej i południowo-wschodniej Europie oraz w Azji. Przez Polskę, Niemcy i Ukrainę przebiega północna granica jego zasięgu, co wiąże się z zasiedlaniem terenów stepowych. W Polsce najczęściej spotykany na południowym wschodzie, choć znane są izolowane populacje w Polsce północnej[3].
Gryziel stepowy, podobnie jak wszyscy przedstawiciele gryzielowatych w Polsce, podlega ochronie prawnej[4], jest też wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt z kategorią EN (zagrożony wyginięciem). Głównym zagrożeniem jest niszczenie siedlisk, zwłaszcza pozyskiwanie ich pod uprawę[3].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.