Loading AI tools
okrągłe dołki w cegłach gotyckich świątyń powstałe w XIII–XV w. Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Świdry ogniowe, dołki pokutne – okrągłe znaki w kształcie dołków na cegłach gotyckich świątyń powstałe w XIII–XV w.
W Polsce występują od granicy zachodniej (Kamień Pomorski, Gubin) do Łowicza, oraz od wybrzeża bałtyckiego do północnego pogranicza śląskiego. Najwięcej dołków pokutnych występuje na świątyniach na Pomorzu Gdańskim i Przednim, Warmii i w Wielkopolsce. Poza Polską występują w Niemczech (na Rugii i w Dolnej Saksonii), Francji, Wielkiej Brytanii i Szwecji[1]. Dołki skoncentrowane są głównie w pobliżu zachodniego portalu oraz na południowej ścianie kościołów[2].
Z powodu braku przekazów źródłowych istnieje kilka hipotez tłumaczących znaczenie i sposób wykonania tych znaków:
Hipotezę, że ślady na cegłach powstawały w wyniku rozpalania ognia uznaje się za najbardziej prawdopodobną. Zwyczaj rytualnego krzesania ognia występował wśród wielu kultur, również wśród Słowian. Pierwotnym sposobem było rozniecenie ognia za pomocą świdra opartego o ścianę chaty, wierzono, że taki ogień jest święty. Po wprowadzeniu chrześcijaństwa zwyczaj ten przeniósł się na rozpalanie świdrem ognia wielkanocnego[1].
W 1992 roku dokonano inwentaryzacji świdrów ogniowych na katedrze pw. św. Mikołaja w Elblągu, naliczono wówczas 1054 znaki. Jest to najprawdopodobniej największa ilość dołków na jednym obiekcie w Polsce[1].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.