Łoździeje

Łoździeje^[1] (lit. Lazdijai) – miasto na Litwie, na Pojezierzu Wschodniosuwalskim, nad Kirsną, w okręgu olickim, siedziba rejonu łoździejskiego.

Łoździeje

Lazdijai

Główny plac miasta
Herb Flaga
Państwo	Litwa
Okręg	olicki
Burmistrz	Vaida Gazdziauskienė
Powierzchnia	4,8 km²
Populacja (2017) • liczba ludności • gęstość	3 985 830 os./km²
Nr kierunkowy	318
Kod pocztowy	LT-67106
Położenie na mapie Litwy Łoździeje
54°14′N 23°31′E
Strona internetowa

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Łoździeje

Nazwa miasta wywodzi się od rzeki Lazda (dzisiejszej Raišupis).

Miasto królewskie położone było w końcu XVIII wieku w powiecie trockim województwa trockiego^[2].

Historia

Tereny te do 2 połowy XIII wieku należały do Jaćwingów, następnie, po zagładzie plemienia dokonanej przez Krzyżaków obszary te pokryły się puszczą. W XV wieku nastąpił ponowny napływ ludności. W 1560 roku król Zygmunt II August założył miasto. W 1597 roku Zygmunt III Waza nadał miastu prawo magdeburskie oraz herb przedstawiający złotego łosia na czerwonym polu z trzema skrzyżowanymi kluczami. Miasto królewskie w 1782 roku^[3]. Po III rozbiorze Polski w 1795 roku miasto znalazło się w zaborze pruskim, w 1807 w Księstwie Warszawskim, a w 1815 w Królestwie Kongresowym. Władze carskie odebrały prawa miejskie 31 maja 1870 w ramach represji po powstaniu styczniowym.

W latach 1857, 1879, 1922 i 1923 roku miasto było niszczone przez pożary. Podczas II wojny światowej zostało zburzone.

Za Królestwa Polskiego istniała wiejska gmina Łoździeje.

W okresie międzywojennym Łoździeje były centrum oświatowym regionu Dzukia. W latach 1928–1931 w mieście pracowała jako nauczycielka poetka litewska Salomėja Nėris.

Podczas okupacji hitlerowskiej, 15 września 1941 roku Litwini utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 1600 osób. 3 listopada 1941 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowano w okolicy getta. Z rozkazu Niemców Litwini zamordowali 1535 Żydów^[4].

Zabytki

• Kościół katolicki pw. św. Anny(inne języki). Obecny kościół został zbudowany w latach 1894–1895 według projektu architekta Feliksa Lipskiego. Kościół został konsekrowany w 1898 roku przez biskupa sejeneńskiego Antoniego Baranowskiego. Kościół zbudowano w stylu romantycznym, łączącym w sobie cechy klasycystyczne i barokowe. We wnętrzu kościoła znajduje się zdobiona ambona. Ołtarze pochodzą z pracowni warszawskich.
• Pomnik poświęcony poległym za niepodległość Litwy w latach 1918–1920, przy placu Nepriklausomybės (Niepodległości).

Komunikacja

Łoździeje nie posiadają stacji kolejowej (najbliższa znajduje się w miejscowości Szostaków) natomiast funkcjonuje tu komunikacja autobusowa obsługiwana przez takie firmy jak Lazdiju AP, Vilkaviskio AP, Kautra i TOKS. Miasto posiada bezpośrednie połączenia autobusowe z Wilnem, Kownem, Olitą, Mariampolem, Wiejsiejami, Druskienikami, Kalwarią, Simnem i Wyłkowyszkami.

Osobny artykuł: Przejście graniczne Ogrodniki-Lazdijai.

Miasta partnerskie

• Łuków

Galeria

• 
  Kościół św. Anny
• 
  Szkoła artystyczna
• 
  Poczta
• 
  Sąd
• 
  Centrum kultury

Przypisy

1. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza granicami Polski: Nazewnictwo Geograficzne Świata. T. 11: Europa, część I. Warszawa: Główny Geodeta Kraju, 2009, s. 120. ISBN 978-83-254-0463-5.
2. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 87.
3. Magazin für die neue Historie und Geographie Angelegt, t. XVI, Halle, 1782, s. 15.
4. Geoffrey P.G.P. Megargee Geoffrey P.G.P. (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1085.

Bibliografia

• Litwa. Piękna nieznajoma. Wilno: Margi raštai, 2005. ISBN 9986-09-291-4. Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Łoździeje, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 763. (1884)

Kontrola autorytatywna (miasto):

• VIAF: 129148460
• LCCN: n92053447
• J9U: 987007530821505171