Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wybory parlamentarne w Wielkiej Brytanii w 2024 roku – przedterminowe wybory do Izby Gmin Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, które zostały przeprowadzone 4 lipca. W ich wyniku rządząca Partia Konserwatywna po 14 latach rządów przeszła do opozycji, a zwyciężyła Partia Pracy z Keirem Starmerem na czele. Torysi uzyskali najmniejszą liczbę mandatów w niemal dwustuletniej historii partii – 121 spośród 650[1]. Laburzyści, pomimo niewielkiego wzrostu poparcia, podwoili liczbę posiadanych mandatów, uzyskując zdecydowaną większość parlamentarną. Lepszy wynik ich partia uzyskała uprzednio tylko pod przewodnictwem Tony'ego Blaira w 1997 roku[2].
Trzecią siłą polityczną pod względem liczby uzyskanych głosów (14,3%) była kierowana przez Nigela Farage'a partia Reform UK, która debiutowała w tych wyborach, jednak ze względu na jednomandatowy system wyborczy uzyskała jedynie 5 mandatów[3]. Liberalni Demokraci przy nieco mniejszym poparciu uzyskali 72 mandaty[4], co było najlepszym wynikiem w historii tej partii[uwaga 1][5]. Dysproporcje pomiędzy liczbami głosów oddanych na poszczególne partie, a liczbami uzyskanych mandatów były największe w historii brytyjskich wyborów[6], wśród części komentatorów rodząc pytania dotyczące zasadności stosowania systemu jednomandatowego[7][3]. W Szkocji pro-niepodległościowa Szkocka Partia Narodowa odnotowała znaczący spadek poparcia, w rezultacie czego partia ta, w poprzedniej kadencji będącą dominującą siłą polityczną, utraciła większość posiadanych mandatów[8].
335 spośród 650 wybranych posłów nie zasiadało wcześniej w parlamencie[9]. Do Izby Gmin nie dostało się 12 spośród ubiegających się o reelekcję ministrów w poprzednim rządzie Partii Konserwatywnej. Wśród przegranych była m.in. była premier Wielkiej Brytanii (2022), Liz Truss[10]. Wśród parlamentarzystów znajduje się rekordowa liczba kobiet (263 – 40% ogółu) oraz przedstawicieli mniejszości etnicznych (90 – 14% ogółu)[11].
Według badań exit poll przeprowadzonych przez Ipsos MORI dla BBC, ITV i Sky News opublikowanych po zamknięciu lokali wyborczych o godz. 22:00, przedterminowe wybory parlamentarne do Izby Gmin wygrała Partia Pracy. Laburzyści zdeklasowali rywali, zdobywając 410 z 650 mandatów. Partia Konserwatywna mogła liczyć na 131 mandatów. Trzecie miejsce zajęli Liberalni Demokraci z 61 mandatami. Reform UK pod przywództwem Nigela Farage'a mogła liczyć na 13 mandatów, a Szkocka Partia Narodowa na zaledwie 10.
Partia | Mandaty | Zmiana | |
---|---|---|---|
Partia Pracy | 410 | +208 | |
Partia Konserwatywna | 131 | -234 | |
Liberalni Demokraci | 61 | +50 | |
Reform UK | 13 | +13 | |
Szkocka Partia Narodowa | 10 | -38 | |
Plaid Cymru | 4 | 0 | |
Partia Zielonych Anglii i Walii | 2 | +1 | |
Inni | 19 | +0 | |
Zwycięstwo Partii Pracy z większością 170 | |||
Źródło: BBC[12] |
Oficjalne wyniki wyborów:
Partia | Liczba zdobytych mandatów[4] | Zmiana[uwaga 2][9] | Liczba głosów[4] | % głosów[4] | Zmiana (%)[4] | |
---|---|---|---|---|---|---|
Partia Pracy (Labour Party) | 411[uwaga 3] | +209 | 9 704 655 | 33,7 | +1,6 | |
Partia Konserwatywna (Conservative Party) | 121 | -244 | 6 827 311 | 23,7 | -19,9 | |
Liberalni Demokraci (Liberal Democrats) | 72 | +61 | 3 519 199 | 12,2 | +0,7 | |
Szkocka Partia Narodowa (Scottish National Party) | 9 | -39 | 724 758 | 2,5 | -1,4 | |
Sinn Fein | 7 | 0 | 210 891 | 0,7 | +0,1 | |
Kandydaci niezależni | 6 | +6 | 564 243 | 2,0 | +1,4 | |
Reform UK | 5 | +5 | 4 117 221 | 14,3 | +12,3 | |
Demokratyczna Partia Unionistyczna (Democratic Unionist Party) | 5 | -3 | 172 058 | 0,6 | -0,2 | |
Partia Zielonych Anglii i Walii (Green Party of England and Wales) | 4 | +3 | 1 943 265[uwaga 4] | 6,7 | +4,0 | |
Plaid Cymru | 4 | +2 | 194 811 | 0,7 | +0,2 | |
Socjaldemokratyczna Partia Pracy (Social Democratic & Labour Party) | 2 | 0 | 86 861 | 0,3 | -0,1 | |
Partia Sojuszu Irlandii Północnej (Alliance Party) | 1 | 0 | 117 191 | 0,4 | 0,0 | |
Ulsterska Partia Unionistyczna (Ulster Unionist Party) | 1 | +1 | 94 779 | 0,3 | 0,0 | |
Traditional Unionist Voice | 1 | +1 | 48 685 | 0,2 | +0,2 | |
Spiker Izby Gmin | 1 | 0 | 25 238[13] | – | – | |
Workers Party of Britain | 0 | 0 | 210 194 | 0,7 | +0,7 | |
Pozostałe ugrupowania | 0 | 0 | 265 726 | 0,9 | – | |
Łącznie | 650 | – | 29 391 329 | 100,0 | – |
Partia | Anglia[14] | Szkocja[15] | Walia[16] | Irlandia Północna[17] | Łącznie mandatów | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba mandatów | % głosów | Liczba mandatów | % głosów | Liczba mandatów | % głosów | Liczba mandatów | % głosów | |||
Partia Pracy | 347 | 34,4 | 37 | 35,3 | 27 | 37,0 | – | – | 411 | |
Partia Konserwatywna | 116 | 25,9 | 5 | 12,7 | 0 | 18,2 | 0 | 0,1 | 121 | |
Liberalni Demokraci | 65 | 13,2 | 6 | 9,7 | 1 | 6,5 | – | – | 72 | |
Szkocka Partia Narodowa | – | – | 9 | 30,0 | – | – | – | – | 9 | |
Sinn Fein | – | – | – | – | – | – | 7 | 27,0 | 7 | |
Kandydaci niezależni | 5 | 2,1 | 0 | 0,4 | 0 | 1,3 | 1 | 3,0 | 6 | |
Reform UK | 5 | 15,3 | 0 | 7,0 | 0 | 16,9 | – | – | 5 | |
Demokratyczna Partia Unionistyczna | – | – | – | – | – | – | 5 | 22,1 | 5 | |
Partia Zielonych[uwaga 5] | 4 | 7,3 | 0 | 3,8 | 0 | 4,7 | 0 | 1,1 | 4 | |
Plaid Cymru | – | – | – | – | 4 | 14,8 | – | – | 4 | |
Socjaldemokratyczna Partia Pracy | – | – | – | – | – | – | 2 | 11,1 | 2 | |
Partia Sojuszu Irlandii Północnej | – | – | – | – | – | – | 1 | 15,0 | 1 | |
Ulsterska Partia Unionistyczna | – | – | – | – | – | – | 1 | 12,2 | 1 | |
Traditional Unionist Voice | – | – | – | – | – | – | 1 | 6,2 | 1 | |
Spiker Izby Gmin | 1 | – | – | – | – | – | – | – | 1 | |
Łącznie | 543 | 100,0 | 57 | 100,0 | 32 | 100,0 | 18 | 100,0 | 650 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.