Andrea Pirlo

Andrea Pirlo (ur. 19 maja 1979 we Flero) – włoski piłkarz, który występował na pozycji pomocnika i trener piłkarski. Uważany za jednego z najlepszych pomocników w historii piłki nożnej^[1].

Andrea Pirlo

Andrea Pirlo (2017)
Data i miejsce urodzenia	19 maja 1979 Flero
Wzrost	177 cm
Pozycja	pomocnik
Informacje klubowe
Klub	Sampdoria (trener)
Kariera juniorska
Lata Klub 1985–1988 Flero 1988–1992 Voluntas Brescia 1992–1995 Brescia
Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole 1995–1998 Brescia 47 (6) 1998–2001 Inter Mediolan 22 (0) 1999–2000 → Reggina (wyp.) 28 (6) 2001 → Brescia (wyp.) 10 (0) 2001–2011 Milan 284 (32) 2011–2015 Juventus 119 (16) 2015–2017 New York City 60 (1) 2024 Shield United 1 (0) W sumie: 571 (61)
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole 1994  Włochy U-15 3 (0) 1995  Włochy U-16 6 (2) 1995  Włochy U-17 4 (0) 1995–1997  Włochy U-18 18 (7) 1998–2002  Włochy U-21 37 (15) 2000–2004  Włochy IO 9 (1) 2002–2015  Włochy 116 (13) W sumie: 193 (38)
Kariera trenerska
Lata Drużyna 2020 Juventus FC U-23 2020–2021 Juventus 2022–2023 Fatih Karagümrük 2023–2024 Sampdoria
Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.
Dorobek medalowy
Mistrzostwa świata I miejsce Niemcy 2006 piłka nożna Igrzyska olimpijskie brąz Ateny 2004 piłka nożna Mistrzostwa Europy II miejsce Polska/Ukraina 2012 piłka nożna Puchar Konfederacji brąz Brazylia 2013
Odznaczenia

Karierę klubową rozpoczynał w Brescii, z którą zdobył Serie B w sezonie 1996/1997. Później został zawodnikiem Interu Mediolan, z którego był wypożyczany do Regginy i Brescii. W 2001 przeniósł się do Milanu, z którym dwukrotnie zdobył mistrzostwo Włoch, Puchar Włoch, Superpuchar Włoch, a w sezonach 2002/2003 i 2006/2007 wygrał rozgrywki Ligi Mistrzów UEFA. W 2011 został zawodnikiem Juventusu, w barwach którego wygrywał mistrzostwo Włoch w każdym z czterech rozegranych sezonów, triumfował także w Pucharze Włoch, a także dwukrotnie w Superpucharze Włoch. W 2015 został zawodnikiem New York City, a dwa lata później ogłosił zakończenie kariery^[2].

W latach 2002–2015 reprezentant Włoch. Złoty medalista Mistrzostw Świata 2006, srebrny medalista Mistrzostw Europy 2012, brązowy medalista Igrzysk Olimpijskich 2004 oraz Pucharu Konfederacji 2013, uczestnik Mistrzostw Świata 2010 i 2014, a także Mistrzostw Europy 2000, 2004 i 2008. Był znany ze swoich umiejętności technicznych, kreatywności, wizji gry, kontroli nad piłką czy precyzyjnie wykonywanych rzutów wolnych^{[3][4][5][6][7][8][9]}.

Dzieciństwo

Andrea Pirlo urodził się 19 maja 1979 we Flero jako syn Livvi (z d. Gatti) i Luigiego. Jego ojciec był właścicielem firmy produkującej i sprzedającej stal Elg Steel^[10]. Ma brata Ivana i siostrę Silvię^[11]. W wieku sześciu lat został zapisany do lokalnego klubu Flero, później grał w Voluntas. W 1992 dołączył do młodzieżowej drużyny Brescii^[12]. Jego piłkarskimi idolami byli Lothar Matthäus i Roberto Baggio, był także kibicem Interu Mediolan^[13].

