Loading AI tools
polski historyk, filolog, pedagog i autor podręczników Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aleksander Maria Zdanowicz (ur. 26 lutego 1805, Bielkiewicze[1] nad Ptyczą, powiat ihumeński[2], zm. 17 maja 1868, Wilno[3] (na Zarzeczu)) – polski historyk, filolog, pedagog i autor podręczników.
Urodził się w katolickiej rodzinie szlacheckiej Antoniego Zdanowicza w zaścianku Bielkiewicze nad rzeką Ptyczą w pobliżu miasta Ihumeń (obecnie Czerwień (Białoruś)) w guberni mińskiej. Miał dwóch braci i siostrę. Edukację rozpoczął w szkole parafialnej w Dudziczach. Uczył się sześć lat w bazyliańskiej szkole w Ladach, następnie był przez dwa lata preceptorem. W roku 1827 rozpoczął studia filologiczne na Cesarskim Uniwersytecie Wileńskim, które ukończył w 1831 roku. Otrzymał stanowisko nauczyciela w Instytucie Szlacheckim w Wilnie. W latach 1834–1849 był przez 15 lat wykładowcą języka łacińskiego. Ok. 1840 ożenił się z nauczycielką Emilią Piasecką, która urodziła czworo dzieci: Ignacego, bliźnięta Teresę i Henryka oraz Michalinę. Od 1849 do 1863 był nauczycielem historii[4]. W następstwie represji po powstaniu styczniowym utracił posadę nauczyciela. Syn Ignacy Zdanowicz (ur. 1841) za udział w powstaniu został powieszony 1 grudnia 1863 na Placu Łukiskim w Wilnie.
W 1859 został członkiem zwyczajnym Wileńskiej Komisji Archeologicznej.
Wydał jedenaście podręczników oraz opracował siedem skryptów jako rękopisy. Przetłumaczył z języka rosyjskiego trzy obszerne monografie historyczne Ivana Kajdanova (1782–1843). Pracował w redakcji Kuryjera Wileńskiego, gdzie współpracował z Antonim Odyńcem, oraz był jednym z redaktorów Słownika języka polskiego[5]. Napisał biografię generała Mariana Langewicza, który w marcu 1863 ogłosił się dyktatorem powstania styczniowego[6].
Do nauki historii polskiej zastosował mnemotechniczną „metodę polską“ Antoniego Jaźwińskiego opisaną w dziele Tablica chronograficzna, podług metody Jaźwinskiego... wydanej w Wilnie w 1845[7] .
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.