Anastomus

Anastomus – rodzaj ptaków z rodziny bocianów (Ciconiidae).

Anastomus[1]
Bonnaterre, 1791[2]
Przedstawiciel rodzaju – kleszczak azjatycki (A. oscitans)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	bocianowe
Rodzina	bociany
Rodzaj	Anastomus
Typ nomenklatoryczny
Ardea oscitans Boddaert, 1783
Synonimy
Hians de Lacépède, 1800[3] Hyans[a] Fischer von Waldheim, 1803[4] Rhynchochasme J. Hermann, 1804[5] Empharis Rafinesque, 1815[6] Chaenoramphe Dumont, 1817[7] Hiator Reichenbach, 1852[8] Apertirostra G.R. Gray, 1855[9] Chaenorhamphus[b] Salvin & P.L. Sclater, 1878[10]
Gatunki
A. oscitans A. lamelligerus

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji i Afryce^[11].

Morfologia

Długość ciała 80–94 cm; masa ciała 1–1,3 kg^[11].

Systematyka

Etymologia

• Anastomus: gr. αναστομοω anastomoō „dostarczać ustami, z szeroko otwartymi ustami”. Kleszczak azjatycki ma długi dziób z widoczną szczeliną pomiędzy górną a dolną szczęką, co jest adaptacją do spożywania ślimaków słodkowodnych^[12].
• Hians (Hyans): łac. hians, hiantis „rozdziawiony, otwarty”, od hiare „otworzyć”^[12]. Gatunek typowy: Ardea oscitans Boddaert, 1783.
• Rhynchochasme: gr. ῥυγχος rhunkhos „dziób”; χασμα khasma, χασματος khasmatos „szerokie otwarcie, przepaść”^[12]. Gatunek typowy: Ardea oscitans Boddaert, 1783.
• Empharis: gr. εμφανης emphanēs „rzucający się w oczy”, od εμφαινω emphainō „pokazywać”; ῥις rhis, ῥινος rhinos „nos”^[12]. Nowa nazwa dla Hians Dumont, 1817.
• Hiator: nowołac. hiator, hiatoris „otwarty dziób, otwarte usta”, od łac. hiatus otwarcie, otwór, od hiare „otworzyć”^[12]. Gatunek typowy: Anastomus lamelligerus Temminck, 1823.
• Chaenoramphe (Chaenorhamphus): gr. χαινω khainō „ziewać”; ῥαμφη rhamphē „dziób”^[12]. Gatunek typowy: Ardea oscitans Boddaert, 1783.
• Apertirostra: łac. apertus – otwarty, od aperire „odkryć”; rostrum „dziób”^[12]. Gatunek typowy: Ardea oscitans Boddaert, 1783.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[13]:

• Anastomus oscitans (Boddaert, 1783) – kleszczak azjatycki
• Anastomus lamelligerus Temminck, 1823 – kleszczak afrykański

Uwagi

1. Niepoprawna późniejsza pisownia Hians Lacépède, 1800.
2. Niepoprawna późniejsza pisownia Chaenoramphe Dumont, 1817.

Przypisy

1. Anastomus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
2. P.J. Bonnaterre: Tableau encyclopédique et méthodique des trois règnes de la nature. Ornithologie. Paris: Chez Panckoucke, libraire, Hôtel de Thou, 1791, s. xciii. (fr.).
3. B.G de Lacépède: Methode. W: F.M. Daudin: Traité élémentaire et complet d’ornithologie, ou, Histoire naturelle des oiseaux. T. 1. Paris: Chez l’Auteur, Duprat, 1800, s. 436. (fr.).
4. J. Fischer von Waldheim: Das Nationalmuseum der Naturgeschichte zu Paris: von seinem ersten Ursprunge bis zu seinem jetzigen Glanze. Cz. 2. Frankfurt am Main: Fridrich Esslinger, 1803, s. 195. (niem.).
5. J. Hermann: Observationes Zoologicae: quibus novae complures, aliaeque animalium species describuntur et illustrantur. Argentorati: Amandum Koenig, 1804, s. 156. (łac.).
6. C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 70. (fr.).
7. Ch. Dumont: Dictionnaire des sciences naturelles, dans lequel on traite méthodiquement des différens êtres de la nature, considérés soit en eux-mêmes, d’après l’état actuel de nos connoissances, soit relativement à l’utilité qu'en peuvent retirer la médecine, l’agriculture, le commerce et les artes. Suivi d’une biographie des plus célèbres naturalistes. T. 8. Strasbourg; Paris: F. G. Levrault; Le Normant, 1817, s. 51. (fr.).
8. H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. xii. (niem.).
9. G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 115. (ang.).
10. O. Salvin & P.L. Sclater. Notices of recent Ornithological Publications. „Ibis”. Fourth Series. 2 (8), s. 482 (przypis), 1878. (ang.).
11. A. Elliott: Family Ciconiidae (Storks). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal (red.): Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992, s. 458. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).
12. Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
13. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ciconiidae Sundevall, 1836 - bociany - Storks (Wersja: 2015-09-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2018-03-20].

Encyklopedie internetowe (takson):

• Britannica: animal/open-billed-stork
• SNL: gapenebb

Identyfikatory zewnętrzne:

• EoL: 45518775
• GBIF: 2481924
• identyfikator iNaturalist: 4774
• ITIS: 174902
• NCBI: 1706834
• identyfikator taksonu Fossilworks: 373509
• CoL: V9Y