Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zamua, też Mazamua – kraina występująca w źródłach asyryjskich z 1 połowy I tys. p.n.e., leżąca na pograniczu pomiędzy północno-wschodnią Mezopotamią a północno-zachodnim Iranem[1]. Obejmowała obszar na północ od górnego biegu rzeki Dijali, od zachodnich zboczy gór Zagros po równinę Shahrizor rozciągającą się wokół współczesnego irackiego miasta As-Sulajmanijja[1]. Pod względem geopolitycznym Zamua nie tworzyła nigdy jednolitego organizmu państwowego, ale podzielona była na regiony, z których każdy posiadał szereg miast rządzonych przez własnych, lokalnych królów[1].
Pod kontrolą asyryjską Zamua znalazła się najprawdopodobniej już na początku IX w. p.n.e., gdyż asyryjski król Adad-nirari II (911-891 p.n.e.) wspomina w swych inskrypcjach o jej podboju[1]. Za rządów Aszurnasirpala II (883-859 p.n.e.) kraina ta trzykrotnie buntowała się przeciw Asyrii - dwukrotnie w 881 r. p.n.e. i ponownie w 880 r. p.n.e.[1] Na każdy z buntów asyryjski król odpowiedział odwetową wyprawą karną poprowadzoną do Zamuy[1]. Przywódcą rebelii i głównym jego przeciwnikiem był Nur-Adad, król Dagary, jednego z królestw Zamuy[1]. W trakcie drugiej z wypraw Aszurnasirpal II wdarł się głęboko na terytorium Zamuy, zdobywając i niszcząc miasta i garnizony Nur-Adada[1]. Pacyfikację krainy zakończyła dopiero trzecia wyprawa, kiedy to zwycięskiemu Aszurnasirpalowi II podporządkować się mieli w mieście Tukulti-Aszur-asbat (Arrakdu) wszyscy królowie Zamuy[1]. W 843 r. p.n.e. Zamuę zaatakował Salmanasar III (858-824 p.n.e.), syn i następca Aszurnasirpala II, który ponownie przejął nad nią kontrolę i zaanektował ją jako nową prowincję do państwa asyryjskiego[1][2]. Począwszy od rządów Szamszi-Adada IV (823-811 p.n.e.) gubernatorzy Zamuy (Mazamuy) zaczynają być wymieniani w asyryjskich listach i kronikach eponimów (pełnili urząd eponima w 810, 783, 768. 733 i 712 r. p.n.e.)[2]. O prowincji wzmiankują też inskrypcje Tiglat-Pilesera III (744-727 p.n.e.) i Sargona II (722-705 p.n.e.)[2]. Ten ostatni w 714 r. p.n.e. poprowadził przez Zamuę swe wojska w trakcie swej ósmej kampanii wojennej skierowanej przeciw królestwu Urartu[1]. Prowincja pojawia się też w listach i dokumentach administracyjnych z czasów panowania Asarhaddona (680-669 p.n.e.) i Aszurbanipala (669-627? p.n.e.)[2]. Podczas walk Aszurbanipala z jego zbuntowanym bratem Szamasz-szuma-ukinem w Babilonii ten pierwszy użył oddziałów sprowadzonych z innych prowincji, m.in. z Mazamuy[1][2].
Asyryjscy gubernatorzy Zamuy (Mazamuy) znani z asyryjskich list i kronik eponimów:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
