Aleksander Gomelski

Aleksander Jakowlewicz Gomelski (ros. Александр Яковлевич Гомельский, ur. 18 stycznia 1928 w Leningradzie, zm. 16 sierpnia 2005 w Moskwie) – radziecki koszykarz, żydowskiego pochodzenia, po zakończeniu kariery zawodniczej trener koszykarski, multimedalista rozmaitych imprez koszykarskich światowej rangi jako trener.

Aleksander Jakowlewicz Gomelski

Александр Яковлевич Гомельский

Data i miejsce urodzenia	18 stycznia 1928 Leningrad
Data i miejsce śmierci	16 sierpnia 2005 Moskwa
Kariera
Aktywność	1945–1953
Draft	1950 niewybrany
Kariera klubowa Lata Kluby Wyst. 1945–1949 ODO LenVO 1949–1953 ASK Ryga
Kariera trenerska Lata Drużyna 1949–1952 Spartak Leningrad (kobiety) 1953–1966 ASK Ryga 1956–1959 Kadra ZSRR (asystent) 1961–1970 Kadra ZSRR 1969–1980 CSKA Moskwa 1977–1983 Kadra ZSRR 1985–1986 CSKA Moskwa 1987–1988 Kadra ZSRR 1988–1989 Teneryfa 1990–1991 CSP Limoges
Dorobek medalowy Trenerskie Mistrzostwa świata złoto Montevideo 1967 Koszykówka złoto Kolumbia 1982 Koszykówka srebro Filipiny 1978 Koszykówka brąz Rio de Janeiro 1963 Koszykówka brąz Jugosławia 1970 Koszykówka Igrzyska olimpijskie złoto Seul 1988 koszykówka srebro Tokio 1964 koszykówka brąz Meksyk 1968 koszykówka brąz Moskwa 1980 Koszykówka Mistrzostwa Europy złoto Jugosławia 1961 koszykówka złoto Polska 1963 koszykówka złoto ZSRR 1965 koszykówka złoto Finlandia 1967 koszykówka złoto Włochy 1969 koszykówka złoto Włochy 1979 koszykówka złoto Czechosłowacja 1981 koszykówka srebro Belgia 1977 koszykówka srebro Grecja 1987 koszykówka brąz Francja 1983 koszykówka Turnieje złoto Przyjaźń-84 koszykówka
Odznaczenia

Prowadził m.in. zespoły klubowe ASK Ryga i CSKA Moskwa, ale sukcesy odnosił przede wszystkim z zespołem narodowym ZSRR. Był trenerem reprezentacji ZSRR na pięciu igrzyskach olimpijskich, na których jego podopieczni zdobyli złoty (Seul 1988), srebrny (Tokio 1964) i dwa brązowe medale (Meksyk 1968 i Moskwa 1980). Dwukrotnie poprowadził koszykarzy radzieckich do mistrzostwa świata (1967, 1982, ponadto brązowe medale mistrzostw świata w 1963 i 1967), a 7 do mistrzostwa Europy (1961, 1963, 1965, 1967, 1969, 1979, 1981). Pod koniec kariery trenerskiej pracował także w Hiszpanii, Francji i USA.

Jako jeden z współtwórców nowoczesnej koszykówki europejskiej został uhonorowany miejscem w Międzynarodowej Galerii Sław Koszykówki w Springfield w stanie Massachusetts w 1995.

Został odznaczony m.in. Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy, Orderem Przyjaźni Narodów, dwukrotnie Orderem „Znak Honoru” i Orderem Czerwonej Gwiazdy.

Przyczyną zgonu był najprawdopodobniej nowotwór. Został pochowany na moskiewskim cmentarzu Wagańkowskim.

Od sezonu 2004/2005 Euroliga zaczęła przyznawać nagrodę trenera roku Euroligi jego imienia.

Osiągnięcia trenerskie

Grób Gomelskiego na cmentarzu Wagańkowskim w Moskwie.

Na podstawie^[1][2], o ile nie zaznaczono inaczej.

Drużynowe

• Mistrz:
  • olimpijski (1988)
  • świata (1967, 1982)
  • Europy (1961, 1963, 1965, 1967, 1969, 1979, 1981)
  • turnieju Przyjaźń-84 (1984)
  • ZSRR (1955, 1957, 1958, 1970–1974, 1976–1980)
  • pucharu:
    • Europy Mistrzów Krajowych (1958–1960, 1971)
    • ZSRR (1972, 1973)
• Wicemistrz:
  • olimpijski (1964)
  • świata (1978)
  • Europy (1977, 1987)
  • ZSRR (1962, 1964, 1975, 1985–1987)
  • Francji (1991)
  • Pucharu Europy Mistrzów Krajowych (1970, 1973)
• Brązowy medalista:
  • olimpijski (1968, 1980)
  • świata (1963, 1970)
  • Europy (1983)
  • mistrzostw ZSRR (1961, 1968)
  • Pucharu Europy Mistrzów Krajowych (1977)
• Finalista Pucharu Liderów Francji (1991)
• 4. miejsce w Pucharze Europy Mistrzów Krajowych (1983, 1985)

Indywidualne

• Laureat:
  • Rosyjskich Złotych Koszy – za rozwój rosyjskiej koszykówki (2004)
  • orderów:
    • Czerwonego Sztandaru Pracy
    • Przyjaźni Narodów
    • „Znak Honoru”
    • Czerwonej Gwiazdy
    • „Za zasługi”
    • olimpijskiego
• Wybrany do:
  • grona 50. największych osobistości Euroligi (2008)
  • Galerii Sław Koszykówki:
    • FIBA (2007)
    • im. Jamesa Naismitha (1995)
  • Międzynarodowej Żydowskiej Galerii Sław Sportu (1981)