Loading AI tools
admirał brytyjski Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrew Browne Cunningham, 1. wicehrabia Cunningham of Hyundhope (ur. 7 stycznia 1883 w Dublinie, zm. 12 czerwca 1963 w Londynie) – brytyjski oficer Royal Navy, Admiral of the Fleet, podczas II wojny światowej dowódca Floty Śródziemnomorskiej (1939–1942), Pierwszy Lord Morski – naczelny dowódca Królewskiej Marynarki Wojennej i szef Sztabu Morskiego (1943–1946), Wysoki Komisarz Zgromadzenia Ogólnego Kościoła Szkocji (1950–1952), Lord Wielki Steward (1953).
 Admirał Andrew Browne Cunningham | |
 Admiral of the Fleet | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska |
dowódca Floty Śródziemnomorskiej, Pierwszy Lord Morski – głównodowodzący Królewskiej Marynarki Wojennej i szef Sztabu Morskiego |
| Główne wojny i bitwy |
II wojna burska, |
| Późniejsza praca |
Wysoki Komisarz Zgromadzenia Ogólnego Kościoła Szkocji, |
| Odznaczenia | |
         _BAR.png){kind=small}      | |
Cunningham rozpoczął służbę w marynarce brytyjskiej (Royal Navy) w styczniu 1897, jako kadet w szkole marynarki Royal Naval College (HMS „Britannia”). Ok. 1899 uzyskał stopień midszypmana i służył na krążowniku HMS „Doris”. W 1900 służył w Brygadzie Morskiej na wojnie burskiej. W 1908, w stopniu kapitana marynarki, objął pierwsze dowództwo torpedowca No. 14. W 1911 objął dowództwo niszczyciela HMS „Scorpion”, którym dowodził do początku 1918, biorąc udział w walkach I wojny światowej na Morzu Śródziemnym, m.in. kampanii o Dardanele. Od 29 marca 1918 dowodził niszczycielem HMS „Termagant” na Morzu Północnym – w patrolu Dover i rajdach na Zeebrugge. Za służbę podczas I wojny światowej otrzymał liczne odznaczenia i wyróżnienia.
W 1920, w stopniu komandora, przewodniczył podkomisji C Międzyalianckiej Morskiej Komisji Kontroli. W latach 1922–1923 był dowódcą (Captain (D)) 6. Flotylli Niszczycieli, a w latach 1923–1924 – 1. Flotylli Niszczycieli. W latach 1926–1927 był szefem sztabu dowódcy Stacji Indii Zachodnich i Ameryki Północnej i dowódcą jego flagowego krążownika HMS „Calcutta”. W 1929 Cunningham ukończył kurs w Imperialnym Kolegium Obrony (HMS „President”) w Londynie. Od grudnia 1929 do 1930 był dowódca pancernika HMS „Rodney”. Zajmował następnie stanowiska lądowe, a w 1932 służył jako doradca morski króla, do września 1932, kiedy otrzymał awans na stopień kontradmirała.
Od 1 stycznia 1934 do 1936 był dowódcą niszczycieli Floty Śródziemnomorskiej (Rear Admiral (D)), jego okrętem flagowym był krążownik HMS „Coventry”, a następnie „Galatea”. W 1937 odbył kurs techniczny starszych oficerów w Portsmouth. Od lipca 1937 do sierpnia 1938, w stopniu wiceadmirała, był dowódcą Eskadry Krążowników Liniowych Floty Śródziemnomorskiej na HMS „Hood” i zastępcą dowódcy tej Floty. Od października 1938 do maja 1939 ponownie pełnił funkcje sztabowe na lądzie, jako Lord Komisarz Admiralicji i zastępca szefa Sztabu Morskiego.
6 czerwca 1939 Andrew Cunningham objął dowodzenie Flotą Śródziemnomorską, którą dowodził w pierwszej połowie II wojny światowej, do marca 1942. Flota ta operowała na obszarze wschodniego i środkowego Morza Śródziemnego. Pod jego dowództwem flota ta zaangażowana była w ciężkie walki lotniczo-morskie i przeprowadziła m.in. ataku na Tarent w 1940 i pokonała siły włoskie w bitwie koło przylądka Matapan. W 1940 z powodzeniem wynegocjował zasady internowania francuskiej floty przebywającej w Aleksandrii.
W kwietniu 1942 został wysłany jako przewodniczący brytyjskiej delegacji do USA. Od 1 listopada 1942 do 20 lutego 1943 był dowódcą Morskich Sił Ekspedycyjnych obszaru Afryki Północnej i Morza Śródziemnego. Od 20 lutego 1943 do 15 października 1943 ponownie był dowódcą Floty Śródziemnomorskiej.
Od 15 października 1943 do maja 1946 zajmował stanowisko Pierwszego Lorda Morskiego - głównodowodzącego marynarki brytyjskiej i szefa Sztabu Morskiego.
11 czerwca 1942 otrzymał tytuł 1. baroneta, 17 sierpnia 1945 – 1. barona Kirkhope, a 1 stycznia 1946 – 1. wicehrabiego Hyndhope[1].
W 1946 odszedł w stan spoczynku. W latach 1950–1952 Wysoki Komisarz (en Lord High Commissioner) Zgromadzenia Ogólnego Kościoła Szkocji. 2 czerwca 1953, podczas koronacji królowej Elżbiety II sprawował urząd Lorda Wielkiego Stewarda.
Opublikował wspomnienia A sailor's odyssey (Odyseja żeglarza) (1951).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
