14 Pułk Piechoty Liniowej
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
14 Pułk Piechoty Liniowej – polski pułk piechoty okresu powstania listopadowego.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Rodowód |
2 Pułk Województwa Kaliskiego |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
płk Ludwik Glazer |
| Działania zbrojne | |
| powstanie listopadowe | |
| Organizacja | |
| Podległość |
5 Dywizja Piechoty - IV 1831 |
Po abdykacji Napoleona, car Aleksander I wyraził zgodę na odesłanie oddziałów polskich do kraju. Miały one stanowić bazę do tworzenia Wojska Polskiego pod dowództwem wielkiego księcia Konstantego. 13 czerwca 1814 pułkowi wyznaczono miejsce koncentracji w Kaliszu[1]. Pułk nie został jednak odtworzony, bowiem etat armii Królestwa Polskiego przewidywał tylko 12 pułków piechoty. Nowe pułki piechoty sformowano dopiero po wybuchu powstania listopadowego. Rozkaz dyktatora gen. Józefa Chłopickiego z 10 stycznia 1831 nakładał obowiązek ich organizowania na władze wojewódzkie. 14 pułk piechoty tworzony był w województwie kaliskim pierwotnie pod nazwą: 2 Pułk Województwa Kaliskiego[2]. Zgodnie z etatem pułk miał składać się ze sztabu i trzech batalionów piechoty liniowej po cztery kompanie. Winien liczyć 57 oficerów, 216 podoficerów, 40 muzykantów, i 2355 szeregowych frontowych i 27 żołnierzy niefrontowych. W sumie w pułku miało służyć 2695 żołnierzy[3].
W marcu 1931 pułk wszedł w skład Korpusu Obserwacyjnego gen. Paca[4][5]. 26 kwietnia 1931 przeprowadzono kolejną reorganizacje piechoty armii głównej dzieląc ją na pięć dywizji. Pułk znalazł się w 1 Brygadzie 5 Dywizji Piechoty[6][5].
Kres powstania był jednocześnie końcem istnienia 14 pułku piechoty liniowej[5].
W Wojsku Polski II RP tradycje 14 pułku piechoty liniowej kontynuował 14 pułk piechoty Ziemi Kujawskiej. W 1930, na terenie koszar 14 pp wmurowano tablicę upamiętniającą walki 14 pułku piechoty liniowej w powstaniu listopadowym[7].
W Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej tradycje pułku kontynuowała 14 Brygada Obrony Terytorialnej.
- płk Ludwik Glazer
- ppłk Jakub Jan Krasicki (od 1 lutego 1831, awansowany na płk. 1 maja)
- ppłk Jan Siemieński (od 6 maja 1831)
- płk Bonawentura Jastrzębski (od 5 czerwca 1831)
Pułk brał udział w walkach w czasie powstania listopadowego. Walczył w ramach 5 Dywizji między innymi w bitwie pod Nurem nad Bugiem. Pod Ostrołęka uczestniczył w przeciwnatarciu na lewą flankę piechoty feldmarszałka Iwana Dybicza. Spowodowało to chwilowe zatrzymanie wojsk nieprzyjaciela, dzięki czemu armia gen. dyw. Jana Skrzyneckiego uniknęła klęski[5].
Bitwy i potyczki[2]:
- Nur (22 maja)
- Ostrołęka (26 maja)
- Szymanów (15 sierpnia)
- Zembry (28 sierpnia)
- Rogoźnica (29 sierpnia)
- Warszawa (6 września)
- Opole i Józefów (15 września)
- Borowe (16 września).
W 1831 roku, w czasie wojny z Rosją, żołnierze pułku otrzymali 12 złotych i 16 srebrnych krzyży Orderu Virtuti Militari[2].
Uzbrojenie podstawowe piechurów stanowiły karabiny skałkowe. Pierwotnie było to karabiny francuskie wz. 1777 (kaliber 17,5 mm), później zastąpione rosyjskimi z fabryk tulskich wz. 1811 (kaliber 17,78 mm). Poza karabinami piechurzy posiadali bagnety i tasaki (pałasze piechoty). Wyposażenie uzupełniała łopatka saperska, ładownica na 40 naboi oraz pochwa na bagnet.
Umundurowanie piechura składało się z granatowej kurtki i sukiennych, białych spodni. Poszczególne pułki miały odmienne kolory naramienników, wyłogów oraz kołnierzy. Używano czapek czwórgraniastych. Po reformie w roku 1826 wprowadzono pantalony zapinane na guziki. Czapki czwórgraniaste zastąpiono kaszkietami z czarnymi daszkami i białymi sznurami. Na kaszkiecie znajdowała się blacha z orłem, numer pułku oraz ozdobny pompon.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
