99 Pułk Zmechanizowany

99 Pułk Zmechanizowany (99 pz) – dawny oddział wojsk zmechanizowanych Sił Zbrojnych RP (Jednostka Wojskowa Nr 2702), stacjonujący w garnizonie Żagań i podporządkowany dowódcy 11 Dywizji Zmechanizowanej.

99 Pułk Zmechanizowany

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1990
Rozformowanie	1992
Tradycje
Rodowód	8 Pułk Czołgów
Kontynuacja	89 Pułk Zmechanizowany 34 Brygada Kawalerii Pancernej
Organizacja
Numer	JW 2702[1]
Dyslokacja	Żagań
Rodzaj wojsk	Wojska zmechanizowane
Podległość	11 Dywizja Kawalerii Pancernej

Rodowód

Rodowód jednostki związany jest bezpośrednio ze zmaganiami wojennymi 4 Brygady Pancernej, której formowanie rozpoczęto 1 sierpnia 1944 r. W drugiej połowie września 1945 brygada przeformowana została na etat pokojowy o zmniejszonym stanie osobowym^[2]. W następnym miesiącu rozformowany został 1 Drezdeński Korpus Pancerny, a 4 BPanc. dyslokowana do Tarnowa i podporządkowana dowódcy Okręgu Wojskowego Nr V w Krakowie^[3].

Osobny artykuł: 4 Drezdeńska Brygada Pancerna.

W lutym 1946 r. 4 BPanc przeformowana została w 8 Pułk Czołgów (^[4]. W następnym roku jednostka została dyslokowana do Żurawicy i wzięła udział w akcji "Wisła". 30 marca 1949 oddział otrzymał nazwę wyróżniającą "Drezdeński".

W maju tego roku przeniesiony został do Żagania, do kompleksu koszarowego przy ulicy Szosa Żarska., podporządkowany dowódcy 11 Zmotoryzowanej Dywizji Piechoty i przeformowany w "8 Drezdeński Pułk Czołgów Średnich".

W 1957, w terminie do 15 sierpnia, jednostka przeformowana została w 8 Drezdeński Pułk Czołgów i Artylerii Pancernej (8 pczap)^[5]. W następnym roku zmieniono numer jednostki wojskowej na "2702".

Na początku 1962 8 pczap przeformowany został ponownie w "8 Drezdeński Pułk Czołgów Średnich"^[6]. Na przełomie 1964 i 1965 jednostka otrzymała na wyposażenie czołgi T-55. W 1967 dzień 22 kwietnia ustanowiony został dorocznym świętem jednostki^[7].

W 1968 jednostka wzięła udział w operacji "Dunaj", w składzie 2 Armii. W sierpniu 1979 pułk, jako pierwszy w LWP otrzymał czołgi T-72.

Osobny artykuł: 8 Pułk Czołgów.

W 1990 jednostka przeformowana została w 99 Drezdeński Pułk Zmechanizowany. We wrześniu 1991 pułk pozbawiony został nazwy wyróżniającej "Drezdeński"^[8].

Skład

Podstawowy wóz bojowy pułku -(BWP-1)

• Dowództwo i sztab
• kompania łączności
• pluton regulacji ruchu
• 2 bataliony zmechanizowane
• 2 bataliony czołgów
• dywizjon artylerii samobieżnej
• dywizjon przeciwlotniczy
• bateria przeciwpancerna
• kompania saperów
• kompania rozpoznawcza
• kompania zaopatrzenia
• kompania remontowa
• kompania medyczna
• pluton chemiczny

Przeformowanie

Decyzją Nr 12/MON ministra obrony narodowej z 22 kwietnia 1992 oddział przemianowany został na 89 Pułk Zmechanizowany.

W 1995 pułk przeformowany został w 34 Brygadę Kawalerii Pancernej.

Osobne artykuły: 89 Pułk Zmechanizowany w Żaganiu i 34 Brygada Kawalerii Pancernej.

Przekształcenia

• 4 Brygada Pancerna 1944-1946
• 8 Drezdeński Pułk Czołgów 1946-1949
• 8 Drezdeński Pułk Czołgów Średnich 1949-1957
• 8 Drezdeński Pułk Czołgów i Artylerii Pancernej 1957-1962
• 8 Drezdeński Pułk Czołgów Średnich 1962-1990
• 99 Drezdeński Pułk Zmechanizowany 1990-1991
• 99 Pułk Zmechanizowany 1991-1992
• 89 Pułk Zmechanizowany 1992-1995
• 34 Brygada Kawalerii Pancernej od 1995

Przypisy

1. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
2. Rozkaz Nr 0248/Org. Naczelnego Dowódcy WP z dnia 14 września 1945 r. Etat Nr 5/15 Brygady Pancernej (czasu pokoju) z 14 września 1945 r.
3. Rozkaz Nr 0278/Org. Naczelnego Dowódcy WP z dnia 5 października 1945 r.
4. Rozkaz Nr 033/Org. Naczelnego Dowódcy WP z dnia 6 lutego 1946 r. etat Nr 5/25 pułku czołgów średnich czasu "P" z 6 lutego 1946 r. W następnych latach jednostka była przeformowywana na etaty: Nr 5/33 pułku czołgów T-34 z 19 lutego 1947 r., Nr 5/38 pułku czołgów T-34 z 19 kwietnia 1948 r., Nr 5/43 pułku czołgów średnich Zmotoryzowanej Dywizji Piechoty z 30 marca 1949 r., Nr 5/84 pułku czołgów średnich Dywizji Zmechanizowanej z 3 marca 1951 r. i Nr 5/166 pułku czołgów średnich Dywizji Zmechanizowanej typu "A" z 19 września 1955 r.
5. Rozkaz Nr 0025/Org. ministra obrony narodowej z dnia 2 kwietnia 1957 r. Jednostka otrzymała wówczas etat Nr 5/203 pułku czołgów i artylerii pancernej.
6. Zarządzenie Nr 06/Org. szefa SG WP z dnia 26 stycznia 1962 r.
7. Rozkaz Nr 07/MON ministra obrony narodowej z dnia 4 maja 1967 r. w sprawie przekazania jednostkom wojskowym historycznych nazw i numerów oddziałów frontowych oraz ustanowienia dorocznych świąt jednostek (Dz. Rozk. Tjn. MON Nr 5, poz. 21).
8. Zarządzenie Nr Pf 1/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 12 września 1991

Bibliografia

• Mieczysław Kupczyk, Jarosław Piątek, Lesław Urbanowski, 89 Pułk Zmechanizowany. Krótki rys historyczny, Żagań 1992.
• Wiesław Chłopek, 11 Lubuska Dywizja Kawalerii Pancernej im. Króla Jana III Sobieskiego. Zarys dziejów, Wydawnictwo "Chroma", Żagań 2005, ISBN 83-922412-3-1.
• Jerzy Kajetanowicz, Polskie wojska lądowe w latach 1945-1960. Skład bojowy, struktury organizacyjne, uzbrojenie, Europejskie Centrum Edukacyjne, Toruń 2004, ISBN 83-88089-12-9.