Antoni Wiszowaty

Antoni Wiszowaty ps. „Korzeń”^[1] (ur. 20 grudnia 1897 roku w Wiszowatem^[2], zm. 23 lutego 1946 roku) – żołnierz Armii Krajowej, a następnie kapitan WiN.

Antoni Wiszowaty

Korzeń

kapitan WiN
Data i miejsce urodzenia	1897 Wiszowate
Data śmierci	23 lutego 1946
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Armia Krajowa Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, wojna polsko-bolszewicka, II wojna światowa, działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce
Odznaczenia

Życiorys

Wywodził się z rodziny szlacheckiej Wiszowatych herbu Roch (Pierzchała). Urodzony w rodzinnym zaścianku. Syn Pawła i Julii z Trzasków. Ożenił się z Julią z Pisanków^[1].

Herb Pierzchała

Pod koniec I wojny światowej brał udział w potyczkach z wycofującymi się Niemcami rabującymi majątki polskie na Podlasiu. W jednej z nich odniósł ciężkie rany^[3]. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej^[1].

W okresie II wojny światowej należał do organizacji "Polska Niepodległa" na terenie woj. białostockiego. W 1944 r. przeszedł do Armii Krajowej, gdzie pełnił funkcję komendanta rejonu na terenie powiatu białostockiego^[4]. Brał udział w organizowaniu centrali AK w Warszawie^[1].

W 1939 r. kapral rezerwy. Dnia 24 sierpnia 1945 r. awansowany na stopień plutonowego rezerwy. Był kilkakrotnie odznaczany, m.in. Krzyżem Zasługi z Mieczami (przez Komendanta AK Okręg Białystok)^[1].

W 1945 roku otrzymał misję zorganizowania porwania wicepremiera Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej Władysława Gomułki w celu jego wymiany na więzionych żołnierzy podziemia lub likwidacji. W tym celu zorganizował przy pomocy st. sierż. Aleksandra Obuchowskiego grupę spiskowców w Pułku Ochrony Rządu^[1]. Spisek został wykryty i rozbity. 24 listopada 1945 roku Wiszowaty został zatrzymany. W śledztwie nikogo nie wydał, utrzymując, że akcja była jego pomysłem^[1]. Wyrokiem Sądu Wojskowego Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Warszawie z dnia 15 stycznia 1946 roku obaj przywódcy spisku zostali skazani na karę śmierci^[1]. Wyrok wykonano 23 lutego 1946 roku^[1] przez rozstrzelanie^[5]. Ciała Wiszowatego nigdy nie odnaleziono. Z relacji ochroniarza Bolesława Bieruta, Faustyna Grzybowskiego wynika, że ciało zostało rozpuszczone w sodzie kaustycznej i wraz z nią wylane do Wisły^[1].

Pośmiertnie awansowany do rangi majora^[1]. Wyrok skazujący został unieważniony przez Sąd Okręgowy w Białymstoku 16 lipca 2010 roku na wniosek wnuka skazanego^[1].

Dnia 30 marca 2015 r. Rady Miasta Białystok podjęła jednogłośnie decyzję o nadaniu rondu położonemu w Białymstoku w granicach osiedli Nr 26 – Bacieczki oraz Nr 27 – Zawady, imienia majora Antoniego Wiszowatego.