Ї

litera cyrylicy Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Ї

Ї, Її (ukr. ji) – litera alfabetu ukraińskiego oznaczająca dwugłoskę [ji], odpowiadająca więc dokładnie teoretycznemu dwuznakowi ЙІ, pochodząca od litery І[potrzebny przypis]. Jest kontynuacją analogicznej litery starocyrylickiej. Litera ta powstała przez umieszczenie nad literą І – zgodnie z grecką praktyką – dierezy dla zaznaczenia, że litera ta w pozycji po samogłosce powinna być wymówiona jako [i], a nie zredukowana do [j]. W języku ukraińskim w takim połączeniu nastąpiło przejście [i] w [ji] i takiego też znaczenia nabrał znak Ї.

Szybkie fakty Majuskuła, Minuskuła ...
Ї
Thumb
Informacje podstawowe
Majuskuła

Ї

Minuskuła

ї

Podstawowe pismo

cyrylica

Pochodzenie
Znak diakrytyczny

diereza

Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.
Zamknij

Wymowa [ji] w pozycji po samogłosce jest powszechna w językach słowiańskich – por. polskie zbroi [zbrɔji]. Jednakże na piśmie opozycja I - JI (Ї) występuje wyłącznie w językach czeskim, słowackim i ukraińskim, natomiast języki polski, białoruski i rosyjski do oznaczenia obu dźwięków [i] i [ji] używają tego samego znaku I (И).

W starej (XIX-XX w.) pisowni zachodnioukraińskiej litera Ї mogła występować również po spółgłosce, zastępując wówczas teoretyczny dwuznak ЬІ i oznaczając i zmiękczające[1]. W dialektach zachodnioukraińskich występowała wówczas bowiem fonetyczna różnica między i zmiękczającym (pochodzącym głównie z dawnych ě, e) a i niezmiękczającym (pochodzącym z dawnego o), które oznaczano literą І[2]. Ponieważ na wschodzie Ukrainy opozycja ta wówczas już nie występowała, kompromisowa ortografia z 1928 r. wykluczyła takie zastosowanie litery Ї. Na skutek upowszechniania normy ogólnonarodowej, obecnie rozróżnienie to jest w zaniku również na Ukrainie Zachodniej.

Kodowanie

Więcej informacji Znak, Ї ...
ZnakЇї
Nazwa w UnikodzieCyrillic Capital Letter Yi[3]Cyrillic Small Letter Yi[4]
Kodowaniedziesiątkowoszesnastkowodziesiątkowoszesnastkowo
Unicode1031U+04071111U+0457
UTF-8208 135d0 87209 151d1 97
Odwołania znakowe SGMLЇЇїї
Macintosh Cyrillic186BA187BB
ISO 8859-5167A7247F7
Windows-1251175AF191BF
Code page 866244F4245F5
Code page 8551418D1408C
KOI8-U183B7167A7
Zamknij

Przypisy

Zobacz też

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.