Remove ads
Щ (Щ, щ, bułg. szta, ros., ukr. szcza) – 27. litera podstawowej cyrylicy. Początkowo nie była uważana za osobną literę, lecz ligaturę dwóch znaków Ш i Т[potrzebny przypis] i tak też jest do dzisiaj wymawiana w języku bułgarskim. Litera ta trafiła następnie na Ruś. Przejmując tę literę, nie zmieniano pisowni zawierających ją wyrazów; ponieważ jednak bułgarskiemu [ʃt] odpowiadało staroruskie [ʃʧ], na Rusi litera Щ zmieniła wartość fonetyczną na [ʃʧ]. Z alfabetu staroruskiego przejęły ją alfabety rosyjski i ukraiński; natomiast w alfabecie białoruskim doszło do wtórnego rozdzielenia w dwuznak ШЧ. Podobnie litera Щ została usunięta z alfabetu serbskiego i zastąpiona dwuznakiem ШТ.
We współczesnej wymowie rosyjskiej litera Щ zwykle posiada wartość dwugłoski palatalnej (miękkiej) [ɕʨ] lub długiej spółgłoski palatalnej [ɕ:]. We współczesnym literackim języku ukraińskim posiada wartość dwugłoski [ʃʧ], a w szybkiej wymowie potocznej – spółgłoski [ʃ].
Polacy poznali literę Щ za pośrednictwem staroruskim, dlatego w języku polskim przyjęło się ją transkrybować za pomocą połączenia szcz (w przypadku języka bułgarskiego – szt). Oficjalna transkrypcja rosyjska przewiduje pisownię angielską shch, ukraińska – sch, bułgarska – sht, natomiast transliteracja zgodnie z normą ISO to Ŝ.
Remove ads
| Znak | Щ | щ | ||
|---|---|---|---|---|
| Nazwa w Unikodzie | Cyrillic Capital Letter Shcha[1] | Cyrillic Small Letter Shcha[2] | ||
| Kodowanie | dziesiętnie | szesnastkowo | dziesiętnie | szesnastkowo |
| Unicode | 1065 | U+0429 | 1097 | U+0449 |
| UTF-8 | 208 169 | d0 a9 | 209 137 | d1 89 |
| Odwołania znakowe SGML | Щ | Щ | щ | щ |
| Macintosh Cyrillic | 153 | 99 | 249 | F9 |
| ISO 8859-5 | 201 | C9 | 233 | E9 |
| Windows-1251 | 217 | D9 | 249 | F9 |
| Code page 866 | 153 | 99 | 233 | E9 |
| Code page 855 | 250 | FA | 249 | F9 |
| KOI8-R i KOI8-U | 253 | FD | 221 | DD |
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads