3 Karpacki Batalion Ciężkich Karabinów Maszynowych

3 Karpacki Batalion Ciężkich Karabinów Maszynowych (3 Baon CKM) – oddział piechoty Polskich Sił Zbrojnych.

3 Karpacki Batalion Ciężkich Karabinów Maszynowych

Oznaka 3 Dywizji Strzelców Karpackich
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1942
Rozformowanie	1947
Nazwa wyróżniająca	Karpackich
Tradycje
Rodowód	Samodzielna Kompania Ciężkich Karabinów Maszynowych
Dowódcy
Pierwszy	kpt. Malik Somchjanc
Ostatni	ppłk Antoni Miedźwiedź
Działania zbrojne
II wojna światowa w Afryce Bitwa o Tobruk Kampania włoska
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Rodzaj wojsk	Piechota
Podległość	Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich 2 Korpus Strzelców 3 Dywizja Strzelców Karpackich

Formowanie, zmiany organizacyjne i historia

W 1941 roku w składzie Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich została zorganizowana samodzielna kompania ciężkich karabinów maszynowych. Dowódcą kompanii był kapitan Malik Somchjanc, a jego zastępcą podporucznik Józef Wolański.

W maju 1942 roku kompania została wyłączona ze składu Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich i podporządkowana dowódcy 2 Korpusu Strzelców^[1].

Na podstawie rozkazu Ldz. 2470/I/Tjn./42 dowódcy Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie z 27 maja 1942 roku kompania została przeformowana w 1 batalion karabinów maszynowych. Ponadto w skład formowanego batalionu włączono jednostki PSZ w ZSRR ewakuowane na Bliski Wschód w postaci: batalionu ckm 28 pp, kompanie ckm 19 i 21 pp oraz oddział ckm dywizjonu rozpoznawczego 11 DP^[2]. W trakcie organizacji batalion pod względem gospodarczym podporządkowany był Dywizji Strzelców Karpackich^[1]. 29 sierpnia 1942 batalion otrzymał nazwę Karpackiego batalionu ckm. 5 września dyslokowany został do Qizil Ribat w Iraku. 12 września 1942 roku została powołana Armia Polska na Wschodzie. Na podstawie rozkazu Ldz. 100/Tjn./42 dowódcy Armii Polskiej na Wschodzie z 12 października 1942 batalion został podporządkowany dowódcy Dywizji Strzelców Karpackich^[3].

W listopadzie 1942 roku Dywizja Strzelców Karpackich została przeformowana w 3 Dywizję Strzelców Karpackich, a batalion w 3 Karpacki batalion ciężkich karabinów maszynowych o stanie 30 oficerów i 719 szeregowców. Stanowisko dowódcy batalionu objął podpułkownik dyplomowany piechoty Tadeusz Skinder^[4].

Od 13 listopada do 4 grudnia 1942 dywizja przemieściła się do rejonu Mosul-Qaiyara (Qayyarah), gdzie przejęła od hinduskiej 8 Dywizji Piechoty zadanie obrony kierunku Rawanduz-Mosul, czyli drogi prowadzącej z Persji do północno-wschodniego Iraku. W tej drugiej miejscowości stacjonował 3 baon ckm^[5].

25 maja 1943 batalion jako jednostka administracyjna został przydzielony pod względem gospodarczym do Kwatery Głównej 3 Dywizja Strzelców Karpackich^[6].

4 lipca 1943 podpułkownik Skinder został mianowany zastępcą dowódcy 2 Brygady Strzelców Karpackich. 9 lipca 1943 roku dowódca armii wyznaczył majora Antoniego Miedźwiedź na stanowisko dowódcy baonu^[7]. Po zakończeniu walk, na przełomie lipca i sierpnia 1945 batalion wyznaczony został do pełnienia służby wartowniczej. Wszedł w skład Zgrupowania Brygadowego „Tobruk” Grupy „Straż” (Polish Guarg Group)^[8]. W lutym 1946 strzegł obozów jeńców niemieckich w rejonie Cesenatico^[9].

Żołnierze batalionu

Dowódcy batalionu

• ppłk dypl. piech. Tadeusz Skinder (XI 1942 – 4 VII 1943)
• mjr / ppłk piech. Antoni Miedźwiedź (9 VII 1943 - 1947)

Zastępcy dowódcy

• mjr Melik Samochjanc (1 VI 1943 - V 1944)^[10]
• mjr Artur Bronisław Dubeński (V 1944 - 1947)^[11]

Oficerowie

• por. Józef Tropaczyński

Przypisy

1. Kronika 3 DSK 1943 ↓, s. 10.
2. Młotek (red.) 1978 ↓, s. 16.
3. Kronika 3 DSK 1943 ↓, s. 23.
4. Kronika 3 DSK 1943 ↓, s. 19, 21.
5. Kronika 3 DSK 1943 ↓, s. 23-24.
6. Kronika 3 DSK 1943 ↓, s. 32.
7. Kronika 3 DSK 1943 ↓, s. 36-37.
8. Żak 2014 ↓, s. 137.
9. Żak 2014 ↓, s. 144.
10. Kryska-Karski i Barański 1973 ↓, s. 94.
11. Panecki (red.) 1994 ↓, s. 236.

Bibliografia

• Kronika 3 Dywizji Strzelców Karpackich Nr 1 za czas od 3 V 1942 do 10 XII 1943. [w:] Oddziałowe Kroniki i Dzienniki Działań, sygn. C.292 [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1943. [dostęp 2016-06-03].
• Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
• Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota Polska 1939-1945 zeszyt nr 14. Londyn: 1973.
• Mieczysław Młotek (red.): 3 Dywizja Strzelców Karpackich 1942-1947. Londyn: Zarząd Główny Związku Karpatczyków, 1978.
• Tadeusz Panecki (red.): 2 Korpus Polski w bitwie o Monte Cassino z perspektywy półwiecza. Warszawa: Bellona, 1994. ISBN 83-11-08291-X.