Yabeinosaurus – rodzaj jaszczurek żyjących we wczesnej kredzie i być może w jurze na terenach współczesnych Chin.
Gatunek typowy rodzaju, Yabeinosaurus tenuis, został opisany w 1942 roku przez Endo i Shikamę jako pierwsza jaszczurka należąca do fauny Jehol[1]. Początkowo uważano Yabeinosaurus za niewielką jaszczurkę spokrewnioną z gekonami, jednak późniejsze odkrycie licznych skamieniałości zwierząt w różnym wieku pozwoliło ustalić, że jest on prawdopodobnie blisko spokrewniony z grupą Scleroglossa[2], a najbliżej z rodzajem Sakurasaurus[3]. Dorosłe osobniki przekraczały 30 cm długości od czubka pyska do kości miednicznej i miały czaszkę o silnie żłobionej powierzchni[2].
Skamieniałości Yabeinosaurus tenuis pochodzą z formacji Yixian i znajdującej się bezpośrednio nad nią formacji Tiaojishan, których osady datuje się na 125–120 mln lat[4]. Holotyp Y. youngi (IVPP V961), opisanego przez Hoffstettera w 1964 roku, pochodzi prawdopodobnie z osadów młodszych od Y. tenuis, choć dokładne datowanie jest niepewne. Wang i Li (2008) uznali ten gatunek za wątpliwy[5], jednak Evans i Wang (2012) stwierdzili, że wyraźnie różni się on od Y. tenuis budową kończyn. Jeśli włączyć Y. youngi do Yabeinosaurus, zasięg kopalny tego rodzaju objąłby również jurę[3].
Pomiędzy żebrami dwóch okazów odnaleziono kości ryb, co dowodzi, że Yabeinosaurus potrafił polować w wodzie, jednak budowa jego szkieletu nie wskazuje, by był on zwierzęciem wodnym. U jednego okazu odkryto również co najmniej 15 zarodków w podobnym etapie rozwoju, co dowodzi żyworodności tych jaszczurek (wykluczono, by małe jaszczurki stanowiły posiłek). Ciężarna samica w chwili śmierci mierzyła 19,2 cm długości od pyska do miednicy i nie była w pełni dojrzała szkieletowo. Yabeinosaurus jest najstarszym znanym przedstawicielem łuskonośnych cechującym się żyworodnością[4].
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.