Żabieniec babka wodna[4][5] (Alisma plantago-aquatica L.) – gatunek rośliny nadwodnej z rodziny żabieńcowatych (Alismataceae). Znany też jako żabieniec pospolity i babka wodna[5]. Jako gatunek rodzimy występuje w Eurazji oraz północnej i środkowej Afryce. Ponadto zawleczony do południowej Afryki, Ameryki i Australii[6]. W Polsce pospolity na terenie całego kraju[7].
Szybkie fakty Domena, Królestwo ...
Zamknij
- Pokrój
- Roślina zielna o wysokich, rzadkich kwiatostanach wyrastających z rozety liściowej.
- Łodyga
- Wzniesiona, długości 20–100 cm. Ma bulwiasto zgrubiałe kłącza.
- Liście
- Zebrane w wystające nad wodę rozety, na długich ogonkach, o blaszkach eliptycznych lub jajowatych, zaostrzonych, barwy jasnozielonej, długości do 25 cm, szerokości do 10 cm. Podwodne liście równowąskie.
- Kwiaty
- Kwiatostany piętrowe, mocno rozgałęzione (wiechy), w okółkach mające po 6–9 rozgałęzień. Kwiaty obupłciowe, drobne, białe lub czerwonawe, u nasady żółtawe, osadzone na szypułkach długości ok. 2 cm. Kielich 3-działkowy, korona 3-płatkowa, szybko po przekwitnieniu opadająca. Szyjka słupka dłuższa od zalążni.
- Gatunki podobne
- Żabieniec trawolistny (Alisma gramineum), o równowąskich podwodnych liściach, szyjce słupka krótszej od zalążni.
Bylina nadwodna. Kwitnie od czerwca do września. Liczba chromosomów 2n = 14[8].
Porasta brzegi wód, rowy, wody wolno płynące lub stojące. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Phragmitetea[9].
- Cechy fitochemiczne
Korzeń żabieńca zawiera: olejek eteryczny, rutynę, żywicę.
Roślina zawiera ostry sok, trujący dla zwierząt domowych (bydło, owce).
Gatunek zróżnicowany na dwa podgatunki[6]:
- Alisma plantago-aquatica subsp. orientale (Sam.) Sam. – występuje w południowo-wschodniej Azji
- Alisma plantago-aquatica subsp. plantago-aquatica – rośnie w całym zasięgu gatunku
Roślina lecznicza, stosowana jest w medycynie ludowej. Surowcem zielarskim jest korzeń żabieńca (Radix Alismae)
Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 508. ISBN 83-01-00129-1.
Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957. Brak numerów stron w książce
Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4. Brak numerów stron w książce
- Jakub Mowszowicz: Flora letnia. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących letnich pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1987. ISBN 83-02-00397-2. Brak numerów stron w książce
- Wilhelm Eisenreich, Alfred Handel, Ute E Zimmer: Rozpoznawanie roślin i zwierząt. Warszawa: Elipsa, 2005, s. 126. ISBN 83-7265-073-X.
Identyfikatory zewnętrzne: