Świat (1951–1969)

Świat – popularny ogólnopolski tygodnik ilustrowany ukazujący się w latach 1951–1969, przeważnie w objętości 24 stron, wydawany przez „RSW Prasa”. Siedziba redakcji mieściła się przy ul. Nowy Świat 58 w Warszawie.

Świat

Częstotliwość	tygodnik
Państwo	Polska
Adres	Warszawa
Wydawca	Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa”
Tematyka	polityczno-społeczna
Język	polski
Pierwszy numer	1951
Ostatni numer	1969
Redaktor naczelny	Stefan Arski
Liczba stron	24

Wydawany po II wojnie światowej, częściowo nawiązywał swą formułą do swego przedwojennego poprzednika, a częściowo do amerykańskiego tygodnika „Time”. Poświęcony był tematyce społeczno-politycznej, kulturalno-naukowej i ekonomicznej. Tutaj zamieszczali swe teksty wybitni reportażyści, m.in. Marian Brandys, Kazimierz Dziewanowski, Wiesław Górnicki, Krzysztof Kąkolewski, czy Lucjan Wolanowski.

Charakterystyczne cykle (stałe i okresowe) to m.in. „Świat-Nasza Kronika” Zbigniewa Mitznera (pod ps. „Jan Szeląg”), „Felieton krakowski” Stefana Otwinowskiego, „Notatnik zapaleńca” Józefa Hena, „Niebieskie kartki” Adolfa Rudnickiego, „Tylko dla kobiet” Anny Ziółkowej i in.

Na łamach pisma ukazywały się w odcinkach najważniejsze teksty literatury polskiej (m.in. pierwodruk Na wsi wesele Marii Dąbrowskiej, Przygody Pędrka Wyrzutka Stefana Themersona, fragmenty wydanej dopiero w latach 70. na emigracji powieści Leopolda Tyrmanda Siedem dalekich rejsów, opowiadania Wilhelma Macha) i światowej (np. Stary człowiek i morze Ernesta Hemingwaya w tłum. Bronisława Zielińskiego, czy opowiadania Jaroslava Haška w tłum. Stefana Dębskiego), ponadto m.in. sonety Janusza Minkiewicza, „Dziennik podróży” Mieczysława Jastruna, fraszki Stanisława Jerzego Leca i Tadeusza Fangrata, ilustracje, rysunki i historyjki obrazkowe znanych grafików, m.in. Jerzego Flisaka, Jana Lenicy, Zbigniewa Lengrena, Szymona Kobylińskiego, Antoniego Uniechowskiego, Ignacego Witza, czy Jerzego Zaruby i in.

Istotnym elementem każdego wydania były liczne czarno-białe fotografie (wśród fotoreporterów: Konstanty Jarochowski, Jan Kosidowski, Wiesław Prażuch i Władysław Sławny).

Na fali czystek politycznych po wydarzeniach marcowych w 1968 zlikwidowany; wkrótce w jego miejscu (i w tym samym budynku) powstał inny tygodnik „Perspektywy”.

Dziennikarze – zespół redakcyjny, fotoreporterzy i autorzy pisma (wybór)

• Stefan Arski (redaktor naczelny 1951–1969) (1910–1993)
• Wojciech Adamiecki (1934–2008)
• Mirosław Azembski (1923–1988)
• Ryszard Bańkowicz (1939-)
• Jerzy Baranowski (1934-2009)
• Lesław M. Bartelski (1920–2006)
• Władysław Bartoszewski (1922–2015)
• Marian Brandys (1912–1998)
• Stanisław Brodzki (zastępca redaktora naczelnego w latach 1957–1967) (1916–1990)
• Andrzej Braun (1923–2008)
• Kazimierz Dziewanowski (1930–1998)
• Jerzy Ficowski (1924–2006)
• Jacek Frühling (1892–1976)
• Wiesław Górnicki (1931–1996)
• Joanna Guze (1917–2009)
• Józef Hen (1923-)
• Jerzy Janicki (1928–2007)
• Konstanty Jarochowski (fotoreporter; 1920–1978)
• Maria Jarochowska (1918–1975)
• Irena Jarosińska (fotoreporterka; 1924–1996)
• Paweł Jasienica (1909–1970)
• Edward Karłowicz (1921–2013)
• Krzysztof Kąkolewski (1930–2015)
• Jan Kosidowski (fotoreporter) (1922–1992)
• Zbigniew Lengren (1919–2003)
• Adam Mauersberger (1910–1988)
• Artur Międzyrzecki (1922–1996)
• Zbigniew Mitzner (1910–1968; pod ps. „Jan Szeląg”)
• Andrzej Mularczyk (1930-2024)
• Wiesław Nowakowski
• Witold Nowierski
• Edmund Jan Osmańczyk (1913–1989)
• Stanisław Ostrowski (sekretarz redakcji)
• Miłosław Petruszka (1915–1995)
• Jerzy Płażewski (1924-2015)
• Marian Podkowiński (1909–2007)
• Jerzy Pomianowski (1921-2016)
• Irena Poznańska (sekretarz redakcji) (1922–2020)
• Wiesław Prażuch (fotoreporter; 1925–1992)
• Marceli Ranicki (1920–2013)
• Adolf Rudnicki (1909–1990) (cykl pt. „Niebieskie kartki”)
• Jozefa Schiff (fotograf mody; 1922–2019)
• Alojzy Sroga (1927–1980)
• Wilhelmina Skulska-Kruczkowska (1918–1998)
• Władysław Sławny (fotoreporter; 1907–1990)
• Julian Stawiński (1904–1973)
• Maria Gustawa Sten (1917–2007)
• Zbigniew Stolarek (1920–1988)
• Jan Alfred Szczepański (1902–1991)
• Krzysztof Teodor Toeplitz (1933–2010)
• Jerzy Waldorff (1910–1999)
• Monika Warneńska (1922–2010)
• Ryszard Wasita
• Edda Werfel (1912–1992)
• Lucjan Wolanowski (1920–2006)
• Stanisław Zieliński (1917–1995)
• Aleksander Ziemny (1924–2009)
• Wacław Żdżarski (1913–1983)
• Wojciech Żukrowski (1916–2000)
• Mirosław Żuławski (1913–1995)
• Jadwiga Żylińska (1910–2009)

Linki zewnętrzne

• Ryszard Bańkowicz, Spacer po Nowym Świecie, „Rzeczpospolita” nr 28 / 13. 07. 2001 r.; Aleksander Ziemny, „Świat” przy Nowym Świecie, „Rzeczpospolita”, 14-15. 01. 2006 r. (2 wspomnienia o tygodniku „Świat”)
• Grzegorz Klatka – „Koniec Świata” (Kwartalnik „Fotografia”, nr 33/2010)