Zeffiro (1904)

Zeffiro – włoski niszczyciel z początku XX wieku, uczestnik I wojny światowej, jedna z sześciu jednostek typu Nembo. Okręt został zwodowany 14 maja 1904 roku w stoczni Pattison(inne języki) w Neapolu, a do służby w Regia Marina wszedł w kwietniu 1905 roku. Jednostka została skreślona z listy floty w marcu 1924 roku.

Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy.

Zeffiro

„Zeffiro” w 1917 r.
Klasa	niszczyciel
Typ	Nembo
Historia
Stocznia	Pattison(inne języki), Neapol
Wodowanie	14 maja 1904
Regia Marina
Wejście do służby	1 kwietnia 1905
Wycofanie ze służby	13 marca 1924
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	normalna: 325 ton pełna: 380 t
Długość	całkowita: 64 metry 63,39 m między pionami
Szerokość	5,94 m
Zanurzenie	2,29 m
Napęd
2 maszyny parowe potrójnego rozprężania 3 kotły moc 5200–5350 KM 2 śruby
Prędkość	30 węzłów
Zasięg	2200 Mm przy prędkości 9 węzłów
Uzbrojenie
początkowo: 5 dział kal. 57 mm (5 x I)
Wyrzutnie torpedowe	4 x 350 mm (4 x I)
Załoga	51–58

Projekt i budowa

„Zeffiro” był jednym z sześciu bliźniaczych niszczycieli – pierwszych seryjnie zbudowanych we Włoszech jednostek tej klasy, nie licząc nieudanego „Fulmine”^[1]. Okręty zaprojektował inż. Luigi Scaglia przy współpracy specjalistów z brytyjskiej stoczni Thornycroft(inne języki)^[2][3].

Okręt został zbudowany w stoczni Pattison(inne języki) w Neapolu^[2][4]. Wodowanie jednostki odbyło się 14 maja 1904 roku, a do służby w Regia Marina przyjęto ją 1 kwietnia 1905 roku^[2][5].

Dane taktyczno-techniczne

Okręt był niewielkim, pełnomorskim niszczycielem o długości całkowitej 64 metry (63,39 metra między pionami), szerokości 5,94 metra i zanurzeniu 2,29 metra^[2][6]. Wyporność normalna wynosiła 325 ton, a pełna 380 ton^[2][3]. Okręt napędzany był przez dwie pionowe maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej projektowanej mocy 5000 KM (w praktyce maszyny osiągały większą moc, pomiędzy 5200 a 5350 KM), do których parę dostarczały trzy wodnorurkowe kotły Thornycroft^[2][7]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 30 węzłów^[2][6]. Okręt zabierał początkowo zapas 80 ton węgla^{[3][uwaga 1]}. Po przystosowaniu kotłów do opalania mazutem zasięg wynosił 2200 Mm przy prędkości 9 węzłów (lub 330 Mm przy 25 węzłach)^[2][3].

Niszczyciel był uzbrojony w pięć pojedynczych dział sześciofuntowych kal. 57 mm Nordenfelta M1886 L/43^[2][7]. Masa działa wynosiła 338 kg, masa naboju 2,73 kg, kąt podniesienia lufy od -10 do +15°, prędkość wylotowa pocisku 670 m/s, a szybkostrzelność 18 strz./min^[9]. Uzbrojenie uzupełniały cztery pojedyncze wyrzutnie torped kal. 350 mm (14 cali)^{[2][3][uwaga 2]}.

Załoga okrętu składała się z 3–5 oficerów oraz 48–53 podoficerów i marynarzy^[2][7].

Służba

Pomiędzy 1908 a 1912 rokiem na okręcie zainstalowano nowe kotły, przystosowane do opalania paliwem płynnym, a także dodano trzeci komin^[2][7]. W 1909 roku dokonano zmiany uzbrojenia jednostki: zdemontowano wszystkie działa kal. 57 mm i wyrzutnie torped kal. 350 mm, instalując cztery pojedyncze działa kal. 76 mm (3 cale) QF Ansaldo(inne języki) M1897 L/40 i dwie pojedyncze wyrzutnie torped kal. 450 mm^[2][7]. Po przystąpieniu Królestwa Włoch do I wojny światowej, niszczyciel przystosowano do roli stawiacza min, a na jego pokładzie można było umieścić 10–16 min morskich^[2][7]. 12 czerwca 1916 roku „Zeffiro” wziął udział w ostrzelaniu austro-węgierskiego nadbrzeżnego lotniska w Poreč (wraz z niszczycielami „Alpino” i „Fuciliere”)^[11]. W 1919 roku jedną armatę kal. 76 mm zastąpiono karabinem maszynowym kal. 6,5 mm L/80, demontując także jeden z kotłów wraz z kominem (w wyniku tej zmiany moc siłowni zmniejszyła się do 3400 KM, a prędkość okrętu zmalała do 25 węzłów)^[2][3]. 1 lipca 1921 roku niszczyciel został przeklasyfikowany na torpedowiec^[2][7]. Jednostka służyła do 13 marca 1924 roku, kiedy została skreślona z listy floty^[2][5].

Uwagi

1. Według The Naval Annual 1905 zapas węgla wynosił 60 ton^[8].
2. Torpedy 14-calowe miały faktyczny kaliber 13,78 cala (350 mm)^[10].

Przypisy

1. Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001, s. 58.
2. Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 356.
3. Ivan Gogin: NEMBO destroyers (1902-1905). Navypedia. [dostęp 2017-09-06]. (ang.).
4. John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 214.
5. Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: 1970, s. 66.
6. J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 617.
7. Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: 1970, s. 65.
8. T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1905. Portsmouth: 1905, s. 327.
9. Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: 1970, s. 281-282.
10. Tony DiGiulian: Torpedoes of Germany. www.navweaps.com. [dostęp 2017-09-06]. (ang.).
11. J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 323.

Bibliografia

• T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1905. Portsmouth: J. Griffin and Co., 1905. (ang.). Brak numerów stron w książce
• Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.). Brak numerów stron w książce
• Tony DiGiulian: Torpedoes of Germany. www.navweaps.com. [dostęp 2017-09-06]. (ang.).
• Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1970. ISBN 0-7110-0105-7. Brak numerów stron w książce
• Ivan Gogin: NEMBO destroyers (1902-1905). Navypedia. [dostęp 2017-09-06]. (ang.).
• Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1. Brak numerów stron w książce
• Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001. ISBN 83-1109-273-7. Brak numerów stron w książce
• John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.). Brak numerów stron w książce