Africa Proconsularis
prowincja rzymska Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Afryka Prokonsularna (Africa Proconsularis, Proconsularis, Africa) – jedna z prowincji imperium rzymskiego. Terytorialnie odpowiada mniej więcej obecnej Tunezji i części wybrzeża Libii. Nazwę, którą wywodzono od Afra – herosa będącego synem Heraklesa, nadali prowincji Rzymianie.
| prowincja rzymska | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data powstania | |
Położenie na mapie.svg) | |
W okresie cesarstwa była prowincją senacką, tzn. władzę zwierzchnią sprawował nad nią senat, a nie cesarz. Afryka Prokonsularna stanowiła "spichlerz Rzymu", będąc obok cesarskiego (zarządzanego przez prefekta) Egiptu głównym obszarem zaopatrzenia w zboże. Piecza nad nią zapewniała senatowi pewną autonomię wobec cesarza, gdyż w przypadku konfliktu pomiędzy nim a władcą, istniała możliwość zablokowania tego źródła aprowizacji.
W XI i X wieku p.n.e. osiedlili się Fenicjanie zakładając Kartaginę. Od VII w. p.n.e. osiedlali się Grecy, nazywając ten teren Libią.
W 146 r. p.n.e. Rzymianie pokonali i zburzyli Kartaginę. Wbrew pierwotnym zamiarom całkowitego jej zniszczenia, wkrótce potem w tym miejscu powstała kolonia rzymska, a Juliusz Cezar w 44 p.n.e. przywrócił jej starą nazwę. W czasach cesarstwa miasto kwitło jako ośrodek senackiej prowincji Africa Proconsularis będącej spichlerzem Rzymu.
Prowincja początkowo nosiła nazwę Africa[1]. Po podboju przez Juliusza Cezara ziem położonych na zachód od dawnej prowincji Africa i utworzeniu tam nowej prowincji Africa Nova, dawny obszar nazwano Africa Vetus (Afryka Stara). Oktawian August połączył obie prowincje i tworząc w ten sposób Africa Proconsularis[1]. Później z jej zachodniej części ponownie wydzielono prowincję nazwaną Numidią[1].
Po reformie administracji cesarstwa przeprowadzonej przez cesarza Dioklecjana, z prowincji tej w południowej jej części wyodrębniono Africa Byzacena ze stolicą w Hadrumetum. Pozostałą część północną dotychczasowej prowincji nazwano Africa Zeugitana, a ponieważ nadal była zarządzana przez prokonsula, zachowała też nazwę Africa Proconsularis.
Głównymi miastami były:
U schyłku istnienia cesarstwa prowincja stała się ośrodkiem silnie rozprzestrzeniającego się w północnej Afryce starożytnego chrześcijaństwa. Z niej pochodzili m.in. papież Wiktor I oraz nawrócony na chrześcijaństwo filozof Mariusz Wiktoryn. Tertulian (ok. 150-240 r.) jest uważany za ojca łacińskiego języka teologicznego. Nauczanie Cypriana z Kartaginy (ok. 200-258 r.) oraz później Augustyna z Hippony (354-430 r.) decydująco wpłynęło na ukształtowanie się teologii Kościoła zachodniego.
Biskup Kartaginy – prymas Afryki Prokonsularnej, był niekiedy nazywany prymasem Afryki[2].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
