Zapora Shasta

Zapora Shasta (przed ukończeniem budowy określana także jako Zapora Kennett) – zapora i elektrownia wodna na rzece Sacramento w północnej części stanu Kalifornia (Dolina Sacramento) w USA. Podstawowym celem powstania zapory stało się gromadzenie wody pitnej, ochrona przeciwpowodziowa okolicznych obszarów, oraz produkcja energii elektrycznej. Zapora jest ósmym najwyższym obiektem tego rodzaju w Stanach Zjednoczonych (183 m wysokości). Powstałe w wyniku spiętrzenia wód zapory Jezioro Shasta jest największym sztucznym rezerwuarem wodnym w Kalifornii.

Widok zapory z lotu ptaka z prawie pełnym zbiornikiem

Pierwsze plany utworzenia zapory datować należy na drugą połowę XIX stulecia. Budowa zapory przewidziana została już w 1919 roku w związku z częstymi powodziami i suszami nawiedzającymi ten najistotniejszy pod względem rolniczym obszar Kalifornii (Central Valley). Konstrukcja zapory rozpoczęta została w 1937, a ukończona w 1945 roku (26 miesięcy przed planowanym terminem). W chwili ukończenia była drugą najwyższą zaporą w Stanach Zjednoczonych i modelowym przykładem nowoczesnych rozwiązań hydrotechnicznych. Jeszcze przed właściwym oddaniem obiektu do użytku należąca do kompleksu zapory elektrownia pełniła istotną funkcję gospodarczą, dostarczając energię kalifornijskim fabrykom w okresie wojny.

Całkowita długość zapory wynosi 1050 metrów, a jej wysokość 183 metry. Pojemność powstałego w wyniku spiętrzenia zapory sztucznego rezerwuaru wodnego (Jezioro Shasta) wynosi 4 790 000 m³. W ramach kompleksu funkcjonuje elektrownia wodna o całkowitej mocy 633 MW^[1]. Składa się ona z 5 turbin wodnych (2 × 125 MW i 3 × 142 MW).

Zbiornik zaporowy został zlokalizowany na obszarach wyludniającego się miasteczka górniczego Kennett. Decyzja o utworzeniu zapory była zatem ściśle związana z wywołaną zmianami ekonomicznymi i kryzysem gospodarczym lat trzydziestych depopulacją okolicznych obszarów^[2]. Rezultatem decyzji o utworzeniu zapory stała się przymusowa migracja kilkuset dotychczasowych mieszkańców na inne obszary^[3].

Przypisy

1. Reclamation begins exploratory work for Shasta Dam raise [online], Hydro Review, 27 września 2018 [dostęp 2023-02-11] (ang.).
2. D. Billington, D.C. Jackson, Big dams of the New Deal era: a confluence of engineering and politics, University of Oklahoma Press, 2006.
3. B. Termiński, Przesiedlenia inwestycyjne: Nowa kategoria migracji przymusowych, Oficyna Wydawnicza Łośgraf, Warszawa, 2012.

Kontrola autorytatywna (zapora wodna):

• SUDOC: 204183294

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: place/Shasta-Dam