Kariera klubowa

Brescia

21 maja 1995, mając 16 lat, zadebiutował w Serie A w meczu z Regginą przegranym przez Brescię 2:0 i tym samym został najmłodszym zawodnikiem klubu, który wystąpił w Serie A. W następnym sezonie, 1995/1996 nie rozegrał żadnego meczu w seniorskiej drużynie Brescii, jednak uczestniczył w młodzieżowym tuenieju Torneo di Viareggio^[14]. Pierwszą bramkę dla Brescii strzelił 9 lutego 1997 w rozgrywkach Serie B w meczu z Palermo^[15]. Debiutanckie trafienie w Serie A zanotował 19 października 1997 w wygranym 4:0 meczu przeciwko Vicenzy^[16].

Inter Mediolan

Dzięki dobrym występom w Brescii w sezonie 1997/1998, w którym zdobył 4 gole i zanotował 5 asyst, stał się obiektem zainteresowań innych klubów Serie A^[17]. Ostatecznie został zawodnikiem Interu Mediolan, którego trener – Mircea Lucescu – nalegał na transfer. Początkowo Pirlo miał trafić do Parmy; oferta Interu była jednak korzystniejsza^[18]. W nowym klubie zadebiutował 12 sierpnia 1998 w wygranym 4:0 meczu kwalifikacji do Ligi Mistrzów UEFA ze Skonto^[19]. W Serie A zadebiutował 13 września, rozgrywając spotkanie z Cagliari^[20]. Łącznie w sezonie zagrał w 32 meczach nie strzelając bramki. Prezydent klubu Massimo Moratti czterokrotnie w sezonie zmieniał szkoleniowców drużyny, co źle poskutkowało na grę i zdrowie Pirlo, który „zaczął cierpieć na migreny, silne do tego stopnia, że miał poważne zaniki pamięci”^[21].

Przed rozpoczęciem sezonu 1999/2000 nowy trener Marcello Lippi podjął decyzję o wypożyczeniu Pirlo do Regginy w celu „regularnej gry i nabranie doświadczenia”^[21]. W Regginie rozegrał 30 meczów, notując w nich 6 trafień i 2 asysty, zbierając pochwały za dobre występy w drużynie^[22]. Potem wrócił z wypożyczenia do Interu, w którym ponownie nie był wystawiany do gry przez trenera Marco Tardelliego, z którym miał napięte relacje^[23]. W rundzie jesiennej zagrał tylko w 8 meczach, i na drugą część sezonu został wypożyczony do Brescii^[24]. Ówczesny trener zespołu, Carlo Mazzone, podjął decyzję o przesunięciu pomocnika z ofensywnej pozycji na defensywnego rozgrywającego. Powodem Mazzone dla przestawienia była umiejętność Pirlo rozgrywania piłki, w szczególności częstych celnych długich podań^[25]. Ogólem w Brescii rozegrał 10 meczów w lidze, w której zespół zajął 7. miejsce, kwalifikując się do Pucharu Intertoto^[26].

Milan

Andrea Pirlo w barwach Milanu w 2007

30 czerwca 2001 został sprzedany za 17 milionów euro (33 miliardy lirów włoskich) do Milanu, a ten sprzedał Interowi Dražena Brnčičia^[27]. W barwach Milanu zadebiutował 20 września 2001 w wygranym 2:0 meczu Pucharu UEFA przeciwko BATE Borysów, w którym wszedł z ławki rezerowowych, zmieniając Massimo Donatiego^[28]. Pierwszą bramkę dla Milanu strzelił 30 marca 2002 przeciwko Parmie, trafiając z rzutu wolnego^[29]. Pierwszy sezon zakończył z 29 meczami, zdobywając w nich dwie bramki i notując 5 asyst.

Juventus

Andrea Pirlo (2012)

Po dekadzie gry w Milanie przeniósł się do Turynu, gdzie 24 maja 2011 podpisał trzyletni kontrakt z Juventusem. W maju 2014 roku podpisał nową 2-letnią umowę z Juventusem^[30].

Wraz z zespołem „Starej Damy” wywalczył cztery tytuły mistrza Włoch – 2012, 2013, 2014 i 2015, Puchar Włoch w 2015 roku (pierwszy od 20-tu lat dla Juventusu), a także dwukrotnie Superpuchar Włoch w 2012 i 2013 roku. Oprócz tego wraz z Juve doszedł do finału Ligi Mistrzów w 2015 roku, który odbył się na Stadionie Olimpijskim w Berlinie (na tym samym stadionie Włosi zdobyli Mistrzostwo Świata w 2006 po rzutach karnych przeciwko Francji; jedną z jedenastek wykorzystał Pirlo). Klub z Turynu uległ jednak drużynie Barcelony 1:3 i nie zdobył po raz trzeci w historii trofeum. Dla Andrei był to czwarty finał Ligi Mistrzów w karierze (dwa wygrane – 2003, 2007 i dwa przegrane – 2005, 2015). Przed meczem ogłosił, że po spotkaniu z Barceloną odchodzi z Juventusu.

New York City

6 lipca 2015 oficjalnie potwierdzono, że Andrea Pirlo podpisał kontrakt z klubem grającym w amerykańskiej lidze MLS – New York City^[31] W zespole z Nowego Jorku zadebiutował 26 lipca przeciwko Orlando City na Yankee Stadium^[32]. 18 czerwca 2016, w wygranym 3:2 meczu z Philadelphią Union, Pirlo strzelił gola z rzutu wolnego, który był jego pierwszym i ostatnim trafieniem w barwach New York City^[33][34]. 8 października 2017 ogłosił zakończenie kariery piłkarskiej^[2].

Kariera reprezentacyjna

Andrea Pirlo w barwach Włoch w 2012.

Andrea Pirlo (2015)

W roku 1994 zadebiutował w Reprezentacji Włoch U-15, a przez następne występował w reprezentacji U-18. W 1998 został powołany do drużyny U-21, która w 2000 zdobył Mistrzostwo Europy. 9 lipca 2002 zadebiutował w seniorskiej reprezentacji Włoch, w wygranym 2:0 spotkaniu przeciwko Azerbejdżanowi w ramach eliminacji do Mistrzostw Europy 2004^[35]. 16 czerwca 2013 podczas Pucharu Konfederacji w Brazylii przeciwko Meksykowi rozegrał 100. mecz w barwach włoskiej reprezentacji^[36]. Przed rozpoczęciem Mistrzostw Świata 2014 w Brazylii, Pirlo deklarował, że po zakończeniu turnieju odejdzie z reprezentacji^[37], jednak po przyjściu Antonio Conte na stanowisko selekcjonera drużyny narodowej postanowił powrócić^[38][39].

Kariera trenerska

30 lipca 2020 roku został ogłoszony trenerem Juventusu do lat 23^[40]. Jednak Pirlo nie poprowadził tej ekipy w żadnym meczu. 8 sierpnia 2020 roku po zwolnieniu Maurizio Sarriego został zatrudniony jako pierwszy trener Juventusu Turyn^[41]. We wrześniu tego samego roku otrzymał licencję trenerską UEFA Pro^[42]. 28 maja 2021 roku został zwolniony z funkcji trenera Juventusu Turyn^[43]. W trakcie sezonu z klubem zdobył Superpuchar Włoch i Puchar Włoch^[44][45].

12 czerwca 2022 ogłoszono, że zostanie trenerem tureckiego klubu Fatih Karagümrük^[46]. 24 maja 2023 ogłoszono jego odejście z klubu^[47].

27 czerwca 2023 został trenerem Sampdorii, z którą podpisał kontrakt do 30 czerwca 2025^[48]. W pierwszym meczu Sampdoria zwyciężyła 8:7 w serii rzutów karnych po remisie 1:1 w meczu Pucharu Włoch z Südtirolem^[49].

