Antoni Wereszczyński (oficer)

Antoni Wereszczyński (ur. 17 grudnia 1890 w Winnikach, zm. 4 września 1953 w Warszawie) – oficer artylerii Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej, pułkownik ludowego Wojska Polskiego. Mianowany pośmiertnie generałem brygady.

Antoni Wereszczyński

pułkownik
Data i miejsce urodzenia	17 grudnia 1890 Winniki
Data i miejsce śmierci	4 września 1953 więzienie mokotowskie w Warszawie
Przebieg służby
Lata służby	1923–1953
Siły zbrojne	Wojsko Polskie ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	1 Grupa Artylerii 14 Pułk Artylerii Lekkiej 11 Dywizjon Artylerii Konnej 25 Pułk Artylerii Lekkiej 25 Dywizja Piechoty Łódzki Okręg Wojskowy Pomorski Okręg Wojskowy
Stanowiska	oficer sztabu zastępca dowódcy pułku dowódca dywizjonu artylerii dowódca pułku artylerii dowódca artylerii dywizyjnej okręgowy inspektor artylerii
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa kampania wrześniowa bitwa nad Bzurą obrona Warszawy
Odznaczenia

Życiorys

Urodził się 17 grudnia 1890 roku w Winnikach, pow. lwowski jako syn Marcelego^[1]. W Wojsku Polskim od listopada 1918. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1919–1920. Zweryfikowany po wojnie w stopniu kapitana sł. st. art. ze starszeństwem od 1 czerwca 1919. W 1923 pełnił służbę w 22 pułku artylerii polowej w Rzeszowie^[2]. W następnym roku służył w Oddziale Szkolnym Oficerskiej Szkoły dla Podoficerów, pozostając oficerem nadetatowym 22 pap^[3]. Cztery lata później dowodził I dywizjonem 1 pułku artylerii polowej Legionów w Wilnie^[4]. W 1932 roku pełnił służbę w dowództwie 1 Grupy Artylerii w Warszawie na stanowisku oficera sztabu^[5]. W czerwcu 1934 roku, po awansie na podpułkownika, wyznaczony został na stanowisko zastępcy dowódcy 14 pułku artylerii lekkiej w Poznaniu^[6]. Od grudnia 1937 roku do listopada 1938 roku dowodził 11 dywizjonem artylerii konnej w Bydgoszczy.

Do mobilizacji, w sierpniu 1939 roku, dowodził 25 pułkiem artylerii lekkiej w Kaliszu^[7], a następnie objął stanowisko dowódcy artylerii dywizyjnej 25 Dywizji Piechoty^[8].

W kampanii wrześniowej walczył nad Bzurą i w obronie Warszawy^[9]. Po kapitulacji stolicy, w niemieckiej niewoli, w Oflagu Marburg.

W 1945 roku wrócił do Polski i przyjęty został do Wojska Polskiego. Od 1 września 1946 pełnił służbę na stanowisku okręgowego inspektora artylerii w Dowództwie Łódzkiego Okręgu Wojskowego, a od 11 grudnia 1946 do 1948 na stanowisku okręgowego inspektora artylerii w Dowództwie Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy^[10][11]. Zamordowany 4 września 1953 w Głównym Zarządzie Informacji w Warszawie. Grób symboliczny znajduje się w Kwaterze „Na Łączce” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Awanse

• kapitan – zweryfikowany 3 maja 1922 ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919;
• major – 18 lutego 1928 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 10. lokatą w korpusie oficerów artylerii;
• podpułkownik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 w korpusie oficerów artylerii
• pułkownik^{[potrzebny przypis]}
• generał brygady – 2 maja 2019 (pośmiertnie)^[12]

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 14266
• Krzyż Niepodległości (2 sierpnia 1931)^[13]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)^[14]
• Krzyż Walecznych
• Złoty Krzyż Zasługi (24 maja 1929)^[15]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Odznaka Pamiątkowa Artylerii Konnej^[16]
• Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych
• Medal Zwycięstwa (Médaille interalliée)

Przypisy

1. Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2021-05-30].
2. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 757, 819.
3. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 678, 743, 1373.
4. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 375, 457.
5. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 182, 498.
6. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 149.
7. Igor Błagowieszczański, Artyleria Wojska Polskiego w latach 1918–1939, s. 249.
8. Piotr Bauer i Bogusław Polak, Armia „Poznań”..., s. 478.
9. Ludwik Głowacki, Obrona Warszawy..., s. 342.
10. Jarno 2014 ↓, s. 268.
11. Tadeusz Pióro, Armia ze skazą..., s. 72.
12. M.P. z 2019 r. poz. 621
13. M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
14. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi w służbie wojskowej”.
15. M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 302 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.
16. na podstawie fotografii

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Ludwik Głowacki, Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1985, wyd. V, ISBN 83-11-07109-8.
• Witold Jarno. Samodzielne jednostki artylerii Wojska Polskiego w latach 1945–1949 – organizacja, dyslokacja i wyposażenie. „Piotrkowskie Zeszyty Historyczne”. 15, 2014. Piotrków Trybunalski: Filia Instytutu Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. ISSN 2081-2663.
• Tadeusz Pióro, Armia ze skazą. W Wojsku Polskim 1945–1968 (wspomnienia i refleksje), „Czytelnik”, Warszawa 1994, wyd. I.
• Igor Błagowieszczański, Artyleria Wojska Polskiego w latach 1918–1939, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 4 (71), Warszawa 1974.
• Piotr Bauer i Bogusław Polak, Armia „Poznań” w wojnie obronnej 1939, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1983, ISBN 83-210-0385-0.