Щ

Щ (Щ, щ, bułg. szta, ros., ukr. szcza) – 27. litera podstawowej cyrylicy. Początkowo nie była uważana za osobną literę, lecz ligaturę dwóch znaków Ш i Т^{[potrzebny przypis]} i tak też jest do dzisiaj wymawiana w języku bułgarskim. Litera ta trafiła następnie na Ruś. Przejmując tę literę, nie zmieniano pisowni zawierających ją wyrazów; ponieważ jednak bułgarskiemu [ʃt] odpowiadało staroruskie [ʃʧ], na Rusi litera Щ zmieniła wartość fonetyczną na [ʃʧ]. Z alfabetu staroruskiego przejęły ją alfabety rosyjski i ukraiński; natomiast w alfabecie białoruskim doszło do wtórnego rozdzielenia w dwuznak ШЧ. Podobnie litera Щ została usunięta z alfabetu serbskiego i zastąpiona dwuznakiem ШТ.

Щ

Informacje podstawowe
Majuskuła	Щ
Minuskuła	щ
Podstawowe pismo	cyrylica
Pochodzenie
Oparty na grafemie	Ⱋ
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

We współczesnej wymowie rosyjskiej litera Щ zwykle posiada wartość dwugłoski palatalnej (miękkiej) [ɕʨ] lub długiej spółgłoski palatalnej [ɕ:]. We współczesnym literackim języku ukraińskim posiada wartość dwugłoski [ʃʧ], a w szybkiej wymowie potocznej – spółgłoski [ʃ].

Polacy poznali literę Щ za pośrednictwem staroruskim, dlatego w języku polskim przyjęło się ją transkrybować za pomocą połączenia szcz (w przypadku języka bułgarskiego – szt). Oficjalna transkrypcja rosyjska przewiduje pisownię angielską shch, ukraińska – sch, bułgarska – sht, natomiast transliteracja zgodnie z normą ISO to Ŝ.

Kodowanie

Znak	Щ		щ
Nazwa w Unikodzie	Cyrillic Capital Letter Shcha[1]		Cyrillic Small Letter Shcha[2]
Kodowanie	dziesiętnie	szesnastkowo	dziesiętnie	szesnastkowo
Unicode	1065	U+0429	1097	U+0449
UTF-8	208 169	d0 a9	209 137	d1 89
Odwołania znakowe SGML	Щ	Щ	щ	щ
Macintosh Cyrillic	153	99	249	F9
ISO 8859-5	201	C9	233	E9
Windows-1251	217	D9	249	F9
Code page 866	153	99	233	E9
Code page 855	250	FA	249	F9
KOI8-R i KOI8-U	253	FD	221	DD

Zobacz też

• Ш
• Т
• Ч

Przypisy

1. Cyrillic Capital Letter Shcha. symbl.cc. [dostęp 2018-08-19].
2. Cyrillic Small Letter Shcha. symbl.cc. [dostęp 2018-08-19].

Encyklopedie internetowe (litera cyrylicy):

• БРЭ: 4914679