Życie prywatne

21 czerwca 2001 poślubił Deborah Roversi^[50]. Mają dwójkę dzieci: syna Niccolò (ur. 1 czerwca 2003) i córkę Angelę (ur. 17 listopada 2006)^[51]. W 2014 roku para się rozstała^[52]. W tym samym roku poznał Valentinę Baldini^[53], z którą wziął ślub 12 marca 2022^[54]. 7 lipca 2017 urodziły im się bliźniaki: Leandro i Tomasso^[55].

Rodzinna firma Elg Steel została założona przez jego ojca w latach 80. XX wieku i prosperuje dobrze do dzisiaj. Andrea posiada akcje firmy i po zakończeniu sportowej kariery ponownie zaangażował się w rodzinny biznes. Pirlo to również wielbiciel wina – jest właścicielem winnicy Pratum Coller nieopodal rodzinnej Brescii, która zgodnie z danymi na 2019 rok, wytwarza od 25–30 tys. butelek wina rocznie^[56]. W 2014 wydał autobiografię zatytułowaną „Myślę, więc gram”.

Statystyki

Klubowe

Klub	Sezon	Liga	Liga			Puchar kraju			Europa[a]			Inne[b]			Suma
			Mecze	Bramki	Asysty	Mecze	Bramki	Asysty	Mecze	Bramki	Asysty	Mecze	Bramki	Asysty	Mecze	Bramki	Asysty
Brescia	1994/1995	Serie A	1	0	0	0	0	0	–			–			1	0	0
	1995/1996	Serie B	0	0	0	0	0	0	–			–			0	0	0
	1996/1997		17	2	0	1	0	0	–			–			18	2	0
	1997/1998	Serie A	29	4	5	1	0	0	–			–			30	4	5
	Ogólnie		47	6	5	2	0	0	0	0	0	0	0	0	49	6	5
Inter Mediolan	1998/1999	Serie A	18	0	3	7	0	1	7	0	1	–			32	0	5
	2000/2001		4	0	0	1	0	0	3	0	0	–			8	0	0
	Ogólnie		22	0	3	8	0	1	10	0	1	0	0	0	40	0	5
Reggina (wyp.)	1999/2000	Serie A	28	6	2	2	0	0	–			–			30	6	2
	Ogólnie		28	6	2	2	0	0	0	0	0	0	0	0	30	6	2
Brescia (wyp.)	2000/2001	Serie A	10	0	2	0	0	0	–			–			10	0	2
	Ogólnie		10	0	2	0	0	0	0	0	0	0	0	0	10	0	2
A.C. Milan	2001/2002	Serie A	18	2	3	2	0	1	9	0	1	–			29	2	5
	2002/2003		27	9	7	2	0	0	13	0	0	–			42	9	7
	2003/2004		32	6	7	0	0	0	9	1	0	3	1	1	44	8	8
	2004/2005		30	4	6	1	0	0	12	1	4	0	0	0	43	5	10
	2005/2006		33	4	5	4	0	0	12	1	1	–			49	5	6
	2006/2007		34	2	8	4	0	1	14	1	1	–			52	3	10
	2007/2008		33	3	7	1	0	0	8	2	4	3	0	1	45	5	12
	2008/2009		26	1	3	0	0	0	3	1	0	–			29	2	3
	2009/2010		34	0	5	1	0	0	8	1	0	–			43	1	5
	2010/2011		17	1	3	3	0	1	5	0	0	–			25	1	4
	Ogólnie		284	32	54	18	0	3	93	8	11	6	1	2	401	41	70
Juventus	2011/2012	Serie A	37	3	14	4	0	0	–			–			41	3	14
	2012/2013		32	5	7	2	0	0	10	0	3	1	0	1	45	5	11
	2013/2014		30	4	7	1	0	0	13	2	1	1	0	0	45	6	8
	2014/2015		20	4	5	2	0	0	10	1	0	1	0	0	33	5	5
	Ogólnie		119	16	33	9	0	0	33	3	4	3	0	1	164	19	37
New York City	2015	MLS	13	0	2	0	0	0	–			–			13	0	2
	2016		32	1	6	0	0	0	–			1	0	0	33	1	6
	2017		15	0	1	0	0	0	–			1	0	0	16	0	1
	Ogólnie		60	1	9	0	0	0	0	0	0	2	0	0	62	1	9
Ogólnie w karierze			570	61	108	39	0	4	136	11	16	11	1	3	756	73	131

