Loading AI tools
wystąpienia chłopów przeciwko systemowi feudalnemu Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wojny chłopskie – powstania chłopskie[1], skierowane przeciw systemowi feudalnemu.
Powstania chłopskie były ostatnim etapem oporu chłopskiego, skierowanego przeciw uciskowi feudalnemu. Chłopi nigdy nie buntowali się bez powodu. Do buntu dochodziło kiedy przebrała się miara niesprawiedliwości narastających przez długi czas[2]. Zazwyczaj poprzedzał go bierny opór w postaci umyślnego przewlekania robót (uznawanego przez szlachtę za lenistwo), otwarta odmowa pracy i zbiegostwo[3].
Powstania chłopskie, pomimo że obejmowały wielką liczbę uczestników i stanowiły silny wstrząs dla feudalizmu, prawie zawsze kończyły się zwycięstwem feudałów i krwawymi represjami wobec chłopów. Do wojen chłopskich zalicza się między innymi:
Z uczestnikami powstań chłopskich obchodzono się okrutnie:
Kluczową przyczyną niepowodzeń powstań chłopskich była zbyt słaba współpraca z mieszczanami, przy równoczesnym sojuszu feudałów, na przykład powstanie chłopów francuskich w 1358 stłumili wspólnie feudałowie francuscy i angielscy, pomimo że byli ze sobą skonfliktowani[13]. Według prof. Władysława Góry wpływ na upadek feudalizmu w wielu krajach europejskich miały wojny toczone przez rewolucyjną Francję na przełomie XVIII i XIX wieku[14].
Na ziemiach polskich walka chłopska nigdy nie przybrała charakteru wielkich powstań, tak jak we Francji, Anglii, Niemczech lub w Rosji. Prawdopodobną przyczyną tego była możliwość stosowania innych form oporu. Rozruchy chłopskie przekształciły się w formę powstań dopiero przy próbie zepchnięcia Kozaków do roli chłopów pańszczyźnianych, wywołując liczne powstania chłopsko-kozackie na kresach Rzeczypospolitej (powstanie Pawluka (1637), Chmielnickiego (1648), Paleja (1702), Perebinosa (1712)). Po rozbiorach podejmowane były próby łączenia likwidacji feudalizmu z walką o niepodległość Polski: spisek Franciszka Goszkowskiego (1796), działalność konspiracyjna ks. Piotra Ściegiennego. Zdecydowana walka chłopów z systemem feudalnym została nawet wykorzystana przez zaborcę do realizacji własnych celów: rabacja galicyjska (1846)[15].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.