Ї

Ї
	Informacje podstawowe
Majuskuła	Ї
Minuskuła	ї
Podstawowe pismo	cyrylica
	Pochodzenie
Znak diakrytyczny	diereza
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Ї, Її (ukr. ji) – litera alfabetu ukraińskiego oznaczająca dwugłoskę [j i], odpowiadająca więc dokładnie teoretycznemu dwuznakowi ЙІ, pochodząca od litery І^{[potrzebny przypis]}. Jest kontynuacją analogicznej litery starocyrylickiej. Litera ta powstała przez umieszczenie nad literą І – zgodnie z grecką praktyką – dierezy dla zaznaczenia, że litera ta w pozycji po samogłosce powinna być wymówiona jako [i], a nie zredukowana do [j]. W języku ukraińskim w takim połączeniu nastąpiło przejście [i] w [j i] i takiego też znaczenia nabrał znak Ї.

Szybkie fakty Majuskuła, Minuskuła ...

Zamknij

Wymowa [j i] w pozycji po samogłosce jest powszechna w językach słowiańskich – por. polskie zbroi [z b r ɔ j i]. Jednakże na piśmie opozycja I - JI (Ї) występuje wyłącznie w językach czeskim, słowackim i ukraińskim, natomiast języki polski, białoruski i rosyjski do oznaczenia obu dźwięków [i] i [j i] używają tego samego znaku I (И).

W starej (XIX-XX w.) pisowni zachodnioukraińskiej litera Ї mogła występować również po spółgłosce, zastępując wówczas teoretyczny dwuznak ЬІ i oznaczając i zmiękczające^[1]. W dialektach zachodnioukraińskich występowała wówczas bowiem fonetyczna różnica między i zmiękczającym (pochodzącym głównie z dawnych ě, e) a i niezmiękczającym (pochodzącym z dawnego o), które oznaczano literą І^[2]. Ponieważ na wschodzie Ukrainy opozycja ta wówczas już nie występowała, kompromisowa ortografia z 1928 r. wykluczyła takie zastosowanie litery Ї. Na skutek upowszechniania normy ogólnonarodowej, obecnie rozróżnienie to jest w zaniku również na Ukrainie Zachodniej.

Więcej informacji Znak, Ї ...

Znak	Ї		ї
Nazwa w Unikodzie	Cyrillic Capital Letter Yi^[3]		Cyrillic Small Letter Yi^[4]
Kodowanie	dziesiętnie	szesnastkowo	dziesiętnie	szesnastkowo
Unicode	1031	U+0407	1111	U+0457
UTF-8	208 135	d0 87	209 151	d1 97
Odwołania znakowe SGML	Ї	Ї	ї	ї
Macintosh Cyrillic	186	BA	187	BB
ISO 8859-5	167	A7	247	F7
Windows-1251	175	AF	191	BF
Code page 866	244	F4	245	F5
Code page 855	141	8D	140	8C
KOI8-U	183	B7	167	A7

Zamknij

[1]
Желехівка. [dostęp 2016-01-12]. (ukr.).
[2]
Як сто років тому мова об'єднала схід і захід. [dostęp 2016-01-12]. (ukr.).
[3]
Cyrillic Capital Letter Yi. symbl.cc. [dostęp 2018-08-16].
[4]
Cyrillic Small Letter Yi. symbl.cc. [dostęp 2018-08-16].

І
И
Й
Ё

[1] [1]
Желехівка. [dostęp 2016-01-12]. (ukr.).

[2] [2]
Як сто років тому мова об'єднала схід і захід. [dostęp 2016-01-12]. (ukr.).

[majuskuła-3] [3]
Cyrillic Capital Letter Yi. symbl.cc. [dostęp 2018-08-16].

[minuskuła-4] [4]
Cyrillic Small Letter Yi. symbl.cc. [dostęp 2018-08-16].

[1]

[2]

[3]

[4]

Wikiwand in your browser!

Ї

Wikiwand in your browser!

Kodowanie

Przypisy

Zobacz też