Reprezentacyjne

Reprezentacja	Rok	Mecze	Bramki	Asysty
Włochy
	2002	4	0	0
	2003	1	0	0
	2004	7	1	0
	2005	9	3	0
	2006	14	1	4
	2007	8	1	5
	2008	9	1	1
	2009	12	1	2
	2010	8	1	2
	2011	9	0	1
	2012	13	2	6
	2013	13	2	3
	2014	6	0	1
	2015	3	0	0
Ogólnie		116	13	25

Sukcesy

Zawodnik

Brescia

• Mistrzostwo Serie B: 1996/1997

Milan

• Mistrzostwo Włoch: 2003/2004, 2010/2011
• Puchar Włoch: 2002/2003
• Superpuchar Włoch: 2004
• Liga Mistrzów UEFA: 2002/2003, 2006/2007
• Superpuchar Europy UEFA: 2003, 2007
• Klubowe mistrzostwa świata: 2007

Juventus

• Mistrzostwo Włoch: 2011/2012, 2012/2013, 2013/2014, 2014/2015
• Puchar Włoch: 2014/2015
• Superpuchar Włoch: 2012, 2013

Reprezentacyjne

• Mistrzostwo świata: 2006
• Wicemistrzostwo Europy: 2012
• 3. miejsce w Pucharze Konfederacji: 2013
• 3. miejsce na Letnich Igrzyskach Olimpijskich: 2004
• Mistrzostwo Europy U-21: 2000

Trener

Juventus

• Puchar Włoch: 2020/2021
• Superpuchar Włoch: 2020

Indywidualne

• Król strzelców Mistrzostw Europy U-21: 2000 (3 bramki)
• Król asyst Mistrzostw świata: 2006 (3 asysty)
• Król asyst Serie A: 2011/2012 (14 asyst)

Odznaczenia

• Order Zasługi Republiki Włoskiej IV klasy (2006)
• Order Zasługi Republiki Włoskiej V klasy (2004)

Wyróżnienia

• Złota Piłka Mistrzostw Europy U-21: 2000
• Brązowa Piłka Mistrzostw świata: 2006^[57]
• Golden Foot: 2018^[58]
• Najlepszy pomocnik Serie A: 2011/2012
• Piłkarz roku Serie A: 2012, 2013, 2014^[59]
• Złoty Guerin: 2012^[60]
• Drużyna Roku UEFA: 2012^[61]
• Jedenastka Roku FIFA FIFPro: 2006^[62]
• Drużyna gwiazd Mistrzostw świata: 2006^[63]
• Drużyna gwiazd Mistrzostw Europy: 2012^[64]
• Drużyna gwiazd Pucharu Konfederacji: 2013^[65]
• Drużyna sezonu Ligi Mistrzów UEFA: 2014/2015^[66]
• Drużyna sezonu Ligi Europy UEFA: 2013/2014^[67]
• Drużyna sezonu Serie A: 2011/2012^[68], 2012/2013^[69], 2013/2014^[70], 2014/2015^[71]
• Drużyna sezonu European Sports Media: 2011/2012^[72]
• Najlepsza jedenastka w historii Juventusu: 2017^[73]
• Galeria Sławy włoskiej piłki nożnej: 2019^[74]

Uwagi

1. Uwzględniono:
   Liga Mistrzów UEFA – 108 (8)
   Liga Europy UEFA – 8 (2)
   Puchar UEFA – 13 (1)
   kwalifikacje do Ligi Mistrzów UEFA – 7 (0).
2. Uwzględniono:
   Klubowe mistrzostwa świata – 2 (0)
   Superpuchar Europy UEFA – 2 (0)
   Superpuchar Włoch – 4 (1)
   playoffy MLS – 2 (0).