Remove ads
Andrew Cuomo (wym. [ˈændɹuː ˈkwoʊmoʊ];[1] ur. 6 grudnia 1957 w Nowym Jorku) – amerykański polityk, członek Partii Demokratycznej. W latach 1997–2001 zasiadał w gabinecie prezydenta Billa Clintona jako sekretarz ds. mieszkalnictwa i rozwoju miast. Od 1 stycznia 2011 pełnił urząd gubernatora stanu Nowy Jork. Zrezygnował z pełnienia funkcji z dniem 24 sierpnia 2021 r. w związku z oskarżeniami o molestowanie seksualne.
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| 56. gubernator Nowego Jorku | |
| Okres |
od 1 stycznia 2011 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Sekretarz mieszkalnictwa i rozwoju miast USA | |
| Okres |
od 29 stycznia 1997 |
| Poprzednik |
Henry Cisneros |
| Następca | |
 | |
Pochodzenie i młodość
Jego ojciec Mario Cuomo zajmował wiele stanowisk w rządzie stanowym Nowego Jorku, a w latach 1983–1994 był pierwszym w historii gubernatorem tego stanu pochodzenia włoskiego[2]. Andrew Cuomo studiował prawo na Fordham University oraz w Albany Law School. Już jako student zaangażował się w struktury partyjne Demokratów, zaś w 1982 brał aktywny udział w kampanii gubernatorskiej swojego ojca. Następnie został jednym z jego doradców politycznych za symboliczną stawkę[3]. W 1984 podjął pracę w prokuraturze okręgowej w Nowym Jorku, później przeszedł do prywatnej kancelarii prawnej. W 1986 założył organizację HELP (Housing Enterprise for the Less Privileged), wspierającą budownictwo dla najuboższych. W latach 1990–1993 z nominacji burmistrza miasta Nowy Jork przewodniczył miejskiej komisji ds. bezdomnych.
Kariera polityczna
W 1993 podjął pracę w federalnym Departamencie Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, początkowo jako jeden z assistant secretaries (co orientacyjnie odpowiada polskiemu wiceministrowi w randze podsekretarza stanu). W 1997 został szefem tego resortu i kierował nim przez całą drugą kadencję prezydenta Clintona, do stycznia 2001 roku[4]. Po odejściu z rządu federalnego, w 2002 roku starał się o nominację Demokratów w wyborach gubernatorskich w Nowym Jorku, lecz ostatecznie zrezygnował, a nominację uzyskał Carl McCall, którego później pokonał w wyborach ubiegający się o reelekcję George Pataki. Nie mając szans na poparcie Demokratów, Cuomo wystartował w tych wyborach jako kandydat maleńkiej Liberalnej Partii Nowego Jorku i uzyskał niespełna 16 tysięcy głosów na ponad 4,7 mln oddanych w całym stanie[5]. W 2006 wystartował w wyborach na stanowisko prokuratora generalnego stanu, tym razem z powodzeniem. Na początku roku 2009, gdy Hillary Clinton musiała zrzec się miejsca w Senacie Stanów Zjednoczonych, ponieważ nie można go łączyć ze stanowiskiem członka rządu (a ona weszła do gabinetu Baracka Obamy jako sekretarz stanu), Cuomo był wymieniany w gronie najpoważniejszych kandydatów do zajęcia jej miejsca[6]. Zgodnie z prawem stanowym, tymczasowego senatora (urzędującego do czasu wyborów uzupełniających) mianuje w takich sytuacjach gubernator stanu. Ostatecznie David Paterson zdecydował się na mianowanie Kirsten Gillibrand[7].
We wrześniu 2009 administracja prezydenta Obamy powiadomiła gubernatora Patersona, że jej preferowanym kandydatem w nadchodzących wyborach będzie Andrew Cuomo[8]. Pod wpływem tych sugestii, a także w związku z własnym stanem zdrowia, Paterson zrezygnował ze startu. W maju 2010 Cuomo uzyskał oficjalną nominację wyborczą Partii Demokratycznej, a w listopadzie 2010 pokonał w wyborach Carla Paladino, Republikanina związanego ze środowiskiem TEA Party. Objął urząd 1 stycznia 2011, minutę po północy (zgodnie z przepisem prawa stanowego, iż kadencja gubernatora rozpoczyna się wraz z początkiem roku).
Jako gubernator stanu Nowy Jork, 22 stycznia 2019 roku zatwierdził ustawę umożliwiającą dokonywanie aborcji nawet w dziewiątym miesiącu ciąży w przypadku podejrzeń zagrożenia zdrowia i życia matki, a także poważnej choroby płodu, przez co spotkał się ze znaczącą krytyką działaczy pro-life. Jako że Cuomo jest katolikiem, biskup Albany, Edward B. Scharfenberger, poruszył kwestię jego ekskomuniki w związku z tą sprawą[9].
Cuomo był przez trzynaście lat żonaty z Kerry Kennedy, córką Roberta F. Kennedy’ego. Mają wspólnie trzy córki (bliźniaczki Cara i Mariah oraz Michaela). Związek zakończył się rozwodem w 2005 roku. W latach 2005–2019 był w nieformalnym związku z Sandrą Lee, autorką książek i programów telewizyjnych o tematyce kulinarnej[10][11].
Andrew Cuomo w grudniu 2020 został oskarżony przez grupę kobiet o szereg niestosownych zachowań m.in. molestowanie i formułowanie nieodpowiednich komentarzy[12]. 28 lutego 2021 prokurator generalna stanu Nowy Jork Letitia James ogłosiła, że zatrudni profesjonalną, zewnętrzną firmę w celu sporządzenia niezależnego raportu[13]. W sierpniu 2021 w opublikowanym dokumencie dowiedziono, że gubernator Cuomo w okresie sprawowania mandatu formułował niestosowne komentarze lub molestował co najmniej 11 kobiet[14]. W miarę rozwoju wydarzeń prezydent Joe Biden, senatorowie stanu Nowy Jork Chuck Schumer i Kirsten Gillibrand, spikerka Izby Reprezentantów Nancy Pelosi oraz burmistrz Nowego Jorku Bill de Blasio sugerowali Cuomo rezygnację. 10 sierpnia 2021 Andrew Cuomo ogłosił, że w ciągu 14 dni ustąpi ze stanowiska gubernatora stanu Nowy Jork[15].
Remove ads
W marcu 2020 roku Nowy Jork został najciężej dotkniętym pandemią COVID-19 stanem Ameryki[16]. W reakcji na nią, jako gubernator stanu Andrew Cuomo podjął szereg radykalnych decyzji – przy pomocy Gwardii Narodowej izolując najpierw hrabstwo New Rochelle na północ od miasta Nowy Jork w którym miały miejsce pierwsze w stanie Nowy Jork na większą skalę stwierdzone przypadki zakażenia wirusem SARS-CoV-2, zamknął wszystkie szkoły publiczne na terenie stanu, a następnie wprowadził stan kwarantanny dla całego miasta Nowy Jork oraz stanu Nowy Jork[17]. Wziął też na siebie pełna odpowiedzialność za podjęte decyzje[17]. Jedną z najbardziej kontrowersyjnych decyzji, która została podjęta 25 marca 2020 roku, było wymuszenie na domach opieki obowiązku przyjmowania zarażonych wirusem osób, a także zabronienie tym domom wykonywania testów na obecność koronawirusa przyjmowanym pensjonariuszom[potrzebny przypis]. W efekcie tej trwającej sześć tygodni polityki, w domach opieki Nowego Jorku zmarło ponad 6000 seniorów[18].
Remove ads